Τον απολογισμό του έργου του υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας για την περίοδο 2020-2023 παρουσίασε η Νατάσα Πηλείδου
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια την υποβολή πλάνου ανάπτυξης του "Οικοπέδου Αφροδίτη" εντός των ημερών και νέα γεώτρηση από την Chevron στο τεμάχιο 12 της Κυπριακής ΑΟΖ στον πρώτο 6μηνο του 2023, έκανε λόγο η υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Νατάσα Πηλείδου.
Παρουσιάζοντας τον απολογισμό του έργου της διακυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη, η Νατάσα Πηλείδου είπε ότι η Κύπρος υπερκάλυψε τους ενεργειακούς της στόχους, προώθησε σημαντικά έργα στον τομέα της ενέργειας όπως τον EuroAsia Interconnector και εντατικοποίησε την αναζήτηση πιθανών συνεργειών για βέλτιστη αξιοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Αναφερόμενη στο ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου, σημείωσε ότι κάθε βήμα πραγματοποιείται με γνώμονα το συμφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Η Chevron μπαίνει στην τελική ευθεία ανάπτυξης του Αφροδίτη, όπου ο ρόλος του υπουργείου Ενέργειας είναι πολύ κρίσιμος στο να βεβαιωθεί ότι το πλάνο ανάπτυξης που θα υποβληθεί και που αναμένουμε εντός των ημερών, είτε θα είναι παρόμοιο με το αρχικό που είχε εγκριθεί παλαιότερα, είτε σε κάθε περίπτωση θα συμφέρει και θα αποδίδει στην Κυπριακή Δημοκρατία τα εισοδήματα τα οποία μας αναλογούν», ανέφερε η κ. Πηλείδου και πρόσθεσε ότι η γεώτρηση, η οποία θα γίνει μέσα στους επόμενους μήνες στο οικόπεδο Αφροδίτη, θα βοηθήσει στην εξακρίβωση των ποσοτήτων και την αξιοποίησή τους με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο.
«Παράλληλα», επεσήμανε, «το πλάνο ανάπτυξης που θα μας υποβληθεί από την ΕΝΙ για το τεμάχιο 6 θα εξεταστεί με τον αντίστοιχο τρόπο».
Η υπουργός Ενέργειας της Κύπρου αναφέρθηκε στα ακόλουθα θέματα:
-αδειοδότηση του τεμαχίου 5 στην ExxonMobil (Δεκέμβριος 2021),
-σεισμικές έρευνες στο τεμάχιο 5, το 2022,
-γεώτρηση αξιολόγησης Γλαύκος 2, στο τεμάχιο 10, από την ExxonMobil, (Δεκέμβριος 2021-Μάρτιος 2022 με αρχική εκτίμηση 5-8 Tcf φυσικού αερίου),
-γεώτρηση Κρόνος 1, τεμάχιο 6 Eni/Total Energies, Μάιος-Αύγουστος 2022, 2.5 Tcf, καθώς και την
-γεώτρηση Ζευς 1, Τεμάχιο 6, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2022, επίσης από την Eni/Total Energies, 2-3 Tcf.
Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με τον χρόνο που έχει μεσολαβήσει από τις πρώτες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κύπρο μέχρι και σήμερα, η κ. Πηλείδου τόνισε: «Το γεγονός ότι χρειάζεται να δημιουργήσουμε υποδομές για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε το Φυσικό Αέριο μας απαιτεί κάποιο χρόνο. Ενδεικτικά, πχ η ΕΝΙ δραστηριοποιείται στην Αίγυπτο από τη δεκαετία του '50. Άρα, παρόλο που οι ανακαλύψεις σε ό,τι αφορά την Κύπρο μπορεί να έγιναν πιο πρόσφατα, υπήρχε σχέση και προεργασία που χρησιμοποιήθηκε για να προχωρήσουν προς την ανάπτυξη. Επιπλέον, παρακολουθούμε και μαθαίνουμε από όλα όσα γίνονται στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και ευρύτερα ούτως ώστε να βεβαιωθούμε ότι η όποια ανάπτυξη θα γίνει προς το συμφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κύπριου πολίτη. Η κυβέρνηση δεν είναι επενδυτής. Η κυβέρνηση προωθεί όλες τις ενέργειες μέσα από τεράστιες προσπάθειες που καταβάλλουμε ούτως ώστε οι εταιρείες να προχωρούν με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις και σας διαβεβαιώ ότι οι εταιρείες προχωρούν με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις κατά γράμμα. Εμείς είμαστε οι προστάτες της Κυπριακής Δημοκρατίας όσον αφορά την εφαρμογή, την ολοκλήρωση των συμβολαίων με τρόπο ο οποίος να είναι συμφέρων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και την υλοποίησή τους με τρόπο που να συμφέρει την Κυπριακή Δημοκρατία».
Σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση των ευνοϊκών συγκυριών για το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο, τέλος, η κ. Πηλείδου μίλησε για την εντατικοποίηση αναζήτησης πιθανών συνεργειών για βέλτιστη αξιοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων, την έναρξη συζήτησης με την ΕΕ για έμπρακτη συμβολή της Κύπρου στη διαδικασία απεξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό αέριο, την αξιοποίηση διακρατικών συμφωνιών με το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Αίγυπτο, τον ρόλο του EMGF και της Κυπριακής Προεδρίας κατά το έτος 2022, όπως επίσης και για μελέτη για τον ρόλο της περιοχής στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, καθώς και την πρωτοβουλία για Απανθρακοποίηση του Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου.
Επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης
Η κυβέρνηση αμέσως μετά την πανδημία της Covid-19 και εν μέσω της ενεργειακής κρίσης επιτάχυνε τις προσπάθειες για στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για την πράσινη μετάβαση και για αυτό τον σκοπό εξασφάλισε €590 εκατομμύρια για την περίοδο 2021 – 2027, που είναι πενταπλάσια σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, δήλωσε η Νατάσα Πηλείδου.
«H προσπάθεια τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια μετά την κρίση που δημιουργήθηκε λόγω της πανδημίας και που επιδεινώθηκε και με την ενεργειακή κρίση παγκοσμίως και ιδιαίτερα στην ΕΕ, δώσαμε μεγάλη έμφαση στην στήριξη τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων και επιταχύναμε τις προσπάθειες για την πράσινη μετάβαση», είπε η κ. Πηλείδου.
Η πράσινη μετάβαση, ανέφερε η Υπουργός, μπορεί να «παντρευτεί και να συμβάλει στη μείωση του κόστους στην ανακούφιση των νοικοκυριών, αλλά και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων».
«Επομένως μέσα από τις συντονισμένες προσπάθειες με το Υπουργείο Οικονομικών εξασφαλίσαμε €590 εκατ. για την περίοδο 2021 – 2027 για διάθεση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις υπό την μορφή κινήτρων είτε για την πράσινη μετάβαση είτε για την ψηφιοποίηση είτε για την ανταγωνιστικότητα», είπε, προσθέτοντας πως τα κονδύλια που έχουμε εξασφαλίσει είναι τα πενταπλάσια σε σχέση με την προγραμματική περίοδο 2014-2022.
Όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η κ. Πηλείδου είπε πως η Κύπρος υπερκάλυψε τους στόχους όσον αφορά την διείσδυση των ΑΠΕ, λέγοντας πως από το 12,53% το 2019 η συμμετοχή των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας αυξήθηκε στο 18,22% το 2022, ενώ η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ ανήλθε στο 15,18% το 2022, σε σύγκριση με 11,31% το 2019. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την Υπουργό Ενέργειας, η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ τριπλασιάστηκε σε σχέση με το 2013, φτάνοντας τα 600 Mega Watt.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜε βάση τα στοιχεία που δόθηκαν, οι αιτήσεις στα σχέδια χορηγιών του ταμείου ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞΕ) έχουν διπλασιαστεί φτάνοντας στο σύνολο στις 9.739 το 2022 σε σύγκριση με 4.867 το 2021.
Οροφή στις ΑΠΕ χωρίς αποθήκευση
Πάντως, η κ. Πηλείδου τόνισε πως χωρίς την αποθήκευση ενέργειας, η χρήση των φωτοβολταϊκών θα φτάσει το «ταβάνι» της αξιοποίησης αφού η ενέργεια αυτή θα χάνεται. Για τον σκοπό αυτό, όπως είπε, η κυβέρνηση προωθεί σχέδια χορηγιών €80 εκατ. για μεγάλα έργα αποθήκευσης τα οποία θα συνδυαστούν και με μειοδοτικό διαγωνισμό ούτως ώστε φωτοβολταϊκά πάρκα να συνδυάζονται και με αποθήκευση.
Αναφορικά με τα μέτρα προστασίας καταναλωτών από τις ανατιμήσεις στην ενέργεια, η κ. Πηλείδου υπενθύμισε πως έχουν δοθεί αντισταθμιστικά μέτρα €350 εκατ. χωρίς να υπολογίζονται τα σχέδια χορηγιών για ενεργειακή αναβάθμιση ύψους €200 εκατ. από το 2021 μέχρι τα τέλη του 2023. Αναφέρθηκε στην οριζόντια μείωση του 10% σε όλα τα τιμολόγια ηλεκτρισμού, στην μείωση ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα στο 5% για ευάλωτα νοικοκυριά και στο 9% για τα υπόλοιπα νοικοκυριά, στη μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και στην επιδότηση του κόστους κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι και τον ερχόμενο Φεβρουάριο.
Σε σχέση με τη βιομηχανία, η κ. Πηλείδου ανέδειξε ότι η συνεισφορά της στο ΑΕΠ αυξήθηκε στο 8,7% το 2021 από 7,9% το 2019, ενώ η απασχόληση στον βιομηχανικό τομέα αυξήθηκε στο 9,3% το 2021 από 8% το 2019, με τις εξαγωγές κυπριακών εγχώριων προϊόντων να αυξάνονται κατά 50% κατά την περίοδο 2016 -2021.