Βομβαρδίζουν γέφυρες οι δυνάμεις του καθεστώτος μετά την κατάληψη της Χάμα από τους αντάρτες της αντιπολίτευσης στη βασική οδική αρτηρία προς Χομς και Δαμασκό
Κάτοικοι της Χόμς εγκαταλείπουν μαζικά την πόλη, καθώς συνεχίζεται η αστραπιαία προέλαση των αντικαθεστωτικών ανταρτών μετά την επίθεση που εξαπέλυσαν την περασμένη Τετάρτη στη βόρεια Συρία.
Μετά την κατάληψη του Χαλεπίου, οι ομάδες τζιχαντιστών και ανταρτών της αντιπολίτευσης κατάφεραν να ελέγξουν και την Χάμα, πόλη στρατηγικής σημασίας που απέχει περίπου 40 χλμ. από την Χομς και πάνω σε βασική οδική αρτηρία προς την Δαμασκό.
Με τους αντάρτες να βρίσκονται σχεδόν πέντε χιλιόμετρα μακριά από την πόλη, δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι της Χομς, ειδικά μέλη της κοινότητας των αλεβιτών, στην οποία ανήκει κι ο πρόεδρος Άσαντ, έφευγαν δυτικά κατεύθυνση προς τα παράλια.
Κάτοικοι της Χομς, της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Συρίας, δεν έκρυβαν πως φοβούνται ότι οι αντικαθεστωτικοί θα προελάσουν και θα πάρουν την πόλη τους.
Την πόλη «πλακώνει ο φόβος», δήλωσε ο Χαϊντάρ, κάτοικος συνοικίας των αλεβιτών στη Χομς, που θέλει να φύγει το ταχύτερο για την Ταρτούς, προπύργιο των αλεβιτών στις δυτικές ακτές, όπου έστειλε ήδη τους γονείς του.
Οι αντικαθεστωτικοί μαχητές, με αιχμή του δόρατος τους εξτρεμιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ, ο πρώην συριακός βραχίονας της Αλ Κάιντα), εξαπέλυσαν την 27η Νοεμβρίου αιφνιδιαστική έφοδο από το τελευταίο προπύργιό τους, την Ιντλίμπ (βορειοδυτικά) και κατέλαβαν δεκάδες κοινότητες, στη μεγάλη πλειονότητά τους στις επαρχίες του Χαλεπιού (βόρεια) και της Χάμας (κεντρικά). Στις εχθροπραξίες έχουν σκοτωθεί πάνω από 800 άνθρωποι, σύμφωνα με τη ΜΚΟ.
Αεροπορικοί βομβαρδισμοί σε γέφυρα στρατηγικής σημασίας
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκανε λόγο για επανειλημμένα αεροπορικά πλήγματα εναντίον της Αρ Ραστάν, γέφυρας στρατηγικής σημασίας στον οδικό άξονα Χάμα-Χομς, στο πλαίσιο της προσπάθειας των δυνάμεων του καθεστώτος Άσαντ να επιβραδυνθεί η προέλαση των αντικαθεστωτικών.
Κατά το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, «μαχητικά αεροσκάφη έκαναν αρκετά αεροπορικά πλήγματα εναντίον της γέφυρας Ραστάν στον αυτοκινητόδρομο Χομς-Χάμα (...) στο πλαίσιο προσπάθειας να κοπεί ο δρόμος ανάμεσα στη Χάμα και τη Χομς και να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια της Χομς».
Εξάλλου, «δυνάμεις του καθεστώτος μετέφεραν στη Χομς πάνω από 200 στρατιωτικά οχήματα που μετέφεραν όπλα και υλικό για να ενισχύσουν τις θέσεις τους», σύμφωνα με τη ΜΚΟ, που έχει έδρα τη Βρετανία και βασίζεται σε ευρύ δίκτυο πηγών στη συριακή επικράτεια.
Ο Σύρος υπουργός Άμυνας Αλί Αμπάς διαβεβαίωσε πως η αναδίπλωση των κυβερνητικών δυνάμεων από τη Χάμα δεν είναι παρά «προσωρινό τακτικό μέτρο» και ότι παραμένουν «κοντά στην πόλη».
Ο στρατός της Συρίας καθώς και ρωσικά και συριακά πολεμικά αεροσκάφη στοχοθέτησαν «οχήματα και συγκεντρώσεις των τρομοκρατών» στην επαρχία Χάμα, ανακοίνωσε το συριακό υπουργείο Άμυνας.
Πανηγυρισμοί αντικαθεστωτικών στη Χάμα
Αφού οι αντικαθεστωτικοί μπήκαν στη Χάμα, μέρος των κατοίκων βγήκε στον δρόμο, για τους επευφημήσει. Κάποιοι από αυτούς έβαλαν φωτιά σε γιγαντιαίο πορτρέτο του σύρου προέδρου κρεμασμένο σε δημοτικό κτίριο.
Αντικαθεστωτικοί πυροβολούσαν στον αέρα, κάποιοι γονάτιζαν και προσεύχονταν, ενώ πτώμα κειτόταν στον δρόμο.
Η συμμαχία των αντικαθεστωτικών ανακοίνωσε μέσω Telegram την «πλήρη απελευθέρωση» της πόλης και ότι έβγαλαν από την κεντρική φυλακή «εκατοντάδες κρατούμενους».
Ο επικεφαλής των ισλαμιστών ανταρτών δήλωσε ότι «στόχος» της επιχείρησής τους, είναι «να ανατρέψουν» το καθεστώς του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
«Όταν μιλάμε για στόχους, ο στόχος της επανάστασης είναι να ανατρέψουμε αυτό το καθεστώς. Έχουμε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουμε όλα τα απαραίτητα μέσα για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο», δήλωσε ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι μιλώντας στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN.
Εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι
Στο μεταξύ ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι λόγω των συγκρούσεων μεταξύ των ανταρτών και των συριακών δυνάμεων, που ξέσπασαν στις 27 Νοεμβρίου, και της ραγδαίας προέλασης των τζιχαντιστών έχουν εκτοπιστεί 280.000 άνθρωποι, ενώ εξέφρασε την ανησυχία ότι ο αριθμός αυτός ενδέχεται να φτάσει το 1,5 εκατομμύριο.
«Οι αριθμοί που διαθέτουμε αναφέρουν ότι 280.000 άνθρωποι (έχουν εκτοπιστεί) από τις 27 Νοεμβρίου. Ο αριθμός αυτός επικαιροποιήθηκε, όμως δεν περιλαμβάνει τους ανθρώπους που έφυγαν από τον Λίβανο λόγω της πρόσφατης κλιμάκωσης» των συγκρούσεων μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, δήλωσε ο Σάμερ Άμπντελ Τζάμπερ, διευθυντής της υπηρεσίας συντονισμού εκτάκτων καταστάσεων στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP).
Οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών παρατηρήθηκαν αφού οι αντάρτες, με αιχμή του δόρατος τους τζιχαντιστές της Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), ξεκίνησαν την αιφνιδιαστική τους επιχείρηση πριν περίπου 10 ημέρες.
Οι εχθροπραξίες είναι οι πρώτες αυτού του μεγέθους από το 2020 στη χώρα, όπου ο καταστροφικός εμφύλιος πόλεμος έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους και οδήγησε στην κατάτμηση της σε ζώνες επιρροής, όπου οι αντιμαχόμενοι υποστηρίζονται από διάφορες ξένες δυνάμεις.
Από την 27η Νοεμβρίου οι μάχες και οι βομβαρδισμοί έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 826 ανθρώπους, ανάμεσά τους 111 αμάχους, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Από το σύνολο αυτό, 222 αντιμαχόμενοι σκοτώθηκαν από την Τρίτη στις εχθροπραξίες γύρω από τη Χάμα, σημείωσε η ΜΚΟ.
Διπλωματικές πρωτοβουλίες
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Τουρκίας, του Ιράν και της Ρωσίας θα συναντηθούν το Σάββατο, στην Ντόχα για συνομιλίες σχετικά με την κατάσταση στη Συρία, δήλωσε τουρκική διπλωματική πηγή.
Η Τουρκία, η Ρωσία και το Ιράν διεξάγουν τακτικά συνομιλίες για το μέλλον της Συρίας σ' ένα τριμερές σχήμα στο πλαίσιο αυτού που είναι γνωστό ως η ειρηνευτική διαδικασία της Αστάνα. Ενώ η Τουρκία, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, υποστηρίζει την πολιτική και την ένοπλη αντιπολίτευση, η Ρωσία και το Ιράν υποστηρίζουν τον Άσαντ.
Η πηγή δήλωσε πως οι τρεις υπουργοί αναμένεται να συναντηθούν στο περιθώριο του Φόρουμ της Ντόχα και στο πλαίσιο της διαδικασίας της Αστάνα, αλλά δεν έκανε γνωστές περισσότερες πληροφορίες.
Τη Δευτέρα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, μιλώντας δίπλα στον Ιρανό ομόλογό του Αμπάς Αραγτσί μετά τις συνομιλίες τους στην Άγκυρα, δήλωσε πως θα γίνει μια νέα προσπάθεια για την αναβίωση της διαδικασίας της Αστάνα.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ Φουάντ Χουσέιν θα συναντηθεί με τους ομολόγους του της Συρίας και του Ιράν, μετέδωσε το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο του Ιράκ. Σύμφωνα με το πρακτορείο ΙΝΑ, ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας Μπασάμ Σάμπαγ έφτασε ήδη στη Βαγδάτη. Ο Ιρανός υπουργός αναμένεται την Παρασκευή στη χώρα.
Ορισμένοι Ιρακινοί μαχητές πέρασαν στις αρχές της εβδομάδας στη Συρία για να στηρίξουν τον Άσαντ. Ο υποστηριζόμενος από το Ιράν συνασπισμός παραστρατιωτικών οργανώσεων του Ιράκ Χασντ αλ Σαάμπι κινητοποιείται επίσης στα σύνορα με τη Συρία, διαβεβαιώνοντας ότι αυτό γίνεται αποκλειστικά για προληπτικούς λόγους, ώστε να προλάβει μια διάχυση των συγκρούσεων και στο Ιράκ.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν —η χώρα του είναι βασικός υποστηρικτής κάποιων οργανώσεων ανταρτών— κάλεσε τον κ. Άσαντ, που υποστηρίζουν η Ρωσία και το Ιράν, να αναζητήσει «επειγόντως» τρόπο να επιτευχθεί «πολιτική λύση».
Αφού εξαπολύθηκε η επίθεση των αντικαθεστωτικών, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, που διαθέτουν βάσεις στη συριακή επικράτεια, εξαπέλυσαν αεροπορικές επιδρομές εναντίον τομέων ελεγχόμενων από αυτούς, για να υποστηρίξει τα κυβερνητικά στρατεύματα.
Ήταν χάρη κυρίως στη στρατιωτική υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης που η Δαμασκός εξαπέλυσε το 2015 αντεπίθεση ανακτώντας προοδευτικά τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της χώρας και το 2016 τον πλήρη έλεγχο του Χαλεπιού, τμήμα του οποίου είχαν στα χέρια τους αντικαθεστωτικοί από το 2012.
Το λιβανικό κίνημα Χεζμπολάχ, αποδυναμωμένο έπειτα από έναν χρόνο και πλέον εχθροπραξιών και δυο μήνες ανοικτού πολέμου με το Ισραήλ, διαβεβαίωσε εκ νέου χθες πως θα σταθεί στο πλευρό του κ. Άσαντ.
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της ΧΤΣ, ο Άχμεντ ας Σάρεχ, πιο γνωστός με το nom de guerre Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζουλάνι, παρότρυνε το Ιράκ να μην αναμιχθεί στον πόλεμο.
Στο Χαλέπι, μεγάλη πόλη του βορρά, αστυνομικοί και στρατιωτικοί σχημάτιζαν ουρές για να ενταχθούν στις τάξεις των αντικαθεστωτικών. Ο αρχηγός της ΧΤΣ υποσχέθηκε πως οι άνδρες του δεν θα πάρουν «εκδίκηση» στη Χάμα, όπου ανέφερε ότι μπήκαν οι μαχητές του για να «ξανακλείσουν την πληγή που άνοιξε πριν από 40 χρόνια».
Η Χάμα υπήρξε θέατρο σφαγής που είχε διαπραχθεί από τον στρατό το 1982, επί των ημερών του Χάφεζ αλ Άσαντ —του πατέρα του νυν προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ— στην εξουσία, με σκοπό την κατάπνιξη εξέγερσης των Αδελφών Μουσουλμάνων.