Το Κίεβο διέταξε την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από την πόλη - Γιατί η πτώση του Βούχλενταρ αποτυπώνει την δυσχερή θέση στην οποία βρίσκεται επί του παρόντος η Ουκρανία στον πόλεμο με την Ρωσία
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Αν και η πτώση του Βούχλενταρ, μιας πόλης στο μέτωπο του ρωσοουκρανικού πολέμου στην κορυφή ενός σημαντικού τακτικά λόφου, δεν θεωρείται από αναλυτές πιθανό να επηρεάσει την πορεία της σύρραξης, εν τούτοις η απώλεια αυτή υπογραμμίζει την επιδεινούμενη θέση του Κιέβου - εν μέρει εξαιτίας των σταθερών κόκκινων γραμμών της Δύσης.
Εδώ και δύο χρόνια, οι ουκρανικές δυνάμεις έδιναν σκληρές μάχες για να κρατήσουν το Βούχλενταρ, το τελευταίο αστικό κέντρο που πέφτει στα χέρια των Ρώσων, ειδικά μετά από όσα συνέβησαν το καλοκαίρι στο ανατολικό μέτωπο, όταν το Κίεβο κατέλαβε χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα ρωσικού εδάφους. Την Τετάρτη, οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ανακοίνωσαν ότι αποσύρουν τα στρατεύματά τους από το Βούχλενταρ, ώστε «να προστατεύσουν το στρατιωτικό προσωπικό και τον εξοπλισμό».
Πριν τον πόλεμο, ο πληθυσμός του Βούχλενταρ ήταν 14.000 κάτοικοι και στην κορύφωση των μαχών μόλις 100. Η πτώση του είναι ενδεικτική για την δυσχερή θέση, στην οποία βρίσκεται η Ουκρανία σε αυτή τη φάση ενός πολέμου που πλησιάζει το ορόσημο των τριών ετών από το ξέσπασμά του. Αποτυπώνει την άρνηση της Ουάσινγκτον να δώσει το πράσινο φως στο Κίεβο για χτυπήσει βαθιά μέσα στην ρωσική επικράτεια και να πλήξει την στρατιωτική ικανότητα της Μόσχας. Εν τω μεταξύ, η κυριαρχία των Ρώσων στον αέρα τους επιτρέπει να αναπτύσσονται και να εκτοξεύουν βόμβες ολίσθησης, τις οποίες η Ουκρανία δεν έχει την δυνατότητα να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά. Παράλληλα, η επιστράτευση που κήρυξαν οι ουκρανικές αρχές δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, με αποτέλεσμα η εμπόλεμη χώρα να μην διαθέτει το απαραίτητο στρατιωτικό προσωπικό για να κρατήσει τη γραμμή του μετώπου.
Η ουκρανική υποχώρηση από το Βούχλενταρ έρχεται έπειτα από την πολυαναμενόμενη επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα. Η κυβέρνηση Μπάιντεν μέχρι στιγμής απορρίπτει το αίτημα του Κιέβου να χρησιμοποιήσει όπλα μεγάλου βεληνεκούς για να χτυπήσει ρωσικά αεροδρόμια και άλλους στόχους-κλειδιά, ενώ κάποιοι στην Ουάσινγκτον είδαν στο «σχέδιο νίκης» που παρουσίασε ο Ουκρανός πρόεδρος περισσότερο έναν κατάλογο με ευσεβείς πόθους παρά ένα σχέδιο δράσης.
Την ίδια ώρα, ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη συνέχιζαν να βομβαρδίζουν το Βούχλενταρ, προσκόπτοντας και την υποχώρηση των Ουκρανών. Σύμφωνα με τον Αρσένι Πριλίπκα, εκπρόσωπο της 72ης Ταξιαρχίας, η οποία υπερασπιζόταν την πόλη από τον Αύγουστο του 2022, κύρια τακτική των Ρώσων «ήταν να μας περικυκλώσουν από τις πτέρυγες και αυτό το έκαναν συνεχώς για έξι με επτά μήνες με συνεχείς επιθέσεις από αέρος. Εξαιτίας αυτής της τακτικής, κατάφεραν να εξαντλήσουν τους πόρους μας, διότι δεν έχουμε όσα έχουν εκείνοι».
Νωρίτερα φέτος, οι ρωσικές δυνάμεις άλλαξαν τακτική, έπειτα από δύο χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών να καταλάβουν το Βούχλενταρ. Οι Ρώσοι στρατιώτες άρχισαν να εξαπολύουν από τα βόρεια και τα νότια καλομελετημένες επιθέσεις, τις οποίες ενίσχυαν με τις ανώτερες κυβερνοπολεμικές τους δυνατότητες, με πυρά πυροβολικού, μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα και βόμβες ολίσθησης.
Εν τω μεταξύ οι πιέσεις των Ουκρανών προς τις ΗΠΑ για χαλάρωση των περιορισμών στη χρήση των δυτικών όπλων, ώστε να επιτεθούνκατά στόχων βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος συνεχίζονταν. Το Κίεβο περίμενε το πράσινο φως εδώ και μήνες, όμως αυτό δεν ερχόταν, αφού η κυβέρνηση Μπάιντεν αρνείτο να ξεπεράσει αυτήν την κόκκινη γραμμή. Κι αυτό σήμαινε πως τα ρωσικά κέντρα ελέγχου και διοίκησης, οι βάσεις επιμελητειακής υποστήριξης και τα αεροδρόμια, από τα οποία τα ρωσικά μαχητικά απογειώνονταν έμφορτα βομβών ολίσθησης, δεν θα πλήττονταν από τις ουκρανικές δυνάμεις.
Σημειώνεται πως σε ημερήσια βάση οι Ρώσοι εκτοξεύουν σχεδόν 120 από τις συγκεκριμένες βόμβες, σοβιετικής εποχής όπλα αναβαθμισμένα με τεχνολογία πλοήγησης. Κι όσο οι Ουκρανοί αδυνατούσαν να αλλάξουν τις ισορροπίες, τόσο οι Ρώσοι πίεζαν, σχολιάζει ο Πάβελ Ναρόζνι, ιδρυτής της ΜΚΟ Reactive Post, η οποία συγκεντρώνει ανταλλακτικά για το πυροβολικό.
Οι συνεχείς επιθέσεις τελικά, έπειτα από τόσους μήνες, κατάφεραν ένα καίριο ρήγμα στην ουκρανική άμυνα. Η ένταση των μαχών και η έλλειψη στρατηγικής αποστράτευσης από την ουκρανική στρατιωτική ηγεσία κράτησε καθ' όλη την διάρκεια της διετίας την 72η Ταξιαρχία στο ίδιο σημείο, από το οποίο τελικά αποσύρθηκε κι αφού πολλά μέλη της είχαν αφήσει εκεί την τελευταία τους πνοή.
«Οι Ρώσοι αναζητούσαν αδύνατα σημεία στην άμυνά μας, ήταν σε μια συνεχή αναζήτηση διαδρομών για να εισβάλουν στην πόλη και, καθώς προωθούνταν, προσπαθούσαν να την καταστρέψουν. Όλο αυτόν τον καιρό δεχόμασταν πυρά», λέει ο Πριλίπκα.
Το Βούχλενταρ υπήρξε ένα αμυντικό προπύργιο, ένα οχυρό προκάλυψης πάνω σε έναν λόφο, γύρω από τον οποίο βρίσκεται ανοικτό τοπίο και δύο κύριες οδικές αρτηρίες. Από εκεί ο ουκρανικός στρατός μπορούσε να βλέπει από απόσταση τα ρωσικά στρατεύματα να προσεγγίζουν, ενώ ήταν πιο εύκολος ο συντονισμός των αντεπιθέσεων. Πλέον το πλεονέκτημα αυτό περνά σε ρωσικά χέρια.
Το Βούχλενταρ είναι τακτικά σημαντικό, όμως επιμελητειακά δεν είναι κρίσιμης σημασίας για το Κίεβο. Ήδη πριν την καταλάβουν, οι Ρώσοι ήλεγχαν τους περισσότερους δρόμους που περνούσαν από την πόλη, όπως επισημαίνει το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου.
Η πρόσβαση των Ουκρανών σε άλλες κρίσιμες οδούς εφοδιασμού παραμένει ανέγγιχτη, όμως η κατάληψη του Βούχλενταρ εντάσσεται στη επιδίωξη της Μόσχας για τον στρατηγικής σημασίας επιμελητειακό θύλακα του Ποκρόβσκ που βρίσκεται μόλις 30 χιλιόμετρα βόρεια. Αυτής της πόλης η πτώση θα μπορούσε να καταφέρει ένα καίριο πλήγμα στην ουκρανική άμυνα.
Όσον αφορά στα επόμενα βήματα των ρωσικών δυνάμεων, οι εκτιμήσεις μιλούν για μια επιχείρηση εκδίωξης των Ουκρανώναπό την γειτονική πόλη Κουραχόβε. Μόνο έτσι θα μπορέσουν ενεχομένως οι Ρώσοι να πλησιάσουν το Ποκρόβσκ, λέει ο πρόεδρος του συμβουλίου εφέδρων του ουκρανικού στρατού ξηράς Ιβάν Τιμότσκο, διευκρινίζοντας ότι «διαφορετικά (οι Ρώσοι) θα εξέθεταν τα μέτωπά τους στις πτέρυγες και θα δέχονταν ένα σοβαρό χτύπημα στο πλάι».
«Από την άλλη, ο εχθρός αντιλαμβάνεται πως, αν δεν πάρει το Κουραχόβε, δεν θα μπορέσει να επηρεάσει σε σοβαρό βαθμό την πορεία των γεγονότων γύρω από το Βούχλενταρ», προσθέτει ο Τιμότσκο.