Παραγωγοί αναγκάζονται να κάνουν πρόωρη συγκομιδή για να γλιτώσουν την παραγωγή τους- Φόβοι ότι θα υπάρξουν δυσκολίες για την κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε λάδι
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕίδος πολυτελείας τείνει να καταντήσει το λάδι.
Οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ έχουν εκτοξευθεί και μέσα σε διάστημα δύο ετών σχεδόν διπλασιάστηκαν, τινάζοντας τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς στον αέρα.
Από 7,31 ευρώ που ήταν η μέση τιμή τον Νοέμβριο του 2021 και 8,5 ευρώ τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι, πλέον αγγίζει τα 15 ευρώ, με βάση τα στοιχεία της ψηφιακής πλατφόρμας του ελληνικού υπουργείου Ανάπτυξης e-katanalotis.
Η άνοδος των τιμών του ελαιολάδου είναι παγκόσμια και φέτος πλέον φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ.
Στα τέλη του 2019, οι τιμές χονδρικής είχαν πέσει κάτω από τα 3 ευρώ ανά κιλό.
Πλέον έχουν ξεπεράσει τα 9 ευρώ.
Έχουν υπερτριπλασιαστεί μέσα σε διάστημα τετραετίας, γεγονός αυτό δίνει την ευκαιρία και σε διάφορους επιτήδειους να εκμεταλλευθούν την κατάσταση, προκαλώντας απόγνωση στους παραγωγούς.
Αυξήθηκαν οι κλοπές σε ελαιόδεντρα
Ο Κωνσταντίνος Μάρκου είναι ένας από αυτούς. Σε έναν από τους ελαιώνες του, διαπίστωσε ότι κλέφτες μπήκαν μέσα και έκοψαν κλαδιά, ακόμα και ολόκληρα δέντρα που ήταν υπεραιωνόβια.
«Πιο πολύ λάδι βγάζουν πολλές φορές αυτοί που κλέβουν ελιές, παρά ο παραγωγός», δηλώνει με πικρία.
Ο κ. Μάρκου πιστεύει ότι μια λύση στο πρόβλημα θα ήταν η αυστηροποίηση των ποινών.
«Ένα απλό πλημμέλημα θα είναι. Δεν είναι κάτι φοβερό. Δηλαδή, το να κόβεις μια ελιά υπεραιωνόβια είναι ένα πλημμέλημα. Εγώ πιστεύω, σε άλλο κράτος, που θα προστατευόντουσαν αυτά, θα ήταν τουλάχιστον κακούργημα, γιατί αυτό είναι κακούργημα, έτσι; Σκοτώνεις την ίδια σου την ιστορία εδώ», υπογραμμίζει.
Οι διαρρήξεις αποθηκών, οι λογιστικές απάτες αλλά και οι αλλοιώσεις του παραγόμενου λαδιού είναι φαινόμενα που αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ισπανία και την Ιταλία.
Κάνουν πρόωρη συγκομιδή για να γλιτώσουν την παραγωγή τους
Ο Νίκος Παπαχρήστου διευθύνει ένα ελαιοτριβείο και έναν κοντινό ελαιώνα σε μια οικογενειακή επιχείρηση τέταρτης γενιάς.
Ο φόβος των κλεφτών που μπαίνουν με αλυσοπρίονα και κόβουν τα δέντρα τους, τον αναγκάζει να πραγματοποιεί όσο πιο νωρίς την συγκομιδή και κατά συνέπεια να συμβιβάζεται με χαμηλότερες αποδόσεις για να προσπαθήσει να αποφύγει μακροπρόθεσμες ζημιές.
«(Οι ληστές) πάνε στα πολύ φορτωμένα κλαδιά και τα κόβουν. Με αυτό τον τρόπο, όχι μόνο μας κλέβουν τον καρπό, αλλά καταστρέφουν και το δέντρο. Το δέντρο, μετά, για να το ξαναφέρουμε σε αυτή τη σειρά που είναι, πρέπει να περάσουν τέσσερα- πέντε χρόνια. Είναι τραγικό αυτό που κάνουν», σημειώνει με έμφαση.
Αυτού του είδους η εγκληματική δράση με τις συμμορίες που χρησιμοποιούν αλυσοπρίονα για να κόψουν κλαδιά αλλα και ολόκληρα δέντρα σε αφύλακτους ελαιώνες, επιτείνει την αγωνία των καλλιεργητών που ήδη παλεύουν με το υψηλό κόστος παραγωγής και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής: τους θερμούς χειμώνες, τις μεγάλες πλημμύρες και τις έντονες δασικές πυρκαγιές.
Ανάμεσά τους ο Χρήστος Μπέκας, ο οποίος κατέχει 5.000 ελαιόδεντρα. Μετά από επανειλημμένες επιδρομές κλεφτών, αποφάσισε να προχωρήσει σε πρώιμη συγκομιδή της σοδειάς του. Αλλά αυτό έχει μια σειρά από αρνητικές συνέπειες.
«Πέρυσι, έβγαλαν μέχρι 3,7 κιλά ελιές ένα κιλό λάδι. Φανταστείτε, με τα 600 κιλά καρπό φέτος, με δέκα κιλά ελιές ένα κιλό λάδι, θα πάρω 60 κιλά, ενώ πέρυσι πήρα 180 κιλά», λέει ο κ. Μπέκας.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔυσκολία ακόμη και στην κάλυψη των αναγκών σε λάδι
Μετά από δεκαετίες ανάπτυξης, η αγορά ελαιολάδου διεθνώς έχει διαταραχθεί από μια σχεδόν διετή ξηρασία στη νότια Ισπανία, μια χώρα που συνήθιζε να καλύπτει το 40% της παγκόσμιας προσφοράς.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ισπανική ύφεση συνέβαλε στη μείωση της παγκόσμιας παραγωγής σε 2,5 εκατομμύρια τόνους την καλλιεργητική περίοδο 2022-23, από 3,4 εκατομμύρια έναν χρόνο πριν.
Ολα αυτά δημιουργούν έλλειψη ελαιολάδου, που συνακόλουθα προκαλεί εκτόξευση των τιμών. Και οι προβλέψεις δεν είναι ευοίωνες για το μέλλον.
«Νομίζω ότι το πρόβλημα από τα Χριστούγεννα, ή άντε να πούμε από το Πάσχα και μετά, θα είναι πάρα πολύ έντονο. Δεν θα είναι μόνο το πρόβλημα τιμής. Εγώ πιστεύω ότι δεν θα αρκεί η παραγωγή για να καλύψει τις ανάγκες μας», τονίζει ο Νίκος Παπαχρήστου.
Οι ετήσιες εξαγωγές από την Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκαν τους πρώτους πέντε μήνες του 2023, την ίδια ώρα που η γειτονική Τουρκία ανέστειλε τον Αύγουστο τις εξαγωγές για να προστατεύσει την εγχώρια αγορά της.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜε την παγκόσμια ζήτηση να παραμένει υψηλή, οι διεθνείς εισαγωγείς είναι συχνά πρόθυμοι να προσφέρουν τιμές ακόμα πιο υψηλές από τις εγχώριες.
Την ίδια στιγμή, η άνοδος της θερμοκρασίας επηρεάζει την ανθοφορία, προειδοποιούν αγρότες και εμπειρογνώμονες, ενώ οι υψηλότερες τιμές των λιπασμάτων και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού πλήττουν επίσης το κόστος.