Η ιρανική κυβέρνηση δήλωσε το πρωί του Σαββάτου ότι οι ζημιές από τις αεροπορικές επιδρομές ήταν «περιορισμένες» και ότι «η κατάσταση είναι φυσιολογική».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Αφού το Ισραήλ εξαπέλυσε ένα κύμα αεροπορικών επιδρομών κατά του Ιράν, τα εγχώρια ΜΜΕ και πηγές προσκείμενες στο Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) προσπαθούν να υποβαθμίσουν όσα έγιναν, λέγοντας ότι επρόκειτο για μια «αποτυχία».
Το Ισραήλ αναφέρει ότι τουλάχιστον 20 στρατιωτικές τοποθεσίες αποτέλεσαν αποτελεσματικά στόχο σε μια επιχείρηση τριών φάσεων τα ξημερώματα του Σαββάτου, ιρανικές ημιεπίσημες πηγές απέρριψαν τους ισχυρισμούς για συμμετοχή 140
ισραηλινών μαχητικών αεροσκαφών ως «υπερβολική ισραηλινή προπαγάνδα». Τονίζουν επίσης στους Ιρανούς ότι οι Ισραηλινοί ηγέτες κατεύθυναν την επίθεση από καταφύγια, δήθεν από φόβο για πιθανά ιρανικά αντίποινα.
Η εκπρόσωπος της ιρανικής κυβέρνησης Φατμέ Μοχαζερανί περιορίστηκε να δηλώσει σχετικά με τις ζημιές από τις αεροπορικές επιδρομές ότι ήταν «περιορισμένες» και ότι η «κατάσταση είναι φυσιολογική».
Το Ιράν άκουσε τον πιο σημαντικό σύμμαχό του
Όπως επιθυμούσε η Ουάσινγκτον, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου φαίνεται ότι επέλεξε μια πιο σειρά περιορισμένων αντιποίνων κατά συμβατικών στρατιωτικών στόχων.
Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις και οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις είχαν θεωρηθεί ως πιθανοί στόχοι για την απάντηση του Ισραήλ στην επίθεση του Ιράν την 1η Οκτωβρίου, προτού η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν αποσπάσει διαβεβαιώσεις από το Ισραήλ στα μέσα Οκτωβρίου ότι δεν θα έπληττε τέτοιους στόχους, κάτι που θα οδηγούσε σε πιο σοβαρή κλιμάκωση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τώρα προειδοποιήσει κατά περαιτέρω αντιποίνων, υποδεικνύοντας ότι τα ολονύκτια πλήγματα θα πρέπει να τερματίσουν την άμεση ανταλλαγή πυρών μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν.
Στην πραγματικότητα, η εστίαση του Ισραήλ σε συγκεκριμένους στρατιωτικούς στόχους, αν και δεν ήταν ιδανική για την Ισλαμική Δημοκρατία, απείχε πολύ από το χειρότερο σενάριο. Μια πιο εκτεταμένη επίθεση σε κρίσιμες υποδομές - όπως το πετρέλαιο, η ηλεκτρική ενέργεια ή οι πυρηνικές εγκαταστάσεις - θα μπορούσε να οδηγήσει το Ιράν σε ακόμη βαθύτερη κρίση εν μέσω της τρέχουσας οικονομικής και πολιτικής αστάθειας.
Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης είχαν σημειώσει νωρίτερα ότι, εάν η απάντηση του Ισραήλ παρέμενε περιορισμένη, το Ιράν πιθανότατα θα απέφευγε να ανταποδώσει. Οι New York Times ανέφεραν επίσης ότι Ιρανοί αξιωματούχοι διευκρίνισαν πως θα απαντούσαν, άν οι επιθέσεις του Ισραήλ προκαλούσαν εκτεταμένες ζημιές και υψηλές απώλειες - ωστόσο, εάν το Ισραήλ περιόριζε τα πλήγματά του σε λίγες στρατιωτικές βάσεις και εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, το Ιράν ενδεχομένως να μην προβεί σε αντίποινα.
Πώς αντιδρά το Ιράν στα πλήγματα
Το Ιράν βρίσκεται σε επισφαλή θέση, καθώς οι περιφερειακές δυνάμεις που στηρίζει, ιδίως η Χεζμπολά στον Λίβανο, έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά. Το καθεστώς γνωρίζει, τουλάχιστον παρασκηνιακά, ότι δεν έχει τη στρατιωτική ικανότητα να πάει κόντρα στο Ισραήλ, το οποίο λαμβάνει στρατιωτική βοήθεια δισεκατομμυρίων ευρώ από τις ΗΠΑ κάθε χρόνο.
Ενώ είναι απίθανο το Ιράν να παραιτηθεί επισήμως από το δικαίωμά του να προβεί σε αντίποινα, μια άμεση απάντηση δεν φαίνεται να ευθυγραμμίζεται με τα στρατηγικά του συμφέροντα.
Βραχυπρόθεσμα, τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης και η κρατική τηλεόραση πιθανότατα θα δώσουν έμφαση σε ένα αφήγημα «νίκης», υποβαθμίζοντας ή ακόμη και απορρίπτοντας ορισμένες πτυχές των αντιποίνων του Ισραήλ ως «ψεύτικες». Το ιρανικό καθεστώς πιθανότατα θα αποκρύψει τυχόν ζημιές σε εγκαταστάσεις παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων ή σε εργοστάσια κατασκευής μη επανδρωμένων αεροσκαφών, εκμεταλλευόμενο τον περιορισμένο και ίσως συντονισμένο χαρακτήρα της απάντησης του Ισραήλ για να ελέγξει την κατάσταση.
Φυσικά, η απόκρυψη της αλήθειας δεν είναι κάτι καινούργιο στην ιρανική πολιτική, με πολλά παραδείγματα, όπως η κατάρριψη του ουκρανικού αεροσκάφους ή η απάντηση του Ισραήλ στην πρώτη επίθεση του Ιράν σε ισραηλινό έδαφος τον Απρίλιο του 2024.
Όσον αφορά στην επίθεση του Ισραήλ στις εγκαταστάσεις του Ισφαχάν, μόλις πριν από λίγες ημέρες και για πρώτη φορά, ένας ανώτερος διοικητής του IRGC παραδέχθηκε τελικά την πραγματοποίηση αυτού του χτυπήματος.
Και τώρα τι;
Ενώ το Ιράν αναμένεται να διατηρήσει τη ρητορική μιας πιθανής αντίδρασης, πιθανότατα θα κινηθεί σε μια λεπτή ισορροπία μεταξύ κλιμάκωσης και αποκλιμάκωσης των εντάσεων.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως οι επερχόμενες αμερικανικές εκλογές θα επηρεάσουν σημαντικά τις μελλοντικές πολιτικές τόσο του Ιράν όσο και του Ισραήλ, και φαίνεται απίθανο ο Λευκός Οίκος να επιτρέψει την κλιμάκωση της έντασης τις υπόλοιπες ημέρες - μια προοπτική που θα μπορούσε να ωθήσει το Ιράν να βάλει το θέμα στο ράφι προς το παρόν - μια αυτοσυγκράτηση που ενδεχομένως υπαινίσσεται η σιωπηρή διαβεβαίωση του Ιράν για τη σταθεροποίηση του Λιβάνου και της Γάζας, η οποία θα μπορούσε να ενθαρρύνει την Τεχεράνη να κρατήσει το θέμα «στον πάγο».
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί ούτε η επιρροή εκείνων που επωφελούνται από τις κυρώσεις και των σκληροπυρηνικών εντός των κυβερνητικών κύκλων του Ιράν, οι οποίοι βλέπουν την πλήρους κλίμακας σύγκρουση ως τη μόνη οδό για την πολιτική τους επιβίωση.