«Είναι τιμή οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις να φυλάνε τον εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Zόραν Ζάεφ με την ευκαιρία της συμμετοχής του κ. Zaev στο Forum των Δελφών.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Ζάεφ προχώρησαν στην αποτίμηση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, ενώ επιβεβαίωσαν τη βούλησή τους για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων που υφίστανται για συνεργασία, ιδιαίτερα στους τομείς της οικονομίας και της ενέργειας.
Στο πλαίσιο της σταθερής υποστήριξης της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, επιβεβαιώθηκε η ελληνική στήριξη στην ευρωπαϊκή πορεία της γειτονικής χώρας, με βάση τους ισχύοντες κανόνες, τον σεβασμό των σχέσεων καλής γειτονίας και, παράλληλα, με την πλήρη, συνεπή και καλή τη πίστει εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, ως μέρος της ενταξιακής διαδικασίας.
Στη συνάντηση συμμετείχαν, από την ελληνική πλευρά, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια Κώστας Φραγκογιάννης, η Κυβερνητική Εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη και η Διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Ελένη Σουρανή.
**Κατά την έναρξη της συνάντησής τους, ο κ. Μητσοτάκης και ο κ.Ζάεφ είχαν τον παρακάτω διάλογο **
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Πρωθυπουργέ, καλώς ήρθατε στην Αθήνα, με την ευκαιρία της συμμετοχής σας στο Οικονομικό Forum των Δελφών. Χαιρόμαστε που βρίσκεστε εδώ, εσείς και η αντιπροσωπεία σας. Η σημερινή συνάντηση θα μας δώσει τη δυνατότητα να συζητήσουμε για την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών μας σχέσεων, με έμφαση στην οικονομία, ειδικά στην ενέργεια, όπου πολλά και ενδιαφέροντα έργα βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας.
Ασφαλώς θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να μιλήσουμε για τις εξελίξεις στην ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας, την οποία η Ελλάδα υποστηρίζει, όπως είναι γνωστό, πάντα με βάση τους ισχύοντες κανόνες και προϋποθέσεις, στο πλαίσιο της σταθερής και ενεργού στήριξής μας στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Και, βεβαίως, ζωτικής σημασίας παραμένουν ο σεβασμός των σχέσεων καλής γειτονίας και η πλήρης, συνεπής και καλή τη πίστει εφαρμογή της Συμφωνίας Πρεσπών -όπως έχουμε συζητήσει. Αυτοί είναι οι βασικοί δείκτες στις διμερείς μας σχέσεις αλλά και για την προοπτική ένταξης της χώρας σας στην ΕΕ. Προσβλέπω λοιπόν, όπως πάντα, σε μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση και σας καλωσορίζω και πάλι στην Αθήνα.
Zoran Zaev: Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ, μέλη της Κυβέρνησης, είναι μεγάλη μου χαρά που βρίσκομαι στην Αθήνα, με αφορμή το Forum των Δελφών.
Για εμάς είναι μια μεγάλη ευκαιρία να συζητήσουμε για τις στενότερες οικονομικές σχέσεις και τη συνεργασία μας. Θα ήθελα να σας συγχαρώ για τα 200 χρόνια, τους δύο αιώνες ανεξαρτησίας της Ελλάδας, δύο αιώνες από τη συγκρότηση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Είναι μεγάλη μας χαρά που βρισκόμαστε εδώ κατά τους εορτασμούς των 200 χρόνων και είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να μιλήσουμε για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει στον οικονομικό τομέα, γιατί όντως έχουμε μια τεράστια ευκαιρία μπροστά μας. Από κοινού με την ομάδα σας εργαζόμαστε ενδελεχώς -θα σας ενημερώσω για τις θέσεις μας- καθώς υπάρχουν πολλά θετικά δεδομένα τα οποία θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.
Θα ήθελα να συζητήσουμε και για το ζήτημα της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς εσείς είστε ο κύριος γείτονάς μας, ο στρατηγικός μας εταίρος και θα ήθελα να σας ενημερώσω για τις λεπτομέρειες των θέσεών μας και βεβαίως να ζητήσω τη βοήθειά σας, κ. Πρωθυπουργέ, αλλά και του κ. Δένδια και όσων εμπλέκονται στη διαδικασία. Γιατί νομίζω πως το 2003 η Σύνοδος της Θεσσαλονίκης έστειλε ένα ενθαρρυντικό μήνυμα για όλες τις βαλκανικές χώρες και θα πρέπει να συνεχίσουμε έτσι.
Δεν υπάρχει καμία εναλλακτική για τη Βόρεια Μακεδονία, αλλά και για τις υπόλοιπες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, πέρα από ένα μέλλον στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως γνωρίζετε, είναι μεγάλη μας χαρά που πλέον είμαστε σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ. Χαιρόμαστε που η Ελληνική Αεροπορία περιπολεί στους αιθέρες μας. Πριν από ένα μήνα γιορτάσαμε τη συμπλήρωση ενός έτους από την ένταξή μας στο NATO. Τα ελληνικά αεροσκάφη πετούσαν στον ουρανό μας κατά τη διάρκεια της τελετής και αυτό προκάλεσε πολύ θετικές αντιδράσεις από τους πολίτες μας.
Σήμερα θα πρέπει να φτάσουμε σε μια συμφωνία για το πώς θα ανοίξουν τα σύνορα για τουρισμό στην Ελλάδα, άλλωστε αυτό είναι κάτι που αναμένουν και οι πολίτες μας. Ως μέλος της ΕΕ, ίσως να έχετε κάποιες επιπλέον πληροφορίες. Αυτό σχετίζεται άμεσα με το πως θα βελτιώσουμε, θα ενισχύσουμε τους επιχειρηματικούς δεσμούς και τις επιχειρηματικές σχέσεις μας.
Αυτές τις μέρες, οι πολίτες μας αναμένουν τις πληροφορίες για το πώς θα μπορέσουν να περάσουν τα σύνορα για να έρθουν για καφέ και φαγητό στη Θεσσαλονίκη. Αλλά υπάρχουν ασφαλώς και πολλές λεπτομέρειες που σχετίζονται και με την ανάπτυξη συνεργασιών με πολλές επιχειρήσεις. Θα αναφέρω κάποιες από αυτές.
Είμαστε στο τελικό στάδιο των επαφών με τα Ελληνικά Πετρέλαια για τη λειτουργία του αγωγού πετρελαίου.Σήμερα το πρωί είχαμε την τελευταία σύσκεψη σε υψηλό επίπεδο, ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, αρμόδιος για τις Οικονομικές Υποθέσεις και οι εκπρόσωποι της εταιρείας θα χρειαστεί να προσδιορίσουν τα συγκεκριμένα δεδομένα.
Επομένως, η ιδέα είναι μέχρι το τέλος Μαΐου να έχουμε μια τελική συμφωνία μαζί τους και να ξεκινήσει η λειτουργία αυτού του σημαντικού αγωγού. Θα δοθεί η ευκαιρία στα Ελληνικά Πετρέλαια να διοχετεύσουν επίσης πετρέλαιο στη Σερβία, στο Κόσοβο και στην ευρύτερη περιοχή.
Όπως γνωρίζετε πιθανότατα θα υπογραφεί Μνημόνιο με τον Όμιλο Κοπελούζου. Η χώρα μας θα επενδύσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε ενεργειακά project στην Αλεξανδρούπολη. Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό για εμάς. Είναι τεράστια ευκαιρία και μεγάλη τιμή. Ξέρω πως και εσείς ενθαρρύνετε την ευρύτερη συμμετοχή στο περιφερειακό αυτό έργο καθώς έχει οφέλη για όλους. Θα μας αναλογεί το 10% του τερματικού σταθμού αερίου και το 25% της μονάδας παραγωγής. Αυτό το 25% αντιστοιχεί στο 1/4 της συνολικής μας παραγωγής ενέργειας, κάτι πολύ σημαντικό για εμάς.
Επομένως εξελισσόμαστε, ακολουθώντας το παράδειγμά σας, των χωρών της ΕΕ, και θα κλείσουμε κι εμείς τις μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα το συντομότερο δυνατό, καθώς το κόστος τους είναι μεγάλο. Και σε αυτό το επίπεδο, θα ήθελα να σας ενημερώσω πως είμαστε στο τελικό στάδιο διαπραγματεύσεων με τον Όμιλο Μυτιληναίος για τη μονάδα παραγωγής που χρησιμοποιεί αέριο στα Σκόπια, την πρωτεύουσά μας. Η ΔΕΗ είναι ένα από τους βασικούς συμμετέχοντες σε αυτό το μεγάλο έργο, ύψους 700 εκατ. ευρώ, ένα έργο υδροηλεκτρικής ενέργειας που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για το ενεργειακό μείγμα της ευρύτερης περιοχής.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια ακόμη μεγάλη επιχείρηση θα συμμετάσχει στο διαγωνισμό για την κατασκευή της σιδηροδρομικής σύνδεσης του Πανευρωπαϊκού Διαδρόµου VIII, ενός ευρωπαϊκού άξονα που θα ενώνει Ιταλία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία και Τουρκία. Αυτό είναι θετικό για την επιχειρηματικότητα στην ευρύτερη περιοχή, είναι το μεγαλύτερο έργο και υπάρχει περιθώριο για πολλές επενδύσεις.
Zάεφ: «Tιμή ο ελληνικός στρατός να προστατεύσει τον εναέριο χώρο μας»
Το μήνυμα πως η Ελλάδα είναι στρατηγικός εταίρος της Βόρειας Μακεδονίας, ασκεί μεγάλη επιρροή και είναι ηγέτης στα Δυτικά Βαλκάνια, εξέπεμψε ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ**, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.**
Επίσης, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας δήλωσε αισιόδοξος για την ενταξιακή πορεία της χώρας του στην ΕΕ και είπε πως περιμένει συνεχιζόμενη υποστήριξη από την ελληνική ηγεσία. Υπενθύμισε μάλιστα πως η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στη Θεσσαλονίκη άνοιξε το μέλλον της ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ.
Μιλώντας για τη σχέση της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία, σημείωσε πως οι σχέσεις συνεργασίας είναι πάντα προς όφελος των κρατών και εκτίμησε πως μετά την πανδημία θα αναπτυχθούν περισσότερο. Επισήμανε, μάλιστα, πως η φιλική σχέση των δύο κρατών αναπτύσσεται ακόμα και στην πανδημία.
Επίσης, δήλωσε πως . «Είμαστε σύμμαχοι, είναι τιμή οι ελληνικές ένοπλες της δυνάμεις να φυλάνε τον εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας. Είμαστε εταίροι με την Ελλάδα (στο ΝΑΤΟ). Και μέσω αυτού, έχουμε αυτή τη μεγάλη ευκαιρία και την τιμή ο ελληνικός στρατός να προστατεύσει τον εναέριο χώρο μας».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑπαντώντας σε ερώτηση πώς νιώθει γι' αυτό, παρατήρησε πως πριν από ενάμιση μήνα γιορτάσαμε ένα χρόνο από τη συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ και πέταξαν ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη για την επίδειξη ασφάλειας του εναέριου χώρου μας.
«Νιώθουμε τώρα την κοινή εμπιστοσύνη που υπάρχει, η οποία στέλνει κι ένα μήνυμα σε όλους για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης για την οικοδόμησης φιλίας, ενός καλύτερος μέλλοντος. Είναι κάτι που μας έχει συνδέσει περισσότερο, έχοντας κατά νου ότι υπάρχουν κι άλλες πολλές θετικές λεπτομέρειες στη Συμφωνία των Πρεσπών, πέρα από τη στρατηγική μας συνεργασία, όπως στην παιδεία, στο σύστημα υγείας».
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, είπε πως έχουν οικοδομήσει πολύ θετικές σχέσεις, πολύ θετική συνεργασία και προσέθεσε πως (ο κ.Μητσοτάκης) έχει έρθει σε επαφή μαζί του πολλές φορές για να προσφέρει βοήθεια κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Σημείωσε πως η Ελλάδα έστειλε πολύτιμο εξοπλισμό αξίας 2,6 εκατ. ευρώ στη Βόρεια Μακεδονία. «Είμαστε μια αναπτυσσόμενη χώρα και χρειαζόμασταν βοήθεια και πρώτη η Ελλάδα μάς την προσέφερε» υπογράμμισε.
Περαιτέρω, έδωσε έμφαση στην ανάπτυξη των οικονομικών, εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων των δύο χωρών.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤόνισε πως είναι έτοιμος ο αγωγός φυσικού αερίου, αναφερόμενος στη συμφωνία με τη ΔΕΣΦΑ και συμπλήρωσε πως οι δύο χώρες έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν τους διασυνδετήριους αγωγούς, ενώ αναφέρθηκε και στη συμφωνία της χώρας του με τα Ελληνικά Πετρέλαια, για έναν αγωγό πετρελαίου.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, επισήμανε πως έχουν αρχίσει να εισρέουν επενδύσεις στη χώρα του από ελληνικές εταιρείες, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία σε επιχειρήσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στη γεωργία και στις φαρμακευτικές.
Επίσης, ανέφερε πως υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που θα αναλάβουν μια σιδηροδρομική σύνδεση που θα ενώνει την Ιταλία, την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, ο Ζόραν Ζάεφ είπε πως είναι η δεύτερη φορά που έρχεται στην Αθήνα και πως πριν από μερικά χρόνια δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι ως πρωθυπουργός θα μπορούσε να βρίσκεται εδώ και να μιλά φιλικά για τις ευκαιρίες για τους πολίτες των δύο χωρών.
Αναφερόμενος στη σημασία της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο Ζόραν Ζάεφ ανέφερε πως «ανοίξαμε το μέλλον για τους πολίτες μας, για τις μελλοντικές γενιές» και προσέθεσε:
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Ήταν μια πολύ δύσκολη συμφωνία, μέσω της οποίας αλλάξαμε τη συνταγματική ονομασία, και την αλλάξαμε και παντού. Χρειάστηκε να βρούμε έναν τρόπο να ξεχωρίζουμε την ελληνική Μακεδονία από τη Βόρεια Μακεδονία και να το κάνουμε με φιλικό και ευρωπαϊκό σύγχρονο τρόπο, οικοδομώντας φιλικές σχέσεις».
Κάλλιο αργά παρά ποτέ, υπογράμμισε και συμπλήρωσε πως χάσαμε 20-30 χρόνια.
Ερωτηθείς αν εξακολουθεί να υπάρχουν αντιθέσεις ως προς τη Συμφωνία στη χώρα του, ο κ. Ζάεφ είπε πως «το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης είναι ακόμα κατά, καθώς επίσης κι άλλα, αλλά είναι μειοψηφία- και όλο και μειώνονται οι πολέμιοι της Συμφωνίας, γιατί ένιωσαν τα οφέλη».
Ερωτηθείς για τις επιφυλάξεις της Βουλγαρίας σε ό,τι αφορά την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, ο Ζόραν Ζάεφ, αφού ανέφερε πως περιμένει το αποτέλεσμα των βουλγαρικών εκλογές στις 11 Ιουλίου, υπογράμμισε την αποφασιστικότητα της χώρας του να συνεχίσει τις συνομιλίες, ενώ δήλωσε πως δεν μπορεί να κατανοήσει το πρόβλημα, λέγοντας πως το επινόησε η Βουλγαρία.
«Δεν υπάρχει πρόβλημα. Πρέπει να βρούμε μια λύση, είναι επωφελές και για τη Βουλγαρία και για μας. Υπάρχει λύση. Το μόνο που χρειάζεται είναι να γίνει ακόμη ένα βήμα, μια διακυβερνητική διάσκεψη» προσέθεσε.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι σημαίνει μέλος του ΝΑΤΟ; «Σημαίνει ασφάλεια στα Βαλκάνια. Πρώτα είναι ασφάλεια και μετά είναι και τιμή να συμμετέχει κανείς στην παγκόσμια ειρήνη. Αλλά είναι κυρίως οι δημοκρατικές αξίες και ελευθερίες, το κράτος δικαίου, η καλύτερη παιδεία» απάντησε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας.
Τέλος, αναφέρθηκε και στη σχέση του με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. «Με τον Αλέξη Τσίπρα χτίσαμε αυτή τη συμφωνία, είμαστε καλοί φίλιοι, μπορούμε να μιλήσουμε για τον αριστερό μας προσανατολισμό, για νέες ιδέες, για συνεργασίες» ανέφερε χαρακτηριστικά.