Το κρισιμότερο διακύβευμα είναι η εκπροσώπηση στις συνομιλίες με το Βελιγράδι για την εξομάλυνση των σχέσεων με τελικό στόχο την ένταξη τόσο του Κοσόβου όσο και της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Με φόντο μια επιεικώς προβληματική οικονομία και την αναζωπύρωση των εντάσεων μεταξύ Αλβανών και Σέρβων διεξάγονται την Κυριακή οι βουλευτικές εκλογές στο Κόσοβο.
Οι ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν 120 βουλευτές από 26 κόμματα και έναν ανεξάρτητο υποψήφιο σε μια διαδικασία που θεωρείται κρίσιμη δοκιμασία για τον απερχόμενο πρωθυπουργό Άλμπιν Κούρτι.
Είναι η πρώτη φορά από το 2008, οπότε το Κοσσυφοπέδιο κήρυξε την ανεξαρτησία του, που ένα κοσοβάρικο κοινοβούλιο ολοκληρώνει τετραετή θητεία.
Πρόκειται επίσης για τις ένατες βουλευτικές εκλογές στην αμφισβητούμενη βαλκανική περιοχή μετά το τέλος του πολέμου του 1998-99 ανάμεσα στις σερβικές κυβερνητικές δυνάμεις και τους Αλβανούς αυτονομιστές που απώθησαν τους Σέρβους, έπειτα από 78 ΝΑΤΟϊκών αεροπορικών βομβαρδισμών.
Η Σερβία δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου. Η Κύπρος και η Ελλάδα είναι μεταξύ των πέντε κρατών μελών της Ε.Ε. που επίσης δεν αναγνωρίζουν την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου. Οι άλλες τρεις είναι η Ισπανία, η Ρουμανία και η Σλοβακία. Η Ελλάδα εκπροσωπείται διπλωματικά από το Γραφείο Συνδέσμου στην Πρίστινα, το οποίο είναι διαπιστευμένο στην εκεί αποστολή του ΟΗΕ UNMIK.
Το αριστερό Vetevendosje! (Κίνημα Αυτοδιάθεσης) του Κούρτι θεωρείται επικρατέστερο, αλλά δεν αναμένεται να κερδίσει την απαραίτητη πλειοψηφία για να κυβερνήσει μόνο του, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο οι άλλοι δύο κύριοι υποψήφιοι να ενωθούν, εάν δεν καταφέρει να σχηματίσει υπουργικό συμβούλιο.
«Στις 9 Φεβρουαρίου ψηφίζουμε για το μέλλον», δήλωσε ο Κούρτι, «ψηφίζουμε για το Vetevendosje!».
Οι άλλοι διεκδικητές είναι το Δημοκρατικό Κόμμα του Κοσσυφοπεδίου (PDK), οι πρώην ηγέτες του οποίου βρίσκονται στο δικαστήριο της Χάγης κατηγορούμενοι για εγκλήματα πολέμου, και ο Δημοκρατικός Σύνδεσμος του Κοσσυφοπεδίου (LDK), το παλαιότερο κόμμα της χώρας που έχασε μεγάλο μέρος της υποστήριξής του μετά τον θάνατο το 2006 του ηγέτη του Ιμπραήμ Ρουγκόβα.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας τα κόμματα δεσμεύθηκαν για την αύξηση των μισθών και των συντάξεων, τη βελτίωση της εκπαίδευσης και των υπηρεσιών υγείας και την καταπολέμηση της φτώχειας.
Ωστόσο, δεν εξήγησαν από πού θα προέλθουν τα χρήματα, ούτε πώς θα προσελκύσουν περισσότερες ξένες επενδύσεις.
«Έχουμε ένα σχέδιο για κάθε πόλη, κάθε οικογένεια, κάθε άτομο», δήλωσε ο Μπέντρι Χάμζα του PDK.
«Έχουμε μια εναλλακτική λύση για να εγγυηθούμε μια καλύτερη ζωή στο Κοσσυφοπέδιο», δήλωσε ο Λουμίρ Αμπντιτζίκου του LDK.
Το Κοσσυφοπέδιο, με πληθυσμό 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων, είναι μία από τις φτωχότερες περιοχές της Ευρώπης με ετήσιο κατά κεφαλήν ΑΕΠ που δεν ξεπερνά τα 6.000 ευρώ.
Πλήττεται επίσης μετά το πάγωμα από την Ουάσινγκτον για 90 ημέρες της χρηματοδότησης διαφόρων έργων μέσω της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης, η οποία έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της ανάπτυξης της χώρας.
Οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει 2 δισ. δολάρια (1,94 δισ. ευρώ) στο Κοσσυφοπέδιο από το 1999, συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων άνω του 1 δισ. δολαρίων (970 εκατ. ευρώ) από την USAID.
Η ψηφοφορία θα καθορίσει επίσης ποιος θα ηγηθεί της πλευράς του Κοσόβου στις αδιέξοδες συνομιλίες εξομάλυνσης με τη Σερβία, οι οποίες διευκολύνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να έρθουν και οι δύο πλευρές πιο κοντά στην ένταξή τους στο μπλοκ.
Ο Κούρτι έχει έρθει σε αντιπαράθεση με τις δυτικές δυνάμεις για ορισμένες ενέργειες του υπουργικού συμβουλίου πέρυσι, όπως η απαγόρευση της χρήσης του σερβικού δηναρίου και των μεταβιβάσεων από τη Σερβία σε πολίτες του Κοσσυφοπεδίου που εξαρτώνται από κοινωνικές υπηρεσίες και πληρωμές.
Η Ουάσινγκτον, οι Βρυξέλλες και η σταθεροποιητική δύναμη KFOR υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ έχουν παροτρύνει την κυβέρνηση στην Πρίστινα να απέχει από μονομερείς ενέργειες, φοβούμενες την αναζωπύρωση των διαεθνοτικών συγκρούσεων.
Η ΕΕ ανέστειλε τη χρηματοδότηση ορισμένων έργων πριν από σχεδόν δύο χρόνια.
Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη θέσει όρους για τη σταδιακή άρση του προσωρινού μέτρου, που συνδέονται με τη λήψη μέτρων από το Κοσσυφοπέδιο για την αποκλιμάκωση των εντάσεων στο βόρειο τμήμα, όπου ζει το μεγαλύτερο μέρος της σερβικής μειονότητας.
«Η νέα κυβέρνηση πρέπει να λάβει αποφασιστικά μέτρα για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας και της εταιρικής σχέσης με την ΕΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της εκπλήρωσης όλων των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον διάλογο με τη Σερβία», λέει ο αναλυτής Ιλίρ Ντέντα.
Οι συνομιλίες εξομάλυνσης με τη Σερβία υπό τη διαμεσολάβηση της ΕΕ έλαβαν ελάχιστη προσοχή κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, αν και οι σχέσεις τους παραμένουν τεταμένες.
«Η ΕΕ αναμένει από τη νέα κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου να συμμετάσχει εποικοδομητικά στο διάλογο εξομάλυνσης με τη Σερβία. Αυτό έχει κεντρική σημασία για την πορεία ένταξης τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσόβου», δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ έχουν παροτρύνει τις δύο πλευρές να εφαρμόσουν τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν πριν από δύο χρόνια, οι οποίες περιλαμβάνουν τη δέσμευση του Κοσσυφοπεδίου να ιδρύσει μια Ένωση Δήμων με σερβική πλειοψηφία.
Η Σερβία αναμενόταν επίσης να υλοποιήσει την de facto αναγνώριση του Κοσόβου.
Η KFOR έχει αυξήσει την παρουσία της στο Κοσσυφοπέδιο μετά τις εντάσεις των τελευταίων ετών και πρόσθεσε περισσότερες για την περίοδο των βουλευτικών εκλογών.
100 παρατηρητές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, 18 από το Συμβούλιο της Ευρώπης και δεκάδες άλλοι από διεθνείς ή τοπικές οργανώσεις βρίσκονται επί τόπου για να παρακολουθήσουν την ψηφοφορία.