Το χάσμα μεταξύ ηθοποιών και στούντιο δείχνει προς το παρόν αξεπέραστο, αφού καμία πλευρά δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει πίσω και οι μεν κατηγορούν τους δε για την διακοπή των συνομιλιών - Πού βρισκόμαστε τώρα, τι έχει γίνει στο παρελθόν και τι θα γίνει με παραγωγές που έχουν ανακοινωθεί;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι σεναριογράφοι ξανάπιασαν μολύβια και πληκτρολόγια, όμως οι ηθοποιοί παραμένουν στον δρόμο. Η μεγαλύτερη ιστορικά σε διάρκεια απεργία του κλάδου έσπασε το φράγμα των 100 ημερών, καθώς οι διαβουλεύσεις με τα στούντιο βρήκαν τοίχο.
Το συνδικάτο των ηθοποιών και η ένωση που εκπροσωπεί τα μεγάλα στούντιο ανακοίνωσαν από κοινού ότι οι διαπραγματεύσεις θα επαναληφθούν από την Τρίτη και σε αυτές θα συμμετάσχουν και υψηλόβαθμα στελέχη των στούντιο. Τα κρίσιμα ερωτήματα είναι πού βρίσκεται η κατάσταση τώρα, πώς συγκρίνεται η εν εξελίξει απεργία με άλλες στο παρελθόν και τι γίνεται μετά.
Οι συνομιλίες που απέτυχαν
Ελπίδες υπήρχαν και οι επικεφαλής του συνδικάτου SAG-AFTRA ("Screen Actors Guild-American Federation of Television and Radio Artists") εμφανίζονταν συγκρατημένα αισιόδοξοι, όταν οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν και πάλι. Το ημερολόγιο τότε έγραφε 2/10 και από την πρώτη ημέρα της απεργίας τους είχαν περάσει 2,5 μήνες.
Μία εβδομάδα πριν, οι επικεφαλής των μεγαλύτερων στούντιο είχαν έρθει σε συμφωνία με τους σεναριογράφους. Οι επικεφαλής των τελευταίων πανηγύριζαν για νίκες σε ζητήματα, τα οποία απασχολούν και τους ηθοποιούς: μακροπρόθεσμες πληρωμές, συνοχή στην απασχόληση και έλεγχος πάνω στην χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.
Ωστόσο, οι συνομιλίες με τους ηθοποιούς διεξάγονταν σε χλιαρό ρυθμό. Μεταξύ των συνδριών μεσολαβούσαν ημέρες και δεν υπήρχαν αναφορές για πρόοδο. Στις 11/10 τα στούντιο διέκοψαν ξαφνικά τις συνομιλίες. Όπως υποστήριξαν, οι απαιτήσεις των ηθοποιών παραήταν δαπανηρές και οι δύο πλευρές παραήταν μακριά για να συνεχίσουν.
«Συναντηθήκαμε μαζί τους λίγες φορές, την Δευτέρα, μισή μέρα την Τετάρτη, μισή μέρα την Παρασκευή. Αυτή ήταν η διαθεσιμότητά τους», είπε λίγο μετά την διακοπή των συζητήσεων η πρόεδρος του SAG-AFTRA Φραν Ντρέσερ. «Την προηγούμενη εβδομάδα, [συναντηθήκαμε την] Δευτέρα και μισή μέρα την Τετάρτη. Και μετά... "γεια σας". Δεν έχω ποτέ μου γνωρίσει ανθρώπους που πραγματικά δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει να διαπραγματεύεσαι. Γιατί αποχωρείτε από τις συζητήσεις;».
Η πλευρά των στούντιο (AMPTP, Alliance of Motion Picture and Television Producers) υποστήριξε πως ο λόγος της αποχώρησής τους από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων ήταν μεταξύ άλλων μια απαίτηση του SAG-AFTRA για τέλος ανά συνδρομητή στις υπηρεσίες streaming.
«Το SAG-AFTRA έδωσε στα μέλη μας ένα τελεσίγραφο. Είτε να συμφωνήσουν σε μια πρόταση για φόρο συνδρομητών όπως και σε άλλα ανοικτά ζητήματα ή αλλιώς η απεργία συνεχίζεται», δήλωσε στο Associated Press η ΑΜΡΤΡ. «Τα μέλη μας απάντησαν στο τελεσίγραφο ότι, δυστυχώς, ο φόρος συνδρομητών συνιστά ένα ανυπόφορο οικονομικό εμπόδιο».
Ο συνδιευθύνων σύμβουλος του Netflix Τεντ Σαράντος, ένα από τα στελέχη που έπαιρναν μέρος στις διαπραγματεύσεις, είπε προς τους επενδυτές ότι «αυτό δυστυχώς έπληξε την δυναμική μας».
Από την πλευρά τους, οι επικεφαλής του SAG-AFTRA χαρακτήρισαν γελοίο το να παρουσιάζεται αυτό το αίτημα ως φορολόγηση των πελατών. Όπως είπαν, τα ίδια τα στελέχη επιθυμούσαν τη μετατροπή από ένα μοντέλο βασισμένο στην δημοφιλία μιας εκπομπής σε ένα που βασίζεται στον αριθμό των συνδρομητών.
«Κάναμε μεγάλα βήματα προς την κατεύθυνση τους, τα οποία αγνοήθηκαν και δεν έτυχαν ανταπόκρισης», τονίζει προς το Associated Press ο Ντάνκαν Κράμπτρι-Άιρλαντ, εθνικός εκτελεστικός διευθυντής του SAG-AFTRA και επικεφαλής διαπραγματευτής. «Κάναμε αλλαγές στην πρότασή μας σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη. Κάναμε δραματικές αλλαγές στην πρότασή μας περί μεριδίου στα έσοδα του streaming».
Μετά την διακοπή των συνομιλιών, τα στούντιο επεσήμαναν ότι η χρέωση ανά συνδρομητή θα τους κόστιζε 800 εκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση - το SAG-AFTRA κάνει λόγο για τεράστιο «φούσκωμα». Απαντώντας σε αυτό, η ΑΜΡΤΡ δήλωσε πως ο αριθμός βασίζεται σε αίτημα του SAG-AFTRA για ένα δολάριο ανά συνδρομητή ανά έτος, τίμημα που μειώθηκε στα 57 σεντς, αφού το SAG-AFTRA άλλαξε τις εκτιμήσεις του, αφήνοντας εκτός προγράμματα ειδησεογραφικού και αθλητικού χαρακτήρα.
Τι έρχεται στην συνέχεια
Οι ηθοποιοί πλέουν σε αχαρτογράφητα νερά. Το συνδικάτο τους δεν υπήρξε ποτέ σε μια απεργία αυτής της διάρκειας. Για την ακρίβεια, πολλά από τα μέλη του δεν έχουν ζήσει ποτέ απεργία στον κλάδο τους - και όχι μόνο τα νεότερα. Ο Κράμπτρι-Άιλαντ εργάζεται για το SAG-AFTRA εδώ και 20 χρόνια, όμως ποτέ δεν έχει βρεθεί σε τέτοιες συνθήκες.
Το συνδικάτο δηλώνει πρόθυμο να επαναλάβει τις συζητήσεις ανά πάσα στιγμή, όμως ξεκαθαρίζει πως αυτό δεν αλλάζει τα αιτήματά του. «Πιστεύω πως νομίζουν ότι θα λυγίσουμε», λέει η Ντρέσερ. «Όμως αυτό δεν θα συμβεί ποτέ, διότι βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι και πρέπει να μείνουμε στην πορεία μας».
«Άγαρμπο» ξεκίνημα με τα στούντιο είχαν και οι σεναριογράφοι κι αυτό ενδεχομένως να αποτελεί έναν λόγο για αισιοδοξία. Το δικό τους συνδικάτο επεχείρησε να επαναξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τα στούντιο στα μέσα Αυγούστου, αφού από την έναρξη της απεργίας τους είχαν περάσει πάνω από τρεις μήνες. Εκείνες οι συζητήσεις δεν κατέληξαν πουθενά και διεκόπησαν έπειτα από λίγες ημέρες. Έναν μήνα μετά, τα στούντιο επανήλθαν. Εκείνες οι συνομιλίες είχαν εντελώς διαφορετικό κλίμα. Τα περισσότερα από τα αιτήματα έγιναν δεκτά έπειτα από πέντε ημέρες μαραθώνιων διαπραγματεύσεων που κατέληξαν σε μια προσωρινή συμφωνία, η οποία έγινε σχεδόν ομόφωνα δεκτή από τα μέλη του συνδικάτου των σεναριογράφων.
Πώς είχαν εξελιχθεί απεργίες των ηθοποιών στο παρελθόν
Σε αντίθεση με τους σεναριογράφους, οι ηθοποιοί του Χόλιγουντ δεν απεργούν ούτε τόσο συχνά ούτε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Το SAG, το οποίο συγχωνεύθηκε με το AFTRA το 2011, έχει απεργήσει μόλις τρεις φορές στην ιστορία του.
Σε κάθε περίπτωση, η αναδυόμενη τεχνολογία υπήρξε παράγοντας που έριχνε λάδι στην φωτιά της αντιπαράθεσης. Το 1960, τη μόνη προηγούμενη φορά που ηθοποιοί και σεναριογράφοι απήργησαν ταυτόχρονα, κεντρικό ζήτημα ήταν η πληρωμή δικαιωμάτων στους ηθοποιούς, όταν τα κινηματογραφικά τους έργα μεταδίδονταν στην τηλεόραση. Το συνδικάτο, επικεφαλής του οποίου ήταν ο μετέπειτα πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν, είχε πολύ μικρότερο αποτύπωμα. Η ψηφοφορία για την απεργία πραγματοποιήθηκε στο σπίτι των ηθοποιών Τόνι Κέρτις και Τζάνετ Λέις - γονέων της ηθοποιού και νυν μέλους του SAG-AFTRA Τζέιμι Λι Κέρτις.
Με την απεργία σε εξέλιξη, ηθοποιοί και στούντιο ήρθαν σε συμφωνία για «ανακωχή», ώστε να δώσουν το παρών στην απονομή των Όσκαρ, κάτι που πλέον απαγορεύεται, βάσει των κανόνων που ισχύουν τώρα. Ο οικοδεσπότης τότε Μπομπ Χόουπ είχε κάνει λόγο για την «πολυτελέστερη απεργιακή συνάντηση του Χόλιγουντ»...
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣτο τέλος, ο συμβιβασμός επιτεύχθηκε. Οι ηθοποιοί εγκατέλειψαν το αίτημά τους για δικαιώματα ως προς τις ταινίες που είχαν κάνει σε αντάλλαγμα μια δωρεά στο συνταξιοδοτικό τους ταμείο, αλλά και έναν τρόπο πληρωμής για την μετάδοση μελλοντικών τους ταινιών στην τηλεόραση. Η απεργία έληξε έπειτα από 42 ημέρες, έχοντας διαρκέσει πολύ λιγότερο από εκείνη των σεναριογράφων.
Η μεγαλύτερη σε διάρκεια απεργία των ηθοποιών μέχρι τώρα είχε γίνει το 1980. Τα βασικά αιτήματά τους τότε ήταν να πληρώνονται για την δουλειά τους, όταν οι ταινίες τους θα εμφανίζονταν είτε σε κασέτες βίντεο είτε στην καλωδιακή τηλεόραση, καθώς και να γίνουν αυξήσεις στην ελάχιστη αμοιβή τους. Η προσωρινή συμφωνία επετεύχθη έπειτα από 67 ημέρες και περιελάμβανε σημαντικά κέρδη και μεγάλους συμβιβασμούς για αμφότερες τις πλευρές. Πολλά μέλη τότε είχαν εκφράσει την δυσαρέσκειά τους και επέστρεψαν στην δουλειά απρόθυμα, ενώ χρειάστηκε σχεδόν ένας μήνας μέχρι οι επικεφαλής του συνδικάτου να συγκεντρώσουν τις ψήφους που χρειάζονταν για να επικυρώσουν την συμφωνία.
Εκείνη την φορά δεν ήταν τα βραβεία Όσκαρ, αλλά τα Έμμυ που βρέθηκαν στο μάτι του απεργιακού κυκλώνα. Η Τηλεοπτική Ακαδημία διεξήγαγε την τελετή, ωστόσο οι ηθοποιοί την μποϊκόταραν. Μόνο ένας νικητής έδωσε το «παρών» για να παραλάβει το βραβείο του: Ο Πάουερς Μπουθ, ο οποίος είχε πει ότι «ίσως είναι η γενναιότερη στιγμή της καριέρας μου ή η πιο βλακώδης».
Δεν είναι όμως μόνο οι ηθοποιοί του κινηματογράφου και της τηλεόρασης που έχουν αιτήματα και τα διεκδικούν δυναμικά. Στο παρελθόν π.χ. έχουμε δει αντιπαραθέσεις σχετικά με συμβόλαια για τηλεοπτικά διαφημιστικά σποτ. Το 2016-2017 οι ηθοποιοί που δανείζουν τις φωνές τους σε ηλεκτρονικά παιχνίδια κατήλθαν σε απεργία που διήρκεσε 11 μήνες!
Σημειωτέον, ο ίδιος κλάδος ενδέχεται σύντομα να απεργήσει ξανά, εφ' όσον δεν υπάρξει συμφωνία για τα συμβόλαιά τους...
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤι γίνεται τώρα με τις ταινίες και τις σειρές
Η επιστροφή των σεναριογράφων έχει θέσει και πάλι σε κίνηση τις «μηχανές παραγωγής» του Χόλιγουντ. Τα γραφεία των σεναριογράφων εργάζονται πυρετωδώς, γράφοντας νέες σεζόν για σειρές που είχαν σταματήσει, ενώ σταδιακά ολοκληρώνονται και κινηματογραφικά σενάρια που είχαν μείνει στη μέση.
Όμως το τελικό προϊόν θα πρέπει να περιμένει το τέλος της απεργίας των ηθοποιών. Κάτι που σημαίνει πως όσοι ανυπομονούν για την συνέχεια και ολοκλήρωση της 7ης περιπέτειας του Τομ Κρουζ στο "Mission Impossible - Dead Reckoning Part 2", για την τρίτη ταινία της σειράς "Deadpool" ή για το πρώτο μέρος του μιούζικαλ φαντασίας "Wicked" θα πρέπει να περιμένουν.
Στην περίπτωση αυτής της απεργίας, οι διοργανωτές των βραβείων Έμμυ, οι υποψηφιότητες των οποίων ανακοινώθηκαν μία ημέρα πριν την προκήρυξη της απεργίας, αποφάσισαν να περιμένουν και ανέβαλαν την τελετή για τον Ιανουάριο - χωρίς να είναι σίγουρο ότι θα γίνει τότε.
Η απομονή των Όσκαρ είναι τον Μάρτιο και απέχουν πολύ. Όμως οι προσπάθειες για το πολυπόθητο χρυσό αγαλματίδιο υποτίθεται ότι θα είχαν ξεκινήσει εδώ και καιρό. Εξαιρέσεις έχουν γίνει και αφορούν κάποιες παραγωγές που δεν γίνονται σε συνεργασία με τα στούντιο και έχουν λάβει την έγκριση του συνδικάτου. Όμως πέραν αυτών, οι ηθοποιοί απαγορεύεται να προωθούν τις ταινίες τους σε εκδηλώσεις για τον Τύπο ή σε επίσημες πρεμιέρες. Ο σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορσέζε δίνει συνεντεύξεις για την νέα του ταινία «Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού» που διεκδικεί υποψηφιότητα, σε αντίθεση με μέλη του SAG-AFTRA που πρωταγωνιστούν στην ταινία, όπως ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο, ο Ρόμπερτ ΝτεΝίρο και η Λίλι Γκλάντστοουν.