Ο συνήθως μετριοπαθής υποψήφιος των συντηρητικών πέρασε στην αντεπίθεση στη διάρκεια της τηλεμαχίας, όμως, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, δεν δείχνει να πείθει.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣτην αντεπίθεση πέρασε το βράδυ της Κυριακής ο υποψήφιος για τη διαδοχή της Άνγκελα Μέρκελ Άρμιν Λάσετ κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού ντιμπέιτ με τους βασικούς του αντιπάλους στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να αντιστρέψει την τάση που καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) οδεύει προς ήττα στις ομοσπονδιακές εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου.
Αυτό που φάνταζε αδιανόητο μέχρι και πριν από μερικές εβδομάδες πλέον μοιάζει πιθανό: το κεντροδεξιό κόμμα της καγκελαρίου, η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU), και το βαυαρικό αδελφό κόμμα, η Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU), να επιστρέψουν στην αντιπολίτευση για πρώτη φορά από το 2002.
Δημοσκόπηση του ινστιτούτου INSA που δημοσίευσε την Κυριακή η εφημερίδα Bild φέρει τη συντηρητική παράταξη να μην προσελκύει παρά το 21% των προθέσεων ψήφου, από 34% στις αρχές της χρονιάς, να έχει πλέον υποσκελιστεί από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Όλαφ Σολτς (24%), αλλά τουλάχιστον να καταφέρνει να παραμένει μπροστά από τους Πράσινους της Αναλένα Μπέρμποκ (17%).
Η εφημερίδα έκανε λόγο για «κατάσταση πανικού» στο συντηρητικό στρατόπεδο, που κυριαρχεί στη γερμανική πολιτική ζωή από το 1949.
Ο - όχι και τόσο δημοφιλής - Άρμιν Λάσετ αναγνώρισε χωρίς περιστροφές τις δυσκολίες στο πρώτο τηλεοπτικό ντιμπέιτ της εκστρατείας. «Έχω αντιμετωπίσει αντίθετο άνεμο επανειλημμένα, όπως και σήμερα», παραδέχθηκε. Διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα πως πάντα κατάφερνε να τον ξεπεράσει, χάρη στη «σιγουριά» του, την «αξιοπιστία» του, την «εσωτερική του πυξίδα». «Δεν αισθανόμαστε όλοι μας τους ανέμους της αλλαγής να μας χτυπάνε καταπρόσωπα; Σε εποχές όπως αυτή, χρειαζόμαστε σιγουριά, αξιοπιστία, εσωτερική πυξίδα. Αυτό προσφέρω».
Ο πρωθυπουργός του πολυπληθέστερου ομόσπονδου κρατιδίου, της Ρηνανίας-Βόρειας Βεστφαλίας, υπό κανονικές συνθήκες γνωστός για τη μετριοπάθεια και την χαλαρότητα που επιδεικνύει, δεν είχε άλλη επιλογή από το υψώσει τους τόνους στην τηλεοπτική συζήτηση που μεταδόθηκε από το ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο RTL.
Δεν δίστασε να καταφερθεί εναντίον της γερμανικής πολιτικής στο Αφγανιστάν - παρότι πρόκειται για την πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση συνασπισμού η μείζων παράταξη στην οποία είναι η δική του - με τον Όλαφ Σολτς να είναι αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών. Κατά τον κ. Λάσετ, η βιαστική αποχώρηση των δυνάμεων του NATO αποτελεί «καταστροφή για τη Δύση και για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση» της Γερμανίας. Αποπειράθηκε δε να προβάλει τον εαυτό του ως άνθρωπο που θα φέρει αλλαγή.
Παρ' όλα αυτά, δημοσκόπηση του ινστιτούτου Forsa έδειξε ότι το 36% των τηλεθεατών θεώρησε πως, παρά την προσπάθεια του κ. Λάσετ να αντεπιτεθεί, ο κ. Σολτς αναδείχθηκε καθαρός νικητής του ντιμπέιτ (36%), μπροστά από την κ. Μπέρμποκ (30%), με τον υποψήφιο των συντηρητικών να έρχεται τρίτος (25%).
«Κυβέρνηση της αριστεράς»;
Ο Άρμιν Λάσετ επισείει τον κίνδυνο, όπως το βλέπει, να σχηματιστεί κυβέρνηση της Αριστεράς στη Γερμανία μετά τις βουλευτικές εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου, όταν η Άνγκελα Μέρκελ θα αποσυρθεί έπειτα από 16 χρόνια στην καγκελαρία. Οι δημοσκοπήσεις δεν αποκλείουν την πιθανότητα να σχηματιστεί κυβερνητικός συνασπισμός άνευ προηγουμένου, με το SPD, τους Πρασίνους και το κόμμα της Αριστεράς Die Linke.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί σας είναι τόσο δύσκολο να αποκλείσετε το ενδεχόμενο να συμμετάσχετε σε κυβέρνηση με το Die Linke!», τόνισε ο κ. Λάσετ στον κ. Σολτς, που προτίμησε να παραμείνει αόριστος στο θέμα αυτό. Αρκούσε αυτό για να αντιστραφεί η τάση για την παράταξη της Άνγκελα Μέρκελ; Καθόλου σίγουρο.
Ο κ. Λάσετ χρειαζόταν να κερδίσει καθαρά το ντιμπέιτ για να έχει ελπίδες πως θα περάσει ξανά μπροστά. Ο υποψήφιος του SPD έχει προβάδισμα και στο υποθετικό ερώτημα της απευθείας εκλογής καγκελαρίου και σε αυτό του ποιος είναι ο πιο «συμπαθής», με το 38%, έναντι μόλις ενός 22% του υποψηφίου της συντηρητικής παράταξης.
Ο φόβος της ήττας είναι τόσο μεγάλος στη γερμανική κεντροδεξιά που η προεκλογική στρατηγική τροποποιείται τις τελευταίες εβδομάδες. Καθώς δεν καταφέρνει να επιβληθεί, ο υποψήφιος Άρμιν Λάσετ χρειάστηκε να κάνει ένα βήμα πίσω, να αφήσει να πάρουν τον πρώτο λόγο άλλες προσωπικότητες της παράταξης.
Ο ίδιος ο κ. Λάσετ έφθασε να παραδεχθεί στο ντιμπέιτ ότι δεν είναι ο μοναδικός αντιπρόσωπος της «ομάδας του CDU». Χωρίς να προκαλεί ενθουσιασμό, ο κ. Σολτς από την πλευρά του εμπνέει εμπιστοσύνη στην κοινή γνώμη λόγω της κυβερνητικής εμπειρίας του, κάτι που οι δύο αντίπαλοί του στερούνται.
«Ο Όλαφ Σολτς μερκελοποιείται», διαπίστωσε το περιοδικό Der Spiegel. Ο σοσιαλδημοκράτης της κεντρώας τάσης αποπειράται να εμφανιστεί ως ο μοναδικός αληθινός κληρονόμος της καγκελαρίου, σε βαθμό τέτοιο που μοιάζει να έχει οικειοποιηθεί μερικά από τα τικ της — όπως το να ενώνει τα χέρια μπροστά στον κορμό του, με τους αντίχειρες και τους δείκτες να σχηματίζουν ρόμβο.
Έχει καταφέρει εξάλλου ως εδώ να αποφύγει τα σοβαρά σφάλματα, κάτι για το οποίο δεν μπορούν ακριβώς να καυχηθούν οι αντίπαλοί του.
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, η επόμενη κυβέρνηση ενδέχεται να αποδειχθεί ιδιαίτερα περίπλοκο να σχηματιστεί, με πλειάδα πιθανών συνδυασμών, συμπεριλαμβανομένης – για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1950 – μιας κυβέρνησης τριών κομμάτων, κάτι που θα μπορούσε να γίνει παράγων αστάθειας στη γερμανική πολιτική ζωή.