Αφορά σε εισαγωγές από τρίτες χώρες προϊόντων όπως χάλυβας, τσιμέντο, λιπάσματα, αλουμίνιο, αλλά και ηλεκτρική ενέργεια
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωκοινοβούλιο ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για την επιβολή δασμών διοξειδίου του άνθρακα στις εισαγωγές ρυπογόνων προϊόντων, όπως ο χάλυβας και το τσιμέντο.
Στόχος είναι να στηριχθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία κατά την πράσινη μετάβαση.
Ο «Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα» (CBAM), όπως ονομάζεται, θα πρέπει να περάσει από τους πρεσβευτές των κρατών μελών της Ένωσης και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πριν τεθεί σε εφαρμογή.
Οι δασμοί θα επιβληθούν αρχικά στους κλάδους που παράγουν προϊόντα με την μεγαλύτερη ένταση άνθρακα: σίδηρο και χάλυβα, τσιμέντο, λιπάσματα, αλουμίνιο, ηλεκτρική ενέργεια και υδρογόνο.
«Αυτό θα διασφαλίσει μια ισορροπημένη μεταχείριση των εισαγωγών αυτών και έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τους εταίρους μας να συμμετάσχουν στις προσπάθειες της ΕΕ για το κλίμα" ανέφερε η ανακοίνωση του αρμόδιου υπουργού Βιομηχανίας της Τσεχίας, Jozef Síkela, που έχει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με την προσωρινή συμφωνία, ο CBAM θα αρχίσει να λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2023. Αρχικά, θα εφαρμοστεί μια απλουστευμένη μορφή του CBAM- ουσιαστικά με υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων μόνο. Στόχος είναι η συλλογή δεδομένων.
Από εκεί και πέρα, θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή σταδιακά, παράλληλα με τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων στο πλαίσιο του αναθεωρημένου συστήματος εμπορίας εκπομπών ρύπων της ΕΕ (ETS) για τους επίμαχους τομείς. Αυτό θα διασφαλίσει τη συμβατότητα της CBAM με τους διεθνείς κανόνες για το εμπόριο.
Η σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων για τους τομείς CBAM πρέπει ακόμη να συμφωνηθεί στο πλαίσιο των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων της ΕΕ για το ETS. Απαιτούνται επίσης περαιτέρω εργασίες σχετικά με τα μέτρα για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα στις εξαγωγές.
«Η διασφάλιση της πλήρους συμβατότητας των CBAM με τις διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ, μεταξύ άλλων στον τομέα του διεθνούς εμπορίου, παραμένει θεμελιώδους σημασίας», παραδέχεται η ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η χρηματοδότηση των διοικητικών δαπανών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα αναλάβει πολλά κεντρικά διοικητικά καθήκοντα σχετικά με τη CBAM, θα πρέπει να αποφασιστεί σύμφωνα με την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού της ΕΕ.