Εγκαινιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο η έκθεση των μοναδικών πιστών αντιγράφων των Λογαριασμών του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς που κάποτε στέκονταν στον Παρθενώνα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η Ευρώπη έχει μακρά παράδοση στη λογοδοσία και τη διαφάνεια. Οι δύο αυτές έννοιες αποτελούν θεμέλιο λίθο της Δημοκρατίας και βρίσκονται στην καρδιά της ΕΕ. Για το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), θα έλεγε κανείς ότι πρόκειται για έννοιες βαθιά χαραγμένες στο κρηπίδωμα των αξιών του από τις απαρχές της ύπαρξής του.
Ήρθε όμως η στιγμή, οι επισκέπτες του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Λουξεμβούργο να τις δουν και χαραγμένες σε πραγματική πέτρα! Συγκεκριμένα, σε κομμάτια βράχου από την Ακρόπολη Αθηνών!
Τα εγκαίνια έγιναν την Πέμπτη. Στην ιδιαίτερη αυτή εκδήλωση που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Νικόλαου Μηλιώνη, του Έλληνα Μέλους του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου τίμησε με την παρουσία του ο Πρόεδρος του ΕΕΣ Τόνι Μέρφι.
Ο Υπουργός Πολιτισμού του Λουξεμβούργου Έρικ Θιλ, η Πρέσβυς της Ελλάδας στο Λουξεμβούργο Χριστίνα Αλεξοπούλου, Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ, Πρέσβης Ιωάννης Βράιλας απηύθυναν σύντομες ομιλίες παρουσία Ελλήνων και Κυπρίων μελών από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και μέλη και προσωπικό του ΕΕΣ, με συμμετοχή 120 ατόμων.
Για σχεδόν 50 χρόνια, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχει λειτουργήσει ως χρηματοοικονομικός επόπτης της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη λογοδοσία και τη διαφάνεια. Αυτό το εξαιρετικό έκθεμα, ευγενική προσφορά του Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα, μας συνδέει με μια κοινή κληρονομιά και τονίζει τον ουσιαστικό ρόλο του Ελέγχου, που τονίστηκε για πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη πριν από 2 300 χρόνια.
Αυτές οι πέτρινες πλάκες όχι μόνο συμβολίζουν την αθηναϊκή δέσμευση για δημοκρατία και υπευθυνότητα, αλλά μας θυμίζουν επίσης τις διαρκείς αξίες που στηρίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα.
Λίγα λόγια για τα εκθέματα
Με την ευγενική χορηγία του Μουσείου Ακρόπολης της Αθήνας, το ΕΕΣ έχει την τιμή να φιλοξενεί τους λογαριασμούς της Ακρόπολης που καταρτίστηκαν πριν από περισσότερα από 2 000 χρόνια. Η έκθεση περιλαμβάνει μοναδικά αντίγραφα των λογαριασμών που αφορούσαν την κατασκευή του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς, το οποίο δέσποζε στο κέντρο του Παρθενώνα.
Στις μαρμάρινες στήλες είναι χαραγμένος ο πλήρης απολογισμός των εσόδων και δαπανών των αξιωματούχων στους οποίους η αθηναϊκή πολιτεία είχε αναθέσει την επίβλεψη της κατασκευής του αγάλματος. Τα ασυνήθιστα μεγάλα ποσά που αναγράφονται στις στήλες οδηγούν στη σκέψη ότι ενδεχομένως ο χρυσός που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του αγάλματος της Αθηνάς Παρθένου να αποτελούσε κρατικό απόθεμα που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση ανάγκης.
«Πρόκειται ουσιαστικά για δύο απολογιστικά κείμενα σχετικά με λεπτομέρειες της κατασκευής του περίφημου χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς, ύψους περίπου 13 μέτρων με τη βάση του , έργο του περίφημου Φειδία. Το άγαλμα συνίστατο από διαφορετικά υλικά : μάρμαρο, ελεφαντόδοντο, ξύλο και χρυσό», εξήγησε με μήνυμα που απηύθυνε στην εκδήλωση των εγκαινίων ο γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης Νικόλαος Σταμπολίδης.
«Ο ξύλινος δηλ. πυρήνας του επενδυόταν με χρυσό που μπορούσε τμηματικά να αποκολληθεί σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης χρηματοδότησης έργων ή υπεράσπισης της πόλης. Ο χρυσός που χρησιμοποιήθηκε λέγεται ότι ξεπερνούσε τα 1140 κιλά, γεγονός που απαιτούσε, όπως ήταν φυσικό, την διαχείριση του δημοσίου χρήματος με διαφάνεια. Οι λεπτομέρειες λεκτικές και αριθμητικές αναγράφονταν σε επιγραφές πάνω σε μπλοκ μαρμάρου και τοποθετούνταν πλησίον, εκτός ή και εντός των οικοδομημάτων στα οποία αυτές αναφέρονταν».
Στις συγκεκριμένες επιγραφές αναγράφονται τα ονόματα του γραμματέα των επιστατών του αγάλματος, του γραμματέα και επτά ταμιών (από του συνήθως 10 σε αριθμό) της θεάς. Στη συνέχεια αναφέρεται το διαθέσιμο ποσό καθώς και το ύψος της δαπάνης για την αγορά του χρυσού κλπ.
«Τη σημερινή ζώσα πραγματικότητα της μανίας με την Artificial Intelligence, θεωρώ ότι μπορώ να υπερηφανεύομαι για μια άλλη ΑΙ, θεωρώ ότι μπορώ να υπερηφανεύομαι για μια άλλη ΑΙ, την Ancestral Intelligence, όπου η διαφάνεια των ελέγχων του δημοσίου χρήματος και οι απολογισμοί των έργων ήταν μέσα στην καθημερινότητα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Γι’ αυτό και με χαρά το Μουσείο της Ακρόπολης παραδίδει σήμερα και επισήμως τα δύο αυτά πιστά αντίγραφα, «κτήμα εις το εσαεί» (κτήμα για πάντα) στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δια του κ.Ν. Μηλιώνη», κατέληξε.
Τι δήλωσαν οι παριστάμενοι
«Είναι συναρπαστικό να σκεφτόμαστε ότι ενώ εμείς, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, αναζητούμε αποδεικτικά στοιχεία για τους ελέγχους μας, οι πολίτες της Αθήνας έκαναν το ίδιο πράγμα πριν από περίπου 2.500 χρόνια. Στην περίπτωσή τους, προσπάθησαν να προσδιορίσουν το κόστος πίσω από την κατασκευή του χρυσελεφάντινο αγάλματος της Αθηνάς», δήλωσε ο Τόνι Μέρφι, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.
«To Eυρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι πραγματικά ένα κατάλληλο σπίτι για αυτές τις υπέροχες στήλες. Οι Αθηναίοι ήταν πρωτοπόροι της δημοκρατίας που αναγνώρισαν τη ζωτική σημασία της λογοδοσίας και της διαφάνειας. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, η λογοδοσία διασφαλίζει ότι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θεωρούνται υπεύθυνοι για τις πράξεις τους, ενώ η διαφάνεια επιτρέπει στους πολίτες να κατανοήσουν πώς λαμβάνονται αυτές οι αποφάσεις. Μαζί, αυτές οι αρχές οικοδομούν εμπιστοσύνη μεταξύ των δημόσιων θεσμών και των πολιτών που εξυπηρετούν. Αυτές οι αξίες συνεχίζουν να μας καθοδηγούν εδώ στην ΕΕ και «η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών μέσω της εργασίας μας» βρίσκεται στον πυρήνα της αποστολής μας στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο», προσέθεσε.
Ο «πρωταγωνιστής» της πρωτοβουλίας, Μέλος της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο Νίκος Μηλιώνης θύμισε πόσο επίκαιρες είναι οι αρχαίες μαρτυρίες που εκτίθενται με τις στήλες.
«Θαυμάζοντας αυτές τις αρχαίες μαρτυρίες στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα, συνειδητοποίησα πόσο επίκαιρες είναι. Είναι μια απάντηση στον Αριστοτέλη, ο οποίος επέμενε στη σημασία του ελέγχου της χρήσης του δημόσιου χρήματος. Στην πραγματικότητα, η δημοκρατία και η λογοδοσία συμβαδίζουν. Είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ο Διευθυντής του Μουσείου, κ. Σταμπολίδης, αγκάλιασε αμέσως την πρωτοβουλία και του είμαστε ιδιαιτέρως ευγνώμονες γι' αυτό. Χάρη σε αυτόν, η έννοια της «λογοδοσίας» είναι πλέον σκαλισμένη σε πέτρα στην είσοδο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου», δήλωσε.
«Τα αρχεία από την οικονομική διαχείριση της κατασκευής της Ακροπόλεως των Αθηνών, χαραγμένα σε μάρμαρο, που αντίγραφά τους θα κοσμούν από σήμερα την είσοδο του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελούν τον πρόγονο και συγχρόνως υπόδειγμα για τους σημερινούς ελεγκτικούς μηχανισμούς των δημοσίων δαπανών τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο», είπε από την πλευρά της η Χριστίνα Αλεξοπούλου, Πρέσβυς της Ελλάδας στο Λουξεμβούργο.
«Η παρουσία αυτών των ιστορικών αντικειμένων εδώ, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, συμβολίζει τη γεφύρωση του παρελθόντος με το σήμερα. Θερμά συγχαρητήρια στους πρωτεργάτες της εξαίρετης αυτής πρωτοβουλίας. Όπως είπε ο Περικλής: «Η πόλη μας είναι σχολείο για όλη την Ελλάδα». Αυτή η φράση, πέρα από την περηφάνια για τα επιτεύγματα της αρχαίας Αθήνας, περιέχει σημαντικά διδάγματα και εν έτει 2025», είπε μεταξύ άλλων ο Ιωάννης Βράϊλας, Πρέσβης της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
