Ανησυχούν για το μέλλον υπό την κυριαρχία της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, την ώρα που οι εκκλήσεις για προστασία των δικαιωμάτων και διακυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς συνεχίζουν να αυξάνονται
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Καθώς χιλιάδες άνθρωποι γιορτάζουν καθημερινά την εκδίωξη του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ στην πλατεία Ουμαγιάντ στο κέντρο της Δαμασκού, πολλοί Σύροι αλαουίτες λένε ότι οι ανησυχίες για το μέλλον της χώρας τους τους κάνουν να παραμένουν επιφυλακτικοί, αν όχι εντελώς ανήσυχοι.
Αφού ο Άσαντ κατέφυγε στη Ρωσία στις 8 Δεκεμβρίου, μετά από μια αστραπιαία στρατιωτική επιχείρηση υπό την ηγεσία των ανταρτών με έδρα τη βόρεια επαρχία Ιντλίμπ, η οποία τους οδήγησε μέχρι τη συριακή πρωτεύουσα, τερματίστηκε ένας βίαιος εμφύλιος πόλεμος που διήρκεσε πάνω από 13 χρόνια.
Αλλά ο Αχμέντ*, ένας μεσήλικας ρεσεψιονίστ, φοβάται ότι αυτό θα μπορούσε να είναι η αρχή μιας νέας περιόδου καταπίεσης για την οικογένειά του.
"Βλέπουμε βίντεο από τη Λατάκεια, όπου η HTS μαζεύει ανθρώπους", λέει, αναφερόμενος στη μαχητική ομάδα Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, της οποίας ηγείται ο Αχμέντ αλ Σαράα.
"Η γυναίκα μου κλαίει κάθε μέρα και θέλει να φύγει", λέει ψιθυριστά.
Η HTS, η οποία στο παρελθόν υποστήριζε μια παγκόσμια τζιχαντιστική στρατηγική, έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση τόσο από τις ευρωπαϊκές χώρες όσο και από τις ΗΠΑ. Ο αλ Σαράα, γνωστός και ως Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζολάνι, είναι σουνίτης μουσουλμάνος με δεσμούς στο παρελθόν με την αλ Κάιντα και τον συριακό δορυφόρο της, το Μέτωπο Αλ Νούσρα.
Στο παρελθόν είχε επικηρυχθεί ακόμη και με 10 εκατομμύρια δολάρια (9,6 εκατομμύρια ευρώ) για οποιαδήποτε πληροφορία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυτόν.
Πρόσφατα, όμως, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Τουρκία και άλλες χώρες έχουν πάρει σειρά για να κάνουν επίσημες επαφές υψηλού επιπέδου με την ομάδα.
Μετά την πτώση του αλ Άσαντ, ο Τζολάνι έχει αρχίσει να κάνει δηλώσεις με πολιτικά ρούχα και μάλιστα έχει κοντύνει τη γενειάδα του, μια κίνηση που πιστεύεται σε μεγάλο βαθμό ότι αποτελεί ένδειξη των πιο μετριοπαθών πεποιθήσεών του - αλλά αυτό δεν έχει βοηθήσει πραγματικά τον Αχμέντ και την οικογένειά του να ξεπεράσουν τις ανησυχίες τους.
Ο Αχμέντ λέει ότι η ανησυχία του για τους πρώην τζιχαντιστές τώρα δεν σημαίνει ότι προτιμά τον Άσαντ, υπό την κυριαρχία του οποίου ο ίδιος και οι συμπατριώτες του υπέφεραν στη φτώχεια, ενώ δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εξαφανίστηκαν, εκατοντάδες χιλιάδες σκοτώθηκαν και εκατομμύρια άνθρωποι έγιναν πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο.
"Αλλά δεν μας μοιάζουν καθόλου", λέει με ανησυχία, δείχνοντας τις φωτογραφίες των μελών του μεταβατικού υπουργικού συμβουλίου που συγκρότησε η HTS.
Το Ιντλίμπ, όπου εδρεύει η HTS και κυβερνά από το 2017, αντιπροσωπεύει έναν πολύ συντηρητικό τρόπο ζωής, όπου οι περισσότερες γυναίκες καλύπτουν τα μαλλιά, τα χέρια και μερικές φορές το πρόσωπό τους από νεαρή ηλικία και όπου οι περισσότεροι άνδρες έχουν μακριά γένια.
Για έναν εξωτερικό παρατηρητή, ορισμένα από αυτά μπορεί να θυμίζουν μέρη που κυβερνούνται από άλλους θρησκευτικούς εξτρεμιστές: Τον Αύγουστο, η Κυβέρνηση Σωτηρίας της Συρίας, το εκτελεστικό κομμάτι της HTS, επέβαλε τον διαχωρισμό των φύλων στα σχολεία σε όλη την Ιντλίμπ.
Η πολιτική προέβλεπε την "απομάκρυνση από [τις] τάσεις της μόδας που διαφέρουν από τις διδασκαλίες της θρησκείας μας και τις παραδόσεις μας" και την επιβολή "ενδυμασίας συμβατής με τη σαρία".
Δικαστήρια της σαρία υπάρχουν σε όλη την επαρχία, σύμφωνα με τη ΜΚΟ Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η μεταβατική κυβέρνηση που έχει οριστεί να κυβερνήσει ολόκληρη τη χώρα και της οποίας ηγείται ο προσωρινός πρωθυπουργός Μοχάμεντ αλ Μπασίρ, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προσωρινούς υπουργούς Εσωτερικών, Οικονομίας, Υγείας και Δικαιοσύνης, οι οποίοι αναμένεται να διατηρήσουν τις θέσεις τους μέχρι τον Μάρτιο, σύμφωνα με την HTS.
Το σύνολο του προσωρινού υπουργικού συμβουλίου αποτελείται από σουνίτες. Ωστόσο, η Συρία, η καρδιά αμέτρητων πολιτισμών, είναι πολύ πιο ποικιλόμορφη από αυτό.
Ενώ η πλειονότητα του πληθυσμού της χώρας των 24 εκατομμυρίων αποτελείται από σουνίτες, μεταξύ 10-13% είναι αλαουίτες, ένας κλάδος του Ισλάμ και η μεγαλύτερη μειονοτική ομάδα στη Συρία, η οποία φιλοξενεί επίσης Κούρδους, χριστιανούς, δρούζους και άλλους.
Ο Μπασάρ αλ Άσαντ και ο πατέρας του, ο πρώην πρόεδρος Χαφέζ αλ Άσαντ, είναι οι ίδιοι αλαουίτες από τη Λατάκια και ήταν γνωστό ότι είχαν τοποθετήσει άτομα από την εθνοτική τους ομάδα σε υψηλόβαθμες θέσεις στο στρατό και την κυβέρνηση από τη δεκαετία του 1970, την αρχή της δυναστείας τους.
Ωστόσο, οι απλοί αλαουίτες της Συρίας, που ζουν κυρίως στις παράκτιες επαρχίες της Λατάκειας και της Ταρτούς, αλλά και ένας σημαντικός αριθμός που κατοικεί στη Δαμασκό και τη Χομς, δεν ευνοήθηκαν υπό τον Άσαντ όσον αφορά τις ελευθερίες τους, λέει ένας νεαρός Σύρος.
"Ήταν χειρότερα για μένα επί Άσαντ", εξηγεί ο Χουσεΐν*, ένας 21χρονος φοιτητής μηχανικής, καθώς στέκεται μπροστά από μια μικρή αγορά που βρίσκεται σε έναν μικρό δρόμο στη Mezzah 86, μια γειτονιά της Δαμασκού όπου κατοικούν πολλοί Αλαουίτες.
"Δεν ήμουν ευχαριστημένος με τον Άσαντ, αλλά αν το έλεγα αυτό, θα με (θεωρούσαν) προδότη. Οπότε, διπλό κακό για μένα".
Τώρα, κοιτάζοντας μπροστά, λέει ότι θα ήθελε να πιστέψει τις υποσχέσεις που έδωσε η HTS από τις 8 Δεκεμβρίου, ότι θα προστατεύσει τα δικαιώματά του ως μειονότητα και ότι δεν θα πηγαίνει από τη μια καταπίεση στην άλλη.
"Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να διαγράψει μια άλλη ομάδα. Αυτές οι αιρέσεις συνυπάρχουν σε αυτή την περιοχή εδώ και εκατοντάδες χρόνια και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τις εξαλείψει", δήλωσε ο αλ Σαράα σε τηλεοπτική συνέντευξη μετά τη νίκη των ανταρτών.
Την Τετάρτη, υποσχέθηκε, επίσης, ότι η Συρία δεν θα γίνει "Αφγανιστάν" όσον αφορά την εκπαίδευση των κοριτσιών.
Αυτές οι υποσχέσεις είναι σημαντικές, αλλά πρέπει να παρακολουθούνται πολύ στενά, λέει ο Άνταμ Κουγκλ, αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος Μέσης Ανατολής-Βόρειας Αφρικής στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
"Οι μεταβατικές αρχές της Συρίας θα πρέπει να προστατεύσουν εξίσου τα δικαιώματα όλων των Σύρων και να καταστήσουν σαφές ότι πράξεις εκδίκησης εκτός του κράτους δικαίου δεν θα γίνουν ανεκτές", προτρέπει.
Εν τω μεταξύ, συνεχίζουν να κυκλοφορούν αναφορές για χιλιάδες Αλαουίτες στρατιώτες που κρατούνται σε φυλακές που ελέγχονται από την HTS, αν και το Euronews δεν μπορεί να επαληθεύσει ανεξάρτητα αυτούς τους ισχυρισμούς.
Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ή ΑΚΡ του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πολιτικός φορέας που διατηρεί καλές σχέσεις με την HTS, έχει τονίσει την ανάγκη να πρόκειται για ένα μοντέλο που "σέβεται την ελευθερία της πίστης".
Σε συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα σε τοπικά μέσα ενημέρωσης, ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του κόμματος, δήλωσε: «Οι σουνίτες θα σέβονται τους σιίτες, οι σιίτες θα σέβονται τους σουνίτες ... Ένα μοντέλο όπου όλες οι εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες θα ζουν μαζί. Εμείς λέμε: "Η Συρία ανήκει στους Σύρους"».
Ο ίδιος προέτρεψε επίσης: "Εάν δεν υπάρχει μοντέλο διακυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς, δυστυχώς, χάνονται κέρδη και προκύπτουν μεγαλύτερες συγκρούσεις. Πρέπει να υπάρξει ένα μοντέλο κοινής βούλησης".
Την περασμένη Πέμπτη, η νέα κυβέρνηση της Συρίας πάγωσε το σύνταγμα και το κοινοβούλιο για περίοδο τριών μηνών.
Προς το παρόν, δεν είναι ακόμη σαφές αν η νέα Συρία θα έχει ένα πολίτευμα που θα είναι ισότιμο για όλους τους ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα.
Όλοι οι Σύριοι αλαουίτες που μίλησαν στο Euronews είπαν ότι θα προτιμούσαν κάτι τέτοιο και μια Συρία για όλους τους Σύριους.
*Τα ονόματα των Σύρων που μίλησαν στο Euronews άλλαξαν για την προστασία της ταυτότητάς τους.