Χρήστος Μασσαλάς: «Προσπαθώ να αποκαλύψω τη ζωή του αστικού τοπίου, τις ιστορίες μέσα από τη φθορά»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Τον γνωρίσαμε το 2017 μέσα από το «Copa Loca» το μικρού μήκους αριστούργημά του, που συμμετείχε σε δεκάδες φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο. Τώρα ήρθε η σειρά της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του. To «Βroadway» του Χρήστου Μασσαλά κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ρότερνταμ, που διεξάγεται φέτος διαδικτυακά από τις 26 Ιανουαρίου - 6 Φεβρουαρίου. Στη συνέχεια, ακολουθεί η γαλλική πρεμιέρα της ταινίας στο φεστιβάλ Premiers Plans της Ανζέρ, με φυσική παρουσία των συντελεστών στις 28 Ιανουαρίου.

Πρόκειται για μια περιπέτεια, με στοιχεία μιούζικαλ και θρίλερ, στην οποία πρωταγωνιστεί η Νέλλη, μια κοπέλα από μεγαλοαστική οικογένεια που πιάνει δουλειά ως χορεύτρια σε ένα στριπτιζάδικο. Εκεί γνωρίζει έναν μικροαπατεώνα, τον Μάρκο. Αυτός γίνεται προστάτης και εραστής της. Την οδηγεί στο κρησφύγετό του, στο Broadway στην οδό Πατησίων, ένα εγκαταλελειμμένο συγκρότημα ψυχαγωγίας, όπου δρα μια συμμορία πορτοφολάδων. Όταν μια μέρα ο Μάρκος συλλαμβάνεται και οδηγείται στη φυλακή, η δυναμική της ομάδας αλλάζει με απροσδόκητες συνέπειες.

Λίγες μέρες πριν την έναρξη της φεστιβαλικής διαδρομής της ταινίας, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον σκηνοθέτη για το βάπτισμα του πυρός στο μεγάλο μήκος και για το τι ακριβώς είναι το Broadway.

-Πώς προέκυψε η ιδέα για το Broadway;

Ξεκίνησα να δουλεύω το σενάριο της ταινίας πριν από 8 χρόνια. Η αρχική ιδέα που είχα, αφορούσε μια φανταστική συμμορία από πορτοφολάδες και χορευτές, που συνδυάζουν την τέχνη της κλοπής με την τέχνη του χορού. Μέσα στα χρόνια, ανέπτυξα αυτή την ιδέα, άρχισα να ανακαλύπτω χαρακτήρες, να βρίσκω την πλοκή. Όπως όλοι οι δημιουργοί, μου αρέσει να συλλέγω θραύσματα, τα οποία δεν ξέρεις αρχικάτι θα τα κάνεις. Κάποια μαγική στιγμή συμβαίνει κάτι, ας το πούμε έμπνευση, όπου αυτά τα θραύσματα δημιουργούν ένα σχήμα και μια συνθήκη, που μπορεί να γίνει μια ιστορία. Θα μπορούσα λοιπόν να σου αφηγηθώ πολλά θραύσματα, που έχουν περάσει στην ταινία: για παράδειγμα όταν είχα πάει μικρός στην Αμερική, δεν είχα καταφέρει να πάω να δω κάποια παράσταση στο Broadway, που ήθελα πολύ. Ο κόσμος του είχε λάβει λοιπόν ακόμη πιο μυθικές διαστάσεις για μένα.

-Τι απασχολεί τους χαρακτήρες της ταινίας; Η επιβίωση; Τι αναζητούν;

Ένα κοινό στοιχείο που έχουν οι χαρακτήρες είναι ότι όλοι τρέχουν για να ξεφύγουν από κάτι. Ο καθένας και από κάτι άλλο. Από μια προηγούμενη ζωή που τους καταδιώκει. Φτάνουν λοιπόν στο Broadway, που είναι από τη μια πλευρά ένα υπαρκτό μέρος στην Αθήνα, από την άλλη όμως στην ταινία έχει λάβει μια άλλη μυθική διάσταση. Αυτό γίνεται το καταφύγιό τους. Εκεί προσπαθούν με έναν τρόπο να επαναπροσδιοριστούν και να δημιουργήσουν μια καινούργια εκδοχή του εαυτού τους μεταφορικά αλλά σε κάποιες περιπτώσεις και κυριολεκτικά.

-Ποια είναι η απόσταση που χωρίζει το αμερικανικό Broadway, από αυτό της λεωφόρου Πατησίων;

Το Broadway, όπως και για μένα τον ίδιο ως παιδί, ήταν μεγαλύτερο και ισχυρότερο στην φαντασία μου. Άρα μπορεί με έναν τρόπο να υπάρξει παντού, όπου το φανταστεί κανείς. Υπάρχει λοιπόν κι εδώ, γιατί οι χαρακτήρες το δημιουργούν και το πλάθουν μέσα από τη φαντασία τους και τους ρόλους που υποδύονται, τις ίντριγκες και τις performance τους. Το δικό τους Broadway είναι τόσο λαμπερό και τόσο κατεστραμμένο, όσο είναι και οι ίδιοι.

-Πώς θα χαρακτήριζες την ταινία;

Είναι μια από αυτές τις ταινίες που δεν μπορείς να την εντάξεις σε ένα μόνο κινηματογραφικό είδος. Έχει στοιχεία από διάφορα είδη. Είναι μια περιπέτεια με στοιχεία θρίλερ και αποχρώσεις μιούζικαλ. Είναι πλούσια σε ανατροπές, τόσο στο πλαίσιο της ιστορίας, όσο και ως προς το ύφος και τις διακυμάνσεις στις τονικότητες που υπάρχουν. Είναι, ελπίζω, μια εμπειρία που θα είναι και διασκεδαστική.

-Πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία παίζει η πόλη. Είναι η Αθήνα, ή είναι οποιαδήποτε μητρόπολη της Δύσης;

Είναι σημαντικό για μένα ότι όλη αυτή η ιστορία εκτυλίσσεται στην Αθήνα. Υπάρχει μια συνομιλία της Αθήνας και του Broadway, που είναι ένα φανταστικό μέρος, που ο καθένας το έχει στο μυαλό του διαφορετικά, είτε έχει πάει στην Νέα Υόρκη, είτε όχι. Για μένα είναι σημαντικό ότι δεν είμαστε εκεί, αλλά είμαστε εδώ. Πάντα όμως συνομιλούμε με ένα εκεί. Οπότε από τη μια πλευρά είναι μια καταγραφή της Αθήνας, μέσα από το δικό μου φίλτρο, από την άλλη η πόλη συνομιλεί με κάτι άλλο, το οποίο είναι μεγαλύτερο από τον συγκεκριμένο γεωγραφικό προσδιορισμό της Αθήνας. Μπαίνοντας ξανά στην πόλη, για να γυρίσω την ταινία, σε ένα μέρος αρκετά οικείο, ανακαλύπτεις και πάλι τη μαγεία του. Καταλαβαίνεις ότι όλα μπορούν να συμβούν στην Αθήνα.

-Ένα στοιχείο στο οποίο εστιάζεις, το οποίο είδαμε έντονα και στην προηγούμενη μικρού μήκους ταινία σου, το Copa Loca, είναι η φθορά και η παρακμή του αστικού τοπίου, η αποτύπωση του περιθωρίου. Είναι κάτι που θα δούμε και στο Broadway;

Η φθορά του αστικού σκηνικού είναι κάτι που με ενδιαφέρει πολύ. Πέφτει εκεί το μάτι μου. Με ενδιαφέρει τι κρύβεται κάτω από τις στρώσεις. Ποιες στρώσεις υπάρχουν κάτω από τα πράγματα. Για να ανακαλύψεις τις στρώσεις κάτω από ένα τοπίο, πρέπει να το δεις να ξεφλουδίζεται. Προσπαθώ να αποκαλύψω, με μια ψυχογεωγραφική διάσταση, τη ζωή του αστικού τοπίου. Μέσα από τη φθορά, ανακαλύπτεις περασμένες ιστορίες. Είναι σαν να βλέπεις billboards, τα πλαίσια των παλιών διαφημίσεων, που έχουν στρώσεις από παλιές διαφημίσεις, η μια πάνω από την άλλη. Αυτό είναι μια Ιστορία. Με Ι κεφαλαίο. Με ενδιαφέρει αυτή η Ιστορία. Η αντίστιξη αυτής της Ιστορίας με τις τόσες πολλές στρώσεις, με τις ατομικές ιστορίες των ανθρώπων, οι οποίοι βρίσκονται μπροστά από αυτό το αστικό σκηνικό.

-Η οξείδωση, η φθορά του τοπίου διαποτίζει και τους χαρακτήρες που το κατοικούν. Ποιο είναι το παρόν αυτών των ηρώων;

Μιλώντας γενικότερα και όχι συγκεκριμένα για την ταινία, αισθάνομαι ότι είμαστε σε ένα μεταίχμιο. Είμαστε σε μια φάση, που έχει συντελεστεί μια αποδόμηση και αρχίζει σταδιακά να γίνεται μια ανασύνθεση. Ανασυνθέτουμε ως κοινωνία και πολιτισμός και ο καθένας ξεχωριστά τις έννοιες, την ίδια μας τη ζωή. Για να το κάνουμε αυτό, παίρνουμε κομματάκια που έχουν ξεμείνει από το παρελθόν μας. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο από την αρχή. Αυτό δεν προδιαγράφει βέβαια την κατεύθυνσή του. Σ’ αυτό το σημείο ακριβώς βρισκόμαστε. Στο Broadway λοιπόν, δεν με ενδιαφέρει η αποδόμηση, γιατί αυτή έχει ήδη γίνει. Είναι ένα κτίσιμο σιγά σιγά. Ο κόσμος της ταινίας μοιάζει με τον κόσμο της πραγματικότητας που όλοι μοιραζόμαστε, αλλά ο κόσμος της ταινίας αποκλίνει κάπως από αυτό που όλοι συμφωνούμε ότι είναι το πραγματικό, ακριβώς γιατί κάποια πράγματα τα έχω βάλει ενδεχομένως σε διαφορετική σειρά, λόγω της επιθυμίας που προανέφερα: πώς μπορούμε να ανασυνθέσουμε τον κόσμο από τα απομεινάρια πολλών εποχών που έχουν προηγηθεί.

-Έχουν μέλλον οι ήρωές σου;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ναι έχουν μέλλον. Είναι στα χέρια τους. Αισθάνομαι όμως ότι για να βαδίσεις προς το μέλλον, οφείλεις στον εαυτό σου να ορίσεις εσύ και να δημιουργήσεις το ποιος είσαι. Διότι το πρόβλημα πολλών ανθρώπων είναι ότι αυτό που νομίζουν ότι είναι, είναι αυτό που έχουν κληρονομήσει. Εγώ δεν πιστεύω ότι είναι αυτό. Για να υπάρξει λοιπόν η δική σου προσωπική πορεία και εξέλιξη, πρέπει εσύ να επιλέξεις ποιος είσαι. Το ποιος είσαι είναι μια επιλογή, που οφείλεις να κάνεις. Δεν είναι μόνο τι κουβαλάς στην πλάτη σου από το παρελθόν.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

Σκηνοθέτης/Σεναριογράφος: Χρήστος Μασσαλάς

Παραγωγός: Αμάντα Λιβανού (Ελλάδα)

Συμπαραγωγοί: Bertrand Gore (Γαλλία), Cristian Nicolescu (Ρουμανία)

Συμπαραγωγός: Χρήστος Μασσαλάς

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Συνθέτης: Gabriel Yared

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κωνσταντίνος Κουκουλιός

Μοντάζ: Γιώργος Λαμπρινός

Σκηνογράφος: Άννα Γεωργιάδου

Ενδυματολόγος: Μάρλι Αλειφέρη

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Χορογράφος: Chali Jennings

Ήχος: Δημήτρης Κανελλόπουλος, Βάλια Τσέρου, Vincent Verdoux

Μακιγιέζ: Ιωάννα Λυγίζου

Κομμωτής: Χρόνης Τζίμος

Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Σεφερλή, Γιώργος Στεργίου

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Πρωταγωνιστούν:

Νέλλη: Έλσα Λεκάκου

Barbara/Jonas: Φοίβος Παπαδόπουλος

Μάρκος: Στάθης Αποστόλου

Rudolph: Rafael Papad

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Mohammad: Salim Talbi

Κλειδαράς: Χρήστος Πολίτης

Συμμετέχουν: Ελένη Φουρέιρα, Λάκης Γαβαλάς, Νίκος Αρβανίτης, Παντελής Δεντάκης, Αντώνης Κορωναίος.

Σε παραγωγή της Neda Film (ΕΛΛΑΔΑ), σε συμπαραγωγή με τη Blue Monday Productions (ΓΑΛΛΙΑ) και τις Digital Cube & Avanpost (ΡΟΥΜΑΝΙΑ). Με την υποστήριξη των: Eurimages, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ΕΡΤ Α.Ε., Centre National de la Cinématographie, Paris Région, Onassis Culture, Société des auteurs, compositeurs et éditeurs de musique (SACEM), Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ).

Αναπτύχθηκε με την υποστήριξη των Sundance Institute και Atelier Cinéfondation, Festival de Cannes

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Βιογραφικό

Ο Χρήστος Μασσαλάς γεννήθηκε στην Ελλάδα το 1986. Σπούδασε Σκηνοθεσία στο London Film School, LFS. Οι μικρού μήκους ταινίες του έχουν συμμετάσχει σε πάνω από 200 κινηματογραφικά φεστιβάλ – Κάννες, AFI, New Directors/New Films, Λοκάρνο, BFI, Σάο Πάολο – ενώ έχουν προβληθεί σε τηλεοπτικές και διαδικτυακές πλατφόρμες, όπως το Nowness και τα Vimeo Staff Picks. Η τελευταία του μικρού μήκους με τίτλο «Copa-Loca» (2017) ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Κινηματογράφου και κέρδισε το Βραβείο Μικρού Μήκους της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Το «Broadway», η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του. Αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Sundance Screenwriters Lab και του Atelier του Φεστιβάλ Καννών.

Επιλεγμένη Φιλμογραφία: BROADWAY (μεγάλου μήκους, 2022), COPA-LOCA (μικρού μήκους, 2017), FLOWERS AND BOTTOMS (μικρού μήκους, 2016)