Η φιλοευρωπαία πρόεδρος της Μολδαβίας Μάγια Σάντου υποσχέθηκε την Κυριακή το «τέλος της κυριαρχίας των κλεφτών» μετά την ευρεία νίκη του κόμματός της στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ φιλοευρωπαία πρόεδρος της Μολδαβίας Μάγια Σάντου υποσχέθηκε την Κυριακή το «τέλος της κυριαρχίας των κλεφτών» μετά την ευρεία νίκη του κόμματός της στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες στη χώρα, μια νίκη που της επιτρέπει να ενισχύσει την εξουσία της εναντίον των φιλορώσων αντιπάλων της.
Το κεντροδεξιό κόμμα Δράση και Αλληλεγγύη (PAS), από το οποίο προέρχεται η Σάντου, έλαβε σχεδόν το 48% των ψήφων, με μεγάλη διαφορά από τον Συνασπισμό Σοσιαλιστών και Κομμουνιστών (BESC) του φιλορώσου Ιγκόρ Ντοντόν, που συγκέντρωσε το 31%, μετά την καταμέτρηση του 94% των ψηφοδελτίων.
«Ελπίζω ότι σήμερα θα είναι το τέλος μιας δύσκολης εποχής για τη Μολδαβία, ελπίζω ότι σήμερα θα είναι το τέλος της κυριαρχίας των κλεφτών στη Μολδαβία», είπε η Σάντου σε μια ανάρτηση στη σελίδα της στο facebook.
Αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα θα είναι αρκετό για να επιτρέψει στο PAS να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία εδρών στο Κοινοβούλιο, δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής Αλεξέι Τουλμπούρε στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Δεν υπάρχει σασπένς (...) Η κατάσταση είναι ξεκάθαρη».
Μετά τη μεγάλη νίκη της το Νοέμβριο 2020 στις προεδρικές εκλογές με αντίπαλο τον Ιγκόρ Ντοντόν, η 49χρονη Σάντου χρειαζόταν να κερδίσει τον έλεγχο του Κοινοβουλίου για να εφαρμόσει το πρόγραμμά της, που είναι επικεντρωμένο στην καταπολέμηση της διαφθοράς και την προσέγγιση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Οι προκλήσεις είναι μεγάλες, οι άνθρωποι χρειάζονται να δουν αποτελέσματα» και «μια έντιμη και ικανή κυβέρνηση», πρόσθεσε η Σάντου στην ανάρτησή της, καλώντας «να χρησιμοποιηθεί η ενέργεια της σημερινής ψηφοφορίας για την μεταμόρφωση της Μολδαβίας.
Πριν ακόμη ολοκληρωθεί η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, οι υποστηρικτές της Σάντου γιόρταζαν τη νίκη έξω από τα κεντρικά γραφεία της προεκλογικής εκστρατείας της στο Κισινάου, σύμφωνα με έναν ανταποκριτή του Γαλλικού Πρακτορείου.
Και τα δύο εκλογικά στρατόπεδα εξέφραζαν φόβους για εκλογική νοθεία, αλλά σύμφωνα με μολδαβικά μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκαν μόνο μικρές παραβιάσεις του εκλογικού κώδικα. Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε σε λίγο περισσότερο από 48%, μια πολύ μικρή πτώση συγκριτικά με τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές του 2019.
Η Μολδαβία, μία από τις πιο φτωχές χώρες της Ευρώπης και στριμωγμένη ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρουμανία, συγκλονίζεται μετά την ανεξαρτησία της, το 1991, από επαναλαμβανόμενες πολιτικές κρίσεις και πρέπει να διαχειριστεί μια παγωμένη σύγκρουση στην Υπερδνειστερία, ένα αυτονομιστικό έδαφος που υποστηρίζεται από τη Μόσχα και διαφεύγει του ελέγχου της.
Οι 2,6 εκατ. κάτοικοί της είναι ιστορικά διαιρεμένοι ανάμεσα σ' αυτούς που επιθυμούν στενές σχέσεις με τη Ρωσία και αυτούς που στρέφουν το βλέμμα τους προς την ΕΕ.
Όμως οι Μολδαβοί δηλώνουν ομόφωνα κουρασμένοι από τα σκάνδαλα διαφθοράς, το πιο πολύκροτο από τα οποία, το 2015, αφορούσε την εξαφάνιση ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων --το ποσό αντιστοιχεί στο 15% του ΑΕΠ της χώρας-- από τα ταμεία τριών τραπεζών.
«Δεν θα είναι εύκολο»
«Έπειτα από τόσα χρόνια, αυτή η χώρα έχει επιτέλους την ελπίδα να διώξει τους κλέφτες που έχουν εγκατασταθεί εδώ χάρη στο ρωσικό χρήμα και να εκλέξει τους ανθρώπους που θα υπηρετήσουν έντιμα τη χώρα», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο η Νατάλια, μια 29χρονη κάτοικος του Κισινάου, αφού ψήφισε το κόμμα της Σάντου.
Η διασπορά, η οποία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τρίτο των ψηφοφόρων σ' αυτή τη χώρα που έχει πληγεί από πολύ ισχυρή μετανάστευση, θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά το σκορ της Σάντου, αφού την είχε υποστηρίξει ευρέως στις προεδρικές εκλογές.
Είκοσι κόμματα και δύο συνασπισμοί έχουν κατεβάσει υποψηφίους για να μοιραστούν τις 101 έδρες του κοινοβουλίου. Τα μολδαβικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα την αστυνομία, έκαναν λόγο για 242 «πιθανές (εκλογικές) παραβιάσεις», οι περισσότερες λίγο σημαντικές.
Η Σάντου, μία οικονομολόγος που εργαζόταν για την Παγκόσμια Τράπεζα, είναι για πολλούς ψηφοφοόρους η πρώτη πολιτική πρσωπικότητα που φθάνει στην εξουσία «διαφυλάσσοντας μια φήμη εντιμότητας» και όντας «ένα σύμβολο αλλαγών», εξηγεί ο πολιτειολόγος Αλεξέι Τιλμπίρ.
Αφότου ανέλαβε τα προεδρικά καθήκοντας το Δεκέμβριο, δεν έχει μπορέσει πάντως να διορίσει την κυβέρνησή της, καθώς δεν υπάρχει συμφωνία με το κοινοβουλιο, το οποίο ελέγχεται από τον Ιγκόρ Ντοντόν. Κατάφερε τελικά να διαλύσει το κοινοβούλιο τον Απρίλιο.
«Ακόμη και με μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δεν θα είναι εύκολο για την κα Σάντου να πραγματοποιήσει τα μεγαλειώδη σχέδιά της να αλλάξει σε βάθος όλο το κράτος», προειδοποιεί ο αναλυτής Βίκτορ Τσομπάνου. «Θα χρειαστεί εταίρους. Όμως η αντιπολίτευση θα είναι σκληρή», προσθέτει.
Η ψηφοφορία αναμένεται σε κάθε περίπτωση να μειώσει το βάρος της Ρωσίας, εκτιμούν οι παρατηρητές. «Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα είναι φιλοευρωπαϊκή και η ρωσική επιρροή θα εξασθενήσει», προβλέπει ο πολιτειολόγος Σεργκίι Γκερασίμτσουκ, ο οποίος έχει την έδρα του στο Κίεβο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Μάγια Σάντου έχει ήδη εκνευρίσει το Κρεμλίνο λέγοντας ότι θέλει να αντικαταστήσει τη ρωσική φρουρά, που έχει τη βάση της στην Υπερδνειστερία, με παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).