Ιστορική απόφαση που «αντικατοπτρίζει την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤην πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο αποφάσισαν οι ΗΠΑ.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, ανέφερε σε δήλωσή του πως «ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν αποφάσισε και πιστοποίησε στο Κογκρέσο ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εκπληρώσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις βάσει της σχετικής νομοθεσίας προκειμένου να επιτραπεί η έγκριση εξαγωγών, επανεξαγωγών και μεταφορών αμυντικού υλικού στην Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2023».
Η συμμόρφωση με τους όρους εξετάζεται σε ετήσια βάση, πρόσθεσε. Είπε ακόμη ότι οι Κανονισμοί Διεθνούς Εμπορίας Όπλων θα τροποποιηθούν ώστε να αντικατοπτρίζουν τη νέα πολιτική, με ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2022.
Επιπρόσθετα, ο κ. Πράις ανέφερε ότι σύμφωνα με το Νόμο για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο του 2019 και το Νόμο περί Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας για το οικονομικό έτος 2020 απαιτείται «να παραμείνει η πολιτική απαγόρευσης για εξαγωγές, επανεξαγωγές ή μεταφορές αμυντικού υλικού από τον κατάλογο πυρομαχικών των ΗΠΑ στην Κυπριακή Δημοκρατία εκτός εάν ο Πρόεδρος καθορίσει και πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου σε περίοδο όχι μικρότερη του ενός έτους ότι η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζει να συνεργάζεται με την Κυβέρνηση των ΗΠΑ για υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που αφορούν τους κανονισμούς για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και την χρηματοοικονομική ρυθμιστική εποπτεία».
Επίσης, απαιτείται να διασφαλιστεί ότι «η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει κάνει και συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να απαγορεύσει στα ρωσικά στρατιωτικά σκάφη την πρόσβαση στα λιμάνια για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση».
Αντιδρά η Άγκυρα
Την αντίδραση της Τουρκίας προκάλεσε η απόφαση της Ουάσινγκτον, με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να αναφέρει: «Καταδικάζουμε έντονα την επέκταση του εύρους εφαρμογής της απόφασης που ελήφθη από τις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2020 να άρει το εμπάργκο προς την Ελληνοκυπριακή Κυβέρνηση».
«Η απόφαση αυτή, που έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της ισότητας προς τις δύο πλευρές στο νησί και η οποία θα εντείνει περαιτέρω την αδιαλλαξία της ελληνοκυπριακής πλευράς, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες επίλυσης του κυπριακού ζητήματος και θα οδηγήσει σε μια κούρσα όπλων στο νησί, βλάπτοντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο», πρόσθεσε το υπουργείο, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Anadolu.
Η Άγκυρα ζήτησε από τις ΗΠΑ «να επανεξετάσουν την απόφαση αυτή και να ακολουθήσουν μια ισορροπημένη πολιτική απέναντι στις δύο πλευρές στο νησί».
«Η διεθνής κοινότητα, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, θα πρέπει να επαναβεβαιώσει την κυρίαρχη ισότητα και το ίδιο διεθνές καθεστώς του τουρκοκυπριακού λαού, τα οποία επιβεβαιώθηκαν με τις συμφωνίες του 1959-60, και να ενεργήσει ανάλογα», σημείωσε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Σε κάθε περίπτωση η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα, βάσει των νομικών και ιστορικών ευθυνών της, θα εξακολουθήσει να λαμβάνει τα απαραίτητα βήματα για την ύπαρξη, την ασφάλεια και τη γαλήνη των Τουρκοκυπρίων με κάθε μέσο», κατέληξε η ανακοίνωση.
Το χρονικό του εμπάργκο
Το εμπάργκο της πώλησης όπλων είχε επιβληθεί από τις ΗΠΑ εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987.
Το πρώτο μεγάλο βήμα προς την κατάργησή του είχε γίνει τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ο τότε Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, είχε τηλεφωνήσει στον Νίκο Χριστοδουλίδη για να του ανακοινώσει τη μερική άρση του εμπάργκο. Το συγκεκριμένο γεγονός είχε ανοίξει τον δρόμο για την πώληση αμερικανικών μη φονικών όπλων στην Κύπρο, προβλέποντας ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα πρέπει να ανανεώνεται με σχετική εντολή σε ετήσια βάση.
Η απόφαση για την πλήρη άρση του εμπάργκο εκτιμάται ότι πρόκειται για ένα επιπλέον βήμα που αντανακλά την συνεχώς αυξανόμενη σημασία που αποδίδει η αμερικανική εξωτερική πολιτική στις σχέσεις με την Κύπρο αλλά και τη στενότερη αμυντική συνεργασία που έχει οικοδομηθεί τα τελευταία χρόνια στη βάση του νομοσχεδίου «East Med Act».
Θετικές αντιδράσεις
Χαιρετίζει την πλήρη άρση του εμπάργκο για την πώληση όπλων στην Κύπρο από τις ΗΠΑ η κυβέρνηση της χώρας.
Σε ανάρτηση στον λογαριασμό του στο Twitter, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, έγραψε ότι είναι με μεγάλη ικανοποίηση που καλωσορίζει την ανακοίνωση του State Department για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ στην Κύπρο. «Αυτό σηματοδοτεί μία απόφαση ορόσημο, αντανακλώντας την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, μεταξύ άλλων στον τομέα της ασφάλειας», έγραψε.
Επιπλέον, ευχαρίστησε δημόσια τον γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, που έκανε δυνατή με τη δουλειά του τη σημερινή απόφαση, η οποία είναι σύμφωνη με τον νόμο του 2019 για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. «Χθες μίλησα με τον Γερουσιαστή και εξέφρασα για άλλη μια φορά την ευγνωμοσύνη μου για τη φιλία του», είπε ο Πρόεδρος.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου, σε δική του ανάρτηση στο Twitter, σημείωσε ότι «καλωσορίζουμε την απόφαση του State Department των ΗΠΑ να προχωρήσουν με την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων του 1987 ενάντια στην Κύπρο». Τη χαρακτήρισε ως πολιτικό ορόσημο που δείχνει τη συνεχή εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας ΗΠΑ- Κύπρου στην ασφάλεια και στην άμυνα, «ως αναπόσπαστο μέρος του μωσαϊκού περιφερειακής σταθερότητας».
Ο υπουργός Άμυνας της Κύπρου, Χαράλαμπος Πετρίδης, έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter ότι χαιρετίζει τη σημερινή απόφαση, λέγοντας ότι «είναι μια ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη, για την οποία εργαστήκαμε εντατικά το προηγούμενο διάστημα, με γνώμονα την εμβάθυνση της συνεργασίας μας στους τομείς της άμυνας και ασφάλειας».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΙκανοποίηση στην Αθήνα
«Χαιρετίζω και εκφράζω την ιδιαίτερη ικανοποίησή μου για την απόφαση του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών 'Αντονι Μπλίνκεν (Antony Blinken) για την πλήρη άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ προς την Κύπρο», αναφέρει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε ανάρτησή του στο twitter.
«Πιστεύω ότι η απόφαση αυτή αποτελεί ένα πολιτικό ορόσημο για τις σχέσεις μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής», τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας.
«Χαιρετίζω επίσης τη συνεισφορά του Αμερικανικού Κογκρέσου και ιδιαίτερα του Προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ (Robert Menendez), αρχιτέκτονα του East Med Act του 2019».
«Μαζί με την Κύπρο και τις ΗΠΑ, η Ελλάδα θα συνεχίσει να εργάζεται για την προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας», καταλήγει ο υπουργός Εξωτερικών.