Εκτιμήσεις για πάνω από 700 νεκρούς το τελευταίο 48ωρο - Ανησυχία για κλιμάκωση των συγκρούσεων μεταξύ των δυνάμεων του νέου καθεστώτος και των υποστηρικτών της δυναστείας Άσαντ
Οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών σηματοδοτούν το πλέον πολύνεκρο ξέσπασμα βίας στη Συρία από τις αρχές Δεκεμβρίου, όταν ανατράπηκε το καθεστώς Άσαντ από ομάδες ανταρτών υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham. Η νέα κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να ενώσει τη Συρία μετά από 14 χρόνια εμφυλίου πολέμου.
Οι επιθέσεις σε παραθαλάσσια χωριά, στα δυτικά της χώρας, ξέσπασαν την Πέμπτη και συνεχίστηκαν την Παρασκευή, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η μη κυβερνητική οργάνωση έκανε λόγο για «532 άμαχους αλαουίτες που σκοτώθηκαν στις περιφέρειες της συριακής ακτής και των βουνών της Λαττάκειας από τις δυνάμεις ασφαλείας και οργανώσεις που συνδέονται μ' αυτές» από την Πέμπτη.
Η ανακοίνωση αυτή αυξάνει τον απολογισμό των βιαιοτήτων σε 745 νεκρούς, μεταξύ των οποίων 213 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και μαχητές πιστοί στην φατρία του Άσαντ, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Ο εμφύλιος πόλεμος που μαίνεται στη Συρία από τον Μάρτιο του 2011 έχει αφήσει πίσω του περισσότερους από μισό εκατομμύριο νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους.
Οι πρόσφατες συγκρούσεις ξεκίνησαν όταν οι κυβερνητικές δυνάμεις προσπάθησαν να συλλάβουν ένα καταζητούμενο πρόσωπο κοντά στην παράκτια πόλη Τζαμπέλ την Πέμπτη και έπεσαν σε ενέδρα μαχητών πιστών στον Άσαντ, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Την Πέμπτη και την Παρασκευή, ένοπλοι που πρόσκεινται στη νέα κυβέρνηση εισέβαλαν στα χωριά Sheer, Mukhtariyeh και Haffah κοντά στην μεσογειακή ακτή, σκοτώνοντας 69 άνδρες αλλά χωρίς να βλάψουν καμία γυναίκα, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο.
"Σκότωσαν κάθε άνδρα που συνάντησαν", δήλωσε ο επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Ράμι Αμπντουραχμάν.
Η τηλεόραση Al-Mayadeen TV με έδρα τη Βηρυτό μετέδωσε επίσης ρεπορτάζ για επιθέσεις στα τρία χωριά, λέγοντας ότι μόνο στο χωριό Mukhtariyeh σκοτώθηκαν περισσότεροι από 30 άνδρες. Άλλοι 60 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην πόλη Baniyas, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, πάντα σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Οι συριακές αρχές δεν δημοσίευσαν αριθμό νεκρών, αλλά το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Συρίας SANA επικαλέστηκε ανώνυμο αξιωματούχο των υπηρεσιών ασφαλείας που δήλωσε ότι πολλοί ένοπλοι μετέβησαν στα παραλιακά χωριά, ζητώντας εκδίκηση για τις πρόσφατες επιθέσεις εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας. Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι οι ενέργειες αυτές "οδήγησαν σε ορισμένες παραβιάσεις ατομικών δικαιωμάτων και εργαζόμαστε για να τις σταματήσουμε".
Ο προσωρινός πρόεδρος Άχμαντ αλ-Σάρα, σε δήλωση μέσω βίντεο, κάλεσε τις ένοπλες ομάδες που πρόσκεινται στην προηγούμενη κυβέρνηση να παραδώσουν τα όπλα τους.
«Τα βάλατε με όλους τους Σύρους και διαπράξατε ασυγχώρητο λάθος. Η απάντηση ήρθε και δεν μπορέσατε να την αντέξετε. Καταθέστε τα όπλα και παραδοθείτε», είπε ο Σάρα, ο επικεφαλής του ισλαμιστικού συνασπισμού που ανέτρεψε τον Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο.
Ο Σάρα πρόσθεσε ότι στόχος του είναι να έχει το κράτος «το μονοπώλιο των όπλων» και να μην υπάρχουν στο εξής «ανεξέλεγκτα όπλα» στη χώρα.
Παράλληλα κάλεσε τις πιστές στη νέα κυβέρνηση να αποφύγουν τις επιθέσεις εναντίον αμάχων ή την κακοποίηση κρατουμένων.
"Όταν διακυβεύουμε την ηθική μας, υποβιβάζουμε τους εαυτούς μας στο ίδιο επίπεδο με τον εχθρό μας", είπε. "Τα απομεινάρια του έκπτωτου καθεστώτος αναζητούν μια πρόκληση που θα οδηγήσει σε παραβιάσεις πίσω από τις οποίες μπορούν να αναζητήσουν καταφύγιο", κατέληξε.
Οι παράκτιες πόλεις εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχο των ποστηρικτών του Άσαντ
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η Δαμασκός έστειλε ενισχύσεις στις παράκτιες πόλεις Λατάκεια και Ταρτούς και σε κοντινά χωριά που φιλοξενούν την θρησκευτική μειονότητα των Αλαουιτών, μια αίρεση του Ισλάμ που αποτελεί τη βασική δεξαμενή υποστηρικτών της οικογένειας Άσαντ. Η απαγόρευση κυκλοφορίας παραμένει σε ισχύ στη Λατάκια και σε άλλες παράκτιες περιοχές.
Υπό τον Άσαντ, οι αλαουίτες κατείχαν κορυφαίες θέσεις στον στρατό και στις υπηρεσίες ασφαλείας. Η νέα κυβέρνηση κατηγόρησε τους υποστηρικτές του πρώην προέδρου για επιθέσεις εναντίον των νεοσύστατων δυνάμεων ασφαλείας της χώρας τις τελευταίες εβδομάδες. Αναφέρθηκαν επίσης επιθέσεις εναντίον Αλαουιτών τις τελευταίες εβδομάδες, αν και η νέα κυβέρνηση επιμένει ότι δεν θα επιτρέψει συλλογική τιμωρία ή σεχταριστική βία.
Από την Παρασκευή, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο, το Jableh και η παράκτια πόλη Baniyas εξακολουθούσαν να βρίσκονται υπό τον έλεγχο των υποστηρικτών του Άσαντ, μαζί με άλλα αλαουιτικά χωριά σε κοντινή απόσταση και τη γενέτειρα του Άσαντ, την ορεινή πολη Καρντάχα.
Ένας κάτοικος της Καρντάχα δήλωσε στο Associated Press με γραπτό μήνυμα ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις πυροβολούσαν με βαριά πολυβόλα στις κατοικημένες περιοχές της πόλης. Ένας άλλος είπε ότι οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να βγουν από τα σπίτια τους από το απόγευμα της Πέμπτης λόγω της έντασης των πυροβολισμών. Και οι δύο μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας για τον φόβο αντιποίνων.
Οι μάχες πυροδοτούν νέες θρησκευτικές εντάσεις
Ο Gregory Waters, συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, με γνώση της κατάστασης στις παράκτιες περιοχές της Συρίας, δήλωσε ότι δεν αναμένει η αναζωπύρωση να κλιμακωθεί σε γενικευμένες μάχες μεταξύ των δύο πλευρών. Ωστόσο, δήλωσε ότι υπάρχει ανησυχία για νέους κύκλους βίας μεταξύ διαφορετικών θρησκευτικών ομάδων που ζουν κατά μήκος της ακτής.
Επίσης, τυχόν παραβιάσεις από τις δυνάμεις ασφαλείας που έχουν σταλεί από τη Δαμασκό θα δημιουργούσαν φόβο στον ντόπιο πληθυσμό με αποτέλεσμα να γίνει πιο επιρρεπής στο να πάρει τα όπλα, δήλωσε ο Γουότερς.
Στη Δαμασκό, πλήθος συγκεντρώθηκε υπό βροχή στην πλατεία Umayyad για να διαδηλώσει την υποστήριξή του στη νέα κυβέρνηση.
"Έχουμε βαρεθεί τις μακρές περιόδους πολέμων και τραγωδιών", δήλωσε ο συνταξιούχος Mazen Abdelmajeed. Κατηγόρησε για τη βία τα απομεινάρια του προηγούμενου καθεστώτος και δήλωσε ότι πρέπει να διατηρηθεί η ενότητα της Συρίας.
"Κανείς δεν θέλει να συμβεί ένας εμφύλιος πόλεμος", είπε. "Δεν είμαστε ενάντια σε καμία από τις συνιστώσες του συριακού λαού. ... Είμαστε όλοι ένας λαός".
Ο Qutaiba Idlbi, ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης Atlantic Council, δήλωσε ότι εκτός από τον κίνδυνο κλιμάκωσης, η βία αποκάλυψε μια "μεγάλη πρόκληση για την ασφάλεια της κυβέρνησης όσον αφορά την πιθανή αδυναμία της να αντιμετωπίσει πολλαπλές απειλές για την ασφάλεια σε πολλαπλά μέτωπα σε ολόκληρη τη χώρα". Οι ένοπλες ομάδες που αντιτίθενται στις νέες αρχές μπορεί να το λάβουν αυτό υπόψη τους, είπε.
Βοήθεια από τη Ρωσία
Δεκάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή έξω από την κύρια ρωσική αεροπορική βάση στη Συρία κοντά στο Τζαμπέλ για να ζητήσουν από τη Μόσχα προστασία. Η Ρωσία εντάχθηκε στη σύγκρουση της Συρίας το 2015, συντασσόμενη με τον Άσαντ, αν και έκτοτε έχει δημιουργήσει δεσμούς με τη νέα κυβέρνηση. Ο Άσαντ ζει στη Μόσχα από τότε που εγκατέλειψε τη Συρία τον Δεκέμβριο.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανέφερε σε γραπτή δήλωσή του ότι η Μόσχα "συντονίζει στενά τις προσπάθειες με τους ξένους εταίρους προς την κατεύθυνση της ταχείας αποκλιμάκωσης της κατάστασης".
"Επαναβεβαιώνουμε τη θέση αρχών μας για την υποστήριξη της κυριαρχίας, της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας", αναφέρεται στην ανακοίνωση. "Αναμένουμε ότι όλα τα κράτη που επηρεάζουν την κατάσταση στη Συρία θα συμβάλουν στην εξομάλυνσή της".
Προειδοποίηση από την Τουρκία
Η Τουρκία, η οποία υποστήριζε τους αντάρτες όταν ο Άσαντ ήταν ακόμη στην εξουσία, προειδοποίησε την Παρασκευή ότι οι μάχες αποτελούν σοβαρή απειλή για τη νέα κυβέρνηση.
"Γίνονται εντατικές προσπάθειες για την εγκαθίδρυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στη Συρία", δήλωσε ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Ονκού Κετσέλι σε ανάρτησή του στο Χ. "Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, η στοχοποίηση των δυνάμεων ασφαλείας θα μπορούσε να υπονομεύσει τις προσπάθειες να οδηγηθεί η Συρία στο μέλλον με ενότητα και αλληλεγγύη".