Με ποιο τρόπο θα γίνει η ενεργειακή μετάβαση είναι το κύριο ερώτημα που απασχολεί τους Γερμανούς ψηφοφόρους.
Ένας άνεμος αλλαγής φυσάει πάνω από τη Γερμανία. Οι γενικές εκλογές θα διεξαχθούν στις 26 Σεπτεμβρίου. Η νέα κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει μια σκληρή πρόκληση: να καταστήσει τη χώρα κλιματικά ουδέτερη έως το 2045.
Το κύριο ερώτημα της προεκλογικής μάχης της Γερμανίας: Πώς θα γίνει η διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης της χώρας; Τα μεγάλα κόμματα είναι υπέρ της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας. Ωστόσο η γραφειοκρατία και οι αντιδράσεις των ντόπιων επιβραδύνουν την μετάβαση.Ας δούμε τι συμβαίνει στη Βαυαρία.
Βρεθήκαμε στο Ρον Γκραμπφελντ, μια αγροτική περιοχή της βόρειας Βαυαρίας.
Ο διευθυντής του αιολικού πάρκου, Erich Wust, μας δίνει μια εικόνα για τον εξουθενωτικό κόσμο των πολιτικών πεδίων μάχης, τις αργές διαδικασίες αδειοδότησης και τις νομικές ενέργειες που κατατέθηκαν από δυσαρεστημένους κατοικους.
Η αποκεντρωμένη λήψη αποφάσεων συσσωρεύει επιπλέον εμπόδια: η Βαυαρία εισήγαγε έναν κανόνα που ονομάζεται "10-H". Οι νέες ανεμογεννήτριες πρέπει να διατηρούν απόσταση δέκα φορές το ύψος τους από τα κοντινά σπίτια. Ο Wust καλεί τους πολιτικούς να αναθεωρήσουν τους νόμους που σχετίζονται με την ενέργεια μετά τις εκλογές.«Αν θέλουμε να ενισχύσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πρέπει να απαλλαγούμε από όλα τα εμπόδια. Ειδικότερα στη Βαυαρία πρέπει να απαλλαγούμε από αυτόν τον κανονισμό της αποστασης το συντομότερο δυνατό. Αυτός ο κανόνας είναι ο λόγος που δεν καταχωρήθηκε ούτε μία άδεια αιολικού πάρκου στη Βαυαρία τα τελευταία δύο χρόνια».
Γιατί οι τοπικές αντιδράσεις ενάντια στις ανεμογεννήτριες είναι τόσο ισχυρή σε αγροτικούς δήμους, όπως το Βάιγκολσ-χάουσεν; Ορισμένοι ντόπιοι κάνουν λόγο για προστασία των πουλιών ή επιβλαβή έκθεση σε θόρυβο, άλλοι τονίζουν τις διαμάχες για τη χρήση γης.Σύμφωνα με τον Χιούμπερτ Βάρμουθ,δημοτικό σύμβουλο του WARGOLSHAUSEN:« Ο δήμος μας δεν μπορεί πλέον να σχεδιάσει νέες κατοικημένες περιοχές, λόγω αυτών των δύο προγραμματισμένων αιολικών πάρκων ... Το συμπέρασμα είναι ότι δεν μπορώ να έχω άλλα κτίρια».
Για τη Μόνικα Ζίμερ:«Υπήρχαν 1700 υπογραφές, η περιοχή εδώ, είναι 80 % κατά της αιολικής ενέργειας».
Ο Στέφαν Ράινχαρντ αναφέρει: «Το Wargolshausen θα περιβάλλεται εντελώς από ανεμογεννήτριες, έκαστη 200 μέτρα σε ύψος. Αισθανόμαστε ότι πνιγόμαστε».
Η Τζούλια Ντίλερ λέει:« Φοβόμαστε ότι τα σπίτια μας θα χάσουν την αξία τους, όταν αυτές οι 23 ανεμογεννήτριες θα κατασκευαστούν γύρω μας ».
Το Κόμμα των Πρασίνων και οι Συντηρητικοί θέλουν να διαθέσουν το 2 % της χώρας για ανεμογεννήτριες.Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικοί, αμφότεροι, υπόσχονται να μειώσουν τις διαδικασίες αδειοδότησης από έξι χρόνια σε έξι μήνες.
Στο Wargolshausen μια παράλογη διοικητική μάχη διήρκεσε σχεδόν δέκα χρόνια. Τελευταία νομική ρήτρα: Οι επενδυτές αναγκάζονται να καταστρέψουν τις βάσεις για τα σύγχρονα αιολικά πάρκα χαμηλού θορύβου και να τα αντικαταστήσουν με παλιομοδίτικα.
Για τον Γιόργκεν Ρουθ,επενδυτή του αιολικού πάρκου στο Wargolshausen:«Χάσαμε έξι εκατομμύρια ευρώ με αυτό το έργο. Δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι ... ».
Ο Χάραλντ Σβάρτς έτερος επενδυτής αναφέρει:«Στο μέλλον, χρειαζόμαστε κάποια αξιοπιστία στην (ενεργειακή) πολιτική. Σχεδόν όλα τα κόμματα το εντάσσουν στα (προεκλογικά) προγράμματα τους: οι αρχές αδειοδότησης πρέπει να επιταχύνουν τη λήψη αποφάσεων. Χρειάζεται αξιοπιστία, γιατί η ενεργειακή μετάβαση είναι απαραίτητη ... Αυτό που συνέβη εδώ είναι καταστροφή ».
«Χρειαζόμαστε πολιτικούς με ισχυρή θέληση και αποφασιστικότητα για να αποφύγουμε την επαναληψη τέτοιου διλήμματος ».
Ο Ράιμοντ Καμ υπερασπίζεται το συμφέρον των παραγωγών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στο παρελθόν, τα κυβερνητικά κόμματα ήταν πολύ στενά συνδεδεμένα με το γερμανικό λόμπι άνθρακα, (επιβραδύνοντας έτσι την επειγόντως αναγκαία αναθεώρηση της ενεργειακής πολιτικής της χώρας). Για την επόμενη νομοθετική περίοδο, ο Κομ επισημαίνει ένα παρόμοιο πρόβλημα:«Σήμερα, το 2021, το κύριο ενδιαφέρον της βιομηχανίας φυσικού αερίου είναι να σταματήσει την ενεργειακή μετάβαση ... Το λόμπι τους έχει τεράστια επιρροή και αυτό είναι επικίνδυνο. Πρέπει να σταματήσουμε το παιχνίδι αυτών των πολιτικών (που συνδέονται με το λόμπι φυσικού αερίου). Θα πρέπει να τους κατηγορήσουμε: Είστε οι ρυπαντές του κλίματος ... Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε ξανά τέσσερα χρόνια .
Το Έμπερσμπεργκ, μια αγροτική περιοχή δοκιμάζει νέους τρόπους συμμετοχής του κοινού.
Η επαρχία διοργάνωσε δημόσια ψηφοφορία για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο κρατικό δάσος - πολύ μακριά από σπίτια. Ο τοπικός «οργανισμός ενέργειας» είχε την αποστολή να μοιράζει πληροφορίες στους ψηφοφόρους και να δημιουργεί παιχνίδια ρόλων σχετικά με τον τρόπο μείωσης των επιπέδων CO2. Η διαβούλευση με τους πολίτες έφερε την πλειοψηφία υπέρ των αιολικών εγκαταστάσεων.
0 ITW MANUEL KNECHT, ENERGY AGENCY, EBERSBERG (male voice, German)
« «Η περιοχή του Ebersberg στοχεύει στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2030 ... Ο κύριος πυλώνας για το μέλλον θα είναι περισσότερα φωτοβολταϊκά και, πολύ σημαντικό, περισσότερες ανεμογεννήτριες. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί η ενεργειακή μετάβαση ... Ας ρίξουμε μια ματιά τι θα συμβεί εάν κατασκευάσουμε ή όχι γεννήτριες αιολικής ενέργειας Πρέπει να τις εγκαταστήσουμε (για να πετύχουμε τον στόχο),λέει ο Εμανουέλ Νέχτ,επικεφαλής πρακτορείου ενέργειας.
Το Ebersberg φιλοξενεί ένα από τα μεγαλύτερα δάση της Βαυαρίας.Η τοποθέτηση ανεμογεννητριών εδώ θα χρειαζόταν μόνο ένα πολύ μικρό μέρος του δάσους. Ωστόσο ορισμένοι αντίπαλοι δεν δέχονται την ψηφοφορία του κοινού και προετοιμάζουν νομική δράση.
«Θέλουν να βάλουν πέντε ανεμογεννήτριες, βαθιά μέσα το δάσος ενώ η περιοχή του Ebersberg θα μπορουσε να βρει αρκετό χώρο έξω από το δάσος για να βάλει τις ανεμογεννήτριες.»
Ενώ οι πολιτικοί συζητούν εάν πρέπει να περιοριστεί το δικαίωμα για μηνυσεις, ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η Κέρστιν Μέρτενς,επικεφαλής της ένωσης για την προστασία του δάσους της περιοχής μας εξηγεί το λόγο, που αντιτίθεται στις ανεμογεννήτριες ...«Όταν οι νυχτερίδες πλησιάζουν τα πτερύγια του ρότορα, η χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση διαλύει τους πνεύμονές τους ».
Όπως αναφέρει ο Μπενεντίκτ Σόμερ της Ενωσης για την προστασία των πουλιών:«Εδώ ζει το αρπακτικό πτηνό Σφηκιάρης (Pernis apivorus), ένα σπάνιο και προστατευμένο είδος που κινδυνεύει να συγκρουστεί (με τα πτερύγια της γεννήτριας).Εδώ είναι το έδαφος αναπαραγωγής τους μόνο μερικά σπάνια ζευγάρια. Κάθε μεμονωμένο θύμα σύγκρουσης θα ήταν τεράστια απώλεια ».
Ο Sören Schöbel καθηγητής αρχιτεκτονικής τοπιου στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και η Lea Steiner τονίζουν την προτεραιότητα για την καταπολέμηση της επιταχυνόμενης κλιματικής καταστροφής. Ζώντας σε κοντινά χωριά, επισημαίνουν, ότι πρόκειται για ένα λειτουργικό δάσος, που φυτεύτηκε και χρησιμοποιήθηκε για οικονομικούς λόγους. Ως καθηγητής πανεπιστημίου, ο Schöbel-Rutschmann σχεδιάζει προτάσεις για την ενσωμάτωση των αιολικών πάρκων στο τοπίο. Η Lea Steiner, φοιτήτρια γεωγραφίας, συμμετείχε σε μια επιτροπή ενέργειας της περιοχής, αναπτύσσοντας προτάσεις σχετικά με τον τρόπο συμβατότητας των στόχων μείωσης του CO2 με τις απόψεις των πολιτών σε τοπικό επίπεδο.
«Θέλουμε να προστατεύσουμε κάθε νυχτερίδα, κάθε πτηνό; - Ή θέλουμε να προστατεύσουμε το είδος; Η αύξηση της χρήσης της αιολικής ενέργειας για να πραγματοποιηθεί η ενεργειακή μετάβαση είναι η μεγαλύτερη συμβολή στη διατήρηση της άγριας ζωής ».
«Στη Γερμανία, αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 30.000 ανεμογεννήτριες. Χωρίς αμφιβολία, αν πάρουμε σοβαρά την ενεργειακή μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών αναγκών για τη βιομηχανία μας, χρειαζόμαστε τη διπλή ή τριπλή ενέργεια από αιολική ενέργεια ».
Επισκεπτόμαστε έναν τοπικό αγρότη, που μας επισημαίνει ότι και ο ήλιος είναι μέρος του τοπίου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της Γερμανίας. Θέλει να καλύψει τον αχυρώνα του με φωτοβολταϊκά πάνελ.Τα κύρια πολιτικά κόμματα συμφωνούν στην ανάγκη για περισσότερη ηλιακή ενέργεια - αλλά διαφωνούν στη διαχειριση και στο πού θα τοποθετηθούν τα πάνελ. «Έχουμε αρκετές στέγες στην περιοχή για να τοποθετήσουμε φωτοβολταϊκά πάνελ και να παράγουμε όλη την ενέργεια που απαιτείται. Ο αγρότης, ο Μπέννο, έχει τρεις τεράστιους αχυρώνες. Για το δικό του αγρόκτημα δεν χρειάζεται τόση ενέργεια . Αν έπαιρνα κάποια αξιοπρεπή αποζημίωση , θα μπορούσαμε να αποφύγουμε να βάλουμε φωτοβολταϊκά πάνελ σε ανοιχτό τοπίο ... Δεν χρειάζεται να πάρουμε 30 λεπτά (ανά κιλοβατώρα) - περίπου 15 ή 18 λεπτά θα ήταν αρκετά ..
Η επόμενη κυβέρνηση της Γερμανίας θα αποφασίσει για τη μελλοντική χρήση γης.Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ενεργειακή μετάβαση είναι τόσο αμφιλεγόμενο ζήτημα.Ποιος θα πάρει ποιο χώρο - και για ποια χρήση;Το βέβαιο είναι πως απαιτείται επειγόντως ενημέρωση του νομικού πλαισίου - για να λειτουργήσει η μετάβαση στην ενέργεια.