Χρήμα, πρόσωπα και πολιτείες κλειδιά κρίνουν το αποτέλεσμα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπαίνουν στην τελική ευθεία για την διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών. Χρήματα, πολιτείες κλειδιά και προσωπικότητες είναι οι κύριοι παράγοντες που θα κρίνουν το αποτέλεσμα.
Ακολουθούν αναλυτικά οι αριθμοί που θα πρέπει να γνωρίζουμε σχετικά με τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.
Δύο υποψήφιοι και οι... ανεξάρτητοι
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, έλαβε εκ νέου το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων. Αφού «καθάρισε» όλους τους αντιφρονούντες, επιδιώκει να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Ο ίδιος μιλάει για «δικαίωση», οι αντίπαλοί του για «εκδίκηση».
Η Κάμαλα Χάρις, αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, δεξί χέρι του Τζο Μπάιντεν, το 2020 δεν τα κατάφερε στην προκριματική διαδικασία. Τέσσερα χρόνια μετά, αποτέλεσε την ιδανική επιλογή για τους Δημοκρατικούς αφού ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ καθυστέρησε πολύ να αποσυρθεί από την εκλογική κούρσα, γεγονός που δεν άφησε στην «γαλάζια» παράταξη περιθώρια για νέα ανοικτή διαδικασία διαδοχής.
Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση για την προεδρία των ΗΠΑ υπάρχουν και μερικοί ανεξάρτητοι υποψήφιοι οι οποίοι όμως δεν καταφέρνουν να σπάσουν το δίπολο των δύο κομμάτων. Φέτος υποψήφιοι, μεταξύ άλλων θα είναι, η οικολόγος Τζιλ Στάιν και ο πανεπιστημιακός Κορνέλ Ουέστ, οι οποίοι αναμένεται να συγκεντρώσουν πολύ μικρό ποσοστό των ψήφων.
Οι προεδρικές θητείες
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εκλέγεται για θητεία τεσσάρων ετών και μπορεί να εκτίσει δύο θητείες, συνεχόμενες ή όχι. Αυτό σημαίνει ότι αν εκλεγεί η Χάρις τον Νοέμβριο, θα μπορεί να είναι ξανά υποψήφια για την προεδρία και το 2028, όχι όμως ο Τραμπ.
Οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 5 Νοεμβρίου. Παραδοσιακά οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές διεξάγονται την πρώτη Τρίτη του Νοεμβρίου.
Πολιτείες κλειδιά
Οι επτά αμφίρροπες πολιτείες (swing states) -- Μίσιγκαν, Αριζόνα, Νεβάδα, Ουισκόνσιν, Πενσιλβάνια, Τζόρτζια και Βόρεια Καρολίνα -- θα κρίνουν ποιος θα κερδίσει την προεδρία.
Και οι δύο υποψήφιοι επικεντρώνουν εκεί τις τελευταίες τους προσπάθειες να πείσουν τους ψηφοφόρους και να κερδίσουν τις εκλογές. Καθώς Τραμπ και Χάρις δίνουν μάχη στήθος με στήθος, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, το αποτέλεσμα αναμένεται να κριθεί από μερικές δεκάδες χιλιάδες ψήφους.
Κογκρέσο
Στις 5 Νοεμβρίου οι Αμερικανοί δεν εκλέγουν μόνο τον επόμενο πρόεδρό τους, ψηφίζουν και για την πλήρωση 34 εδρών στη Γερουσία (σε σύνολο 100) και όλων των εδρών (435) στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Στην άνω βουλή οι γερουσιαστές εκλέγονται για εξαετή θητεία. Οι Ρεπουμπλικάνοι ελπίζουν στις 5 Νοεμβρίου να σημειώσουν κέρδη και να καταφέρουν να ανατρέψουν τη μικρή πλειοψηφία των Δημοκρατικών στο σώμα αυτό.
Οι βουλευτές εκλέγονται για διετή θητεία και οι Δημοκρατικοί ελπίζουν να ανακτήσουν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, στην οποία τώρα την πλειοψηφία έχουν οι Ρεπουμπλικάνοι.
Ο πολυπόθητος αριθμός των «270»
Οι Αμερικανοί ψηφίζουν για 538 εκλέκτορες οι οποίοι στη συνέχεια ορίζουν τον πρόεδρο. Για να εκλεγεί ένας υποψήφιος πρέπει να συγκεντρώσει 270 εκλέκτορες.
Ο αριθμός των εκλεκτόρων που εκλέγει κάθε πολιτεία διαφέρει και υπολογίζεται προσθέτοντας τον αριθμό των γερουσιαστών (δύο για κάθε πολιτεία) με τον αριθμό των βουλευτών που διαθέτει στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ο οποίος εξαρτάται από τον πληθυσμό κάθε πολιτείας.
Ποσοστά συμμετοχής
Σύμφωνα με το Bipartisan Policy Center, περίπου 244 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν δικαίωμα ψήφου.
Στις ενδιάμεσες εκλογές του 2018 και του 2022, όπως και στις προεδρικές εκλογές του 2020, καταγράφηκαν τα μεγαλύτερα ποσοστό συμμετοχής εδώ και δεκαετίες, με βάση τα στοιχεία του Pew Research Center.
Για παράδειγμα «περίπου τα δύο τρίτα» των ψηφοφόρων ψήφισαν το 2020, «το υψηλότερο ποσοστό για εθνικές εκλογές από το 1900», σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Χρηματοδότηση
Όπως αναφέρουν τα επίσημα στοιχεία, η προεκλογική εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις είχε δαπανήσει 270 εκατ. δολάρια ως τον Σεπτέμβριο. Η ομάδα του Τραμπ μόλις 78 εκατ. δολάρια.
Σύμφωνα με τους New York Times, η Δημοκρατική συγκέντρωσε περισσότερο από ένα δισεκ. δολάρια από τον Ιούλιο, όταν ξεκίνησε την προεκλογική της εκστρατεία μετά την αποχώρηση από την κούρσα του Τζο Μπάιντεν. Κάτι πρωτοφανές μέσα σε ένα τρίμηνο.
Περισσότεροι από 41 εκατ. Αμερικανοί είχαν ψηφίσει πρόωρα για τις εκλογές ως την Κυριακή 27 Οκτωβρίου, με βάση καταμέτρηση που έκανε το πανεπιστήμιο της Φλόριντα.
Σχεδόν σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ οι ψηφοφόροι μπορούν να ψηφίσουν νωρίτερα είτε με επιστολική ψήφο είτε δια ζώσης.