Είκοσι τέσσερις ώρες αφότου το Συνταγματικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε τη νίκη του Ντανιέλ Τσάπο στις εκλογές της 9ης Οκτωβρίου με την υποστήριξη του Frelimo, οι ταραχές επέστρεψαν στους δρόμους. Τουλάχιστον 21 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων δύο αστυνομικοί, σκοτώθηκαν, σύμφωνα με τις αρχές.
Είκοσι τέσσερις ώρες αφού το Συνταγματικό Συμβούλιο της Μοζαμβίκης επιβεβαίωσε τη νίκη του Ντανιέλ Τσάπο στις προεδρικές εκλογές, τα επεισόδια επέστρεψαν στους δρόμους του Μαπούτο, της Μπέιρα και της Ναμπούλα.
Ο υπουργός Εσωτερικών της Μοζαμβίκης Πασκοάλ Ρόντα δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Μαπούτο την Τρίτη ότι ένα κύμα βίας και λεηλασιών προκλήθηκε από την ανακοίνωση του δικαστηρίου μια ημέρα νωρίτερα.
Τα επεισόδια φέρονται να καθοδηγήθηκαν κυρίως από νεαρούς υποστηρικτές του ηττημένου υποψηφίου Βενάνσιο Μοντλάνε, ο οποίος κέρδισε το 24% των ψήφων και ήρθε δεύτερος. Ο Ντανιέλ Τσάπο, ο οποίος υποστηριζόταν από το κόμμα Frelimo, έλαβε 65%.
«Τις τελευταίες 24 ώρες καταγράφηκαν 236 πράξεις βίας σε όλη την επικράτεια, με αποτέλεσμα 21 νεκρούς, μεταξύ των οποίων και δύο μέλη της αστυνομίας», δήλωσε ο Ρόντα. Σύμφωνα με τον υπουργό, 13 πολίτες και 12 αστυνομικοί τραυματίστηκαν.
Ο Ρόντα δήλωσε ότι 25 οχήματα πυρπολήθηκαν, μεταξύ των οποίων και δύο οχήματα της αστυνομίας. Πρόσθεσε επίσης ότι 11 υποδιευθύνσεις της αστυνομίας και ένα σωφρονιστικό κατάστημα δέχθηκαν επιθέσεις και βανδαλισμούς και 86 κρατούμενοι απέδρασαν.
Οι πολίτες δεν αποδέχονται τα αποτελέσματα των εκλογών
Οι εντάσεις στη χώρα ήταν υψηλές πολύ πριν από την απόφαση του Συνταγματικού Συμβουλίου που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα.
Από τις 21 Οκτωβρίου, περισσότεροι από 150 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε διαδηλώσεις, δήλωσε η Decide Electoral Platform, μια ΜΚΟ της Μοζαμβίκης που παρακολουθεί τις εκλογές. Εξ αυτών οι 34 σκοτώθηκαν το διάστημα 4-10 Δεκεμβρίου, καθώς οι διαμαρτυρίες δεν έχουν δείξει σημάδια ύφεσης, δήλωσε η ΜΚΟ.
Η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι οι νεκροί αποτελούν μέρος του συνόλου των 357 ανθρώπων που πυροβολήθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων. Περισσότεροι από 357 άνθρωποι συνελήφθησαν αυθαίρετα, σύμφωνα με την οργάνωση.
Οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επικρίνει τις αρχές της Μοζαμβίκης για τη βίαιη, όπως την αποκαλούν, καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων που ξεκίνησαν ως διαμαρτυρίες κατά των εκλογών, οι οποίες, σύμφωνα με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ήταν νοθευμένες. Διεθνείς παρατηρητές έχουν επίσης επισημάνει παρατυπίες στην ψηφοφορία.
Τις διαδηλώσεις προκάλεσε ο υποψήφιος πρόεδρος Βενάνσιο Μοντλάνε του κόμματος Podemos, ο οποίος δεν αναγνωρίζει τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν αρχικά από την Εθνική Εκλογική Επιτροπή (CNE) και τώρα επικυρώθηκαν από το Συνταγματικό Συμβούλιο.
Εκτός από τον Μοντλάνε, ο αρχηγός του κόμματος Renamo Οσούφο Μομάντε και εκείνος του MDM Λουτέρο Σιμάνγκο επίσης ανακοίνωσαν ότι δεν αναγνωρίζουν τα αποτελέσματα των εκλογών.
21 νεκροί σε 24 ώρες
Η χώρα των 34 εκατομμυρίων κατοίκων βρίσκεται υπό ένταση από τις γενικές εκλογές της 9ης Οκτωβρίου. Οι υποστηρικτές του Μοντλάνε, κυρίως εκατοντάδες χιλιάδες νέοι, έχουν βγει έκτοτε στους δρόμους και έχουν δεχθεί πυρά από τις δυνάμεις ασφαλείας.
Από τη Δευτέρα (23/12), άλλοι 21 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Οι δολοφονίες αυτές, τις οποίες το κόμμα του Μοντλάνε αποκάλεσε «πολιτικές δολοφονίες», αύξησαν τις εντάσεις μετά τις αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές. Έκτοτε, χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν κατά του Frelimo, το οποίο κυβερνά τη Μοζαμβίκη για σχεδόν μισό αιώνα.
Εικόνες που κυκλοφορούν σε διάφορα κοινωνικά δίκτυα δείχνουν διαδηλωτές να βάζουν φωτιά και να λεηλατούν καταστήματα στην πρωτεύουσα Μαπούτο, την Μπέιρα και τη Ναμπούλα. Αρκετοί δημοτικοί υπάλληλοι έχουν διαφύγει.
Η κυβέρνηση της Μοζαμβίκης έχει αυξήσει το επίπεδο ασφαλείας, ενισχύοντας τα διαθέσιμα μέσα, ενώ την ίδια ώρα ο Μοντλάνε κάλεσε σε «μπλόκο» από την Παρασκευή. Όμως η βία στη χώρα έχει ήδη ενταθεί και η κατάσταση παρέμενε τεταμένη στην πρωτεύουσα το βράδυ της Τρίτης, μετά από μια ημέρα βίας και λεηλασιών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση «εξαιρετικά ανήσυχη»
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε την Τρίτη ότι ανησυχεί πολύ για τη μετεκλογική βία στη Μοζαμβίκη. Σε επίσημη ανακοίνωσή της, η ΕΕ ζητεί «αυτοσυγκράτηση από τα μέρη και τους ζητά να απέχουν από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να επιδεινώσει περαιτέρω τις εντάσεις».
«Καλούμε επίσης για λογοδοσία και δικαιοσύνη, προκειμένου να επιλυθούν οι περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», αναφέρει η ΕΕ, η οποία έστειλε στις εκλογές της Μοζαμβίκης μια αποστολή εκλογικών παρατηρητών (EUOM), με περίπου 180 μέλη, τα οποία εντόπισαν «παρατυπίες»:
«Η EUEOM διαπίστωσε παρατυπίες κατά την καταμέτρηση των ψήφων και την αδικαιολόγητη αλλοίωση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Η αποστολή κάλεσε τους εκλογικούς φορείς να διασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια στη διαδικασία καταμέτρησης και καταμέτρησης», αναφέρεται στην ανακοίνωση.