Ο προσωρινός πρόεδρος της Συρίας ανακοίνωσε την συγκρότηση επιτροπών για να διερευνήσουν τα πρόσφατα κύματα βίας μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και των αλαουιτών πιστών του ανατραπέντος προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ.
Η ενέδρα που έστησαν ένοπλοι πιστοί στον ανατραπέντα ηγέτη Μπασάρ Άσαντ σε περίπολο των συριακών δυνάμεων ασφαλείας κλιμακώθηκε σε συγκρούσεις που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 1.000 ανθρώπους μέσα σε τέσσερις ημέρες.
Η επίθεση την Πέμπτη κοντά στην Λατάκια άνοιξε εκ νέου τις πληγές του 13ετούς εμφυλίου πολέμου της χώρας και πυροδότησε τη χειρότερη βία που έχει δει η Συρία από τον Δεκέμβριο, όταν αντάρτες υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) ανέτρεψαν τον Άσαντ.
Η αντεπίθεση κατά των πιστών του Άσαντ στην παράκτια περιοχή, που είναι κυρίως αλαουιτική, έφερε τον όλεθρο σε πολλές πόλεις και κωμοπόλεις. Ομάδες δικαιωμάτων ανέφεραν δεκάδες εκδικητικές δολοφονίες από σουνίτες μαχητές, οι οποίοι στοχοποίησαν το μειονοτικό ισλαμικό δόγμα, ανεξάρτητα από το αν μέλη του συμμετείχαν ή όχι στην εξέγερση.
Στην ενέδρα που έστησαν, οι φιλοαλαουίτες υπέρ του Άσαντ ένοπλοι εξουδετέρωσαν τις κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας και αργότερα έθεσαν υπό τον έλεγχό τους την γενέτειρα του Άσαντ Καρντάχα, καθώς η Δαμασκός έσπευσε να φέρει ενισχύσεις.
Όμως, παρά το γεγονός ότι οι αρχές κάλεσαν σε τερματισμό της θρησκευτικής υποκίνησης, οι συγκρούσεις κλιμακώθηκαν και πολλοί πολίτες σκοτώθηκαν.
Οι περισσότεροι από τους νεκρούς είναι προφανώς μέλη της κοινότητας των Αλαουιτών, οι οποίοι ζουν σε μεγάλο βαθμό στην παράκτια επαρχία της χώρας, μεταξύ άλλων στις πόλεις Λατάκια και Ταρτούς. Οργανώσεις προάσπισης των ανθωπίνων δικαιωμάτων εκτιμούν ότι εκατοντάδες άμαχοι σκοτώθηκαν.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκανε λόγο για 745 αμάχους που σκοτώθηκαν, κυρίως σε πυροβολισμούς. Επιπλέον, σκοτώθηκαν 125 μέλη των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας και 148 μαχητές ένοπλων ομάδων που πρόσκεινται στον Άσαντ.
Τη Δευτέρα, το υπουργείο Άμυνας της Συρίας ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της στρατιωτικής επιχείρησης στο δυτικό τμήμα της χώρας, «μετά την επιτυχία των δυνάμεών μας να εκπληρώσουν όλους τους προκαθορισμένους στόχους».
Απόπειρα να «συρθεί η χώρα στον εμφύλιο»
Η νέα προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας τελεί υπό την εξουσία σουνιτών ισλαμιστών. Ο προσωρινός πρόεδρος Αχμέντ αλ-Σαράα, πρώην ηγέτης του HTS, έχει υποσχεθεί ότι η χώρα θα μεταβεί σε ένα σύστημα που θα περιλαμβάνει το μωσαϊκό των θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων της Συρίας στο πλαίσιο δίκαιων εκλογών, αλλά οι σκεπτικιστές αμφισβητούν αν αυτό θα συμβεί πραγματικά.
Ο Αλ-Σαράα απηύθυνε έκκληση προς τους Σύρους και τη διεθνή κοινότητα σε ομιλία του το σαββατοκύριακο, ζητώντας να λογοδοτήσουν όλοι όσοι βλάπτουν αμάχους και κακομεταχειρίζονται κρατούμενους.
Κατηγορώντας τα «απομεινάρια της προηγούμενης κυβέρνησης» για το ξέσπασμα της βίας και ορισμένα ξένα κόμματα που τα υποστηρίζουν, ο Αλ-Σαράα συγκρότησε επίσης μια επιτροπή αποτελούμενη κυρίως από δικαστές για να διερευνήσει τη βία.
Ο ίδιος υποσχέθηκε πως θα λογοδοτήσουν «όλοι όσοι είναι αναμιγμένοι σε αιματοχυσία αμάχων», μετά τις βιαιότητες που αναφέρονται εδώ και ημέρες στη μεσογειακή ακτή της χώρας.
«Θα ζητήσουμε λογαριασμό, αυστηρά και χωρίς επιείκεια, από οποιοδήποτε πρόσωπο είναι αναμιγμένο στην αιματοχυσία αμάχων (...) ή το οποίο υπερέβη τις κρατικές εξουσίες», δήλωσε ο Σαράα προσθέτοντας ότι θα σχηματισθεί μια επιτροπή για να «προστατεύσει τη δημόσια ειρήνη».
Ο Σύρος ηγέτης σε βιντεοσκοπημένη ομιλία του, ο Σαράα δήλωσε πως η Συρία δεν θα επιτρέψει σε οποιεσδήποτε «εξωτερικές ή ντόπιες δυνάμεις» να την σύρουν στο χάος ή στον εμφύλιο πόλεμο.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έδωσε στη δημοσιότητα την Παρασκευή βίντεο στα οποία διακρίνονται δεκάδες πτώματα ανθρώπων με πολιτικά στην αυλή σπιτιού και γυναίκες να θρηνούν σε μικρή απόσταση. Σε άλλο βίντεο εικονίζονται άνδρες με στρατιωτική περιβολή να αναγκάζουν τρία πρόσωπα να πέσουν κάτω και να κάνουν έρπην προτού τους τουφεκίσουν.
Σύμφωνα με τον Άρον Λουντ του κέντρου μελετών Century International η έκρηξη βίας δείχνει πόσο «εύθραυστη» είναι η de facto κυβέρνηση, καθώς βασίζεται σε «τζιχαντιστές» οι οποίοι «θεωρούν τους αλαουίτες εχθρούς του θεού».
Στη Δαμασκό, οι δυνάμεις ασφαλείας επενέβησαν για να διαλύσουν καθιστική διαμαρτυρία εναντίον των σφαγών αμάχων, έπειτα από αντιδιαδήλωση με κεντρικό αίτημα «σουνιτικό κράτος» που αμαυρώθηκε από συνθήματα εναντίον των αλαουιτών.
Κοινό αίτημα ΗΠΑ - Ρωσίας για συνεδρίαση του Σ.Α του ΟΗΕ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία ζήτησαν να συνεδριάσει τη Δευτέρα, κεκλεισμένων των θυρών το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με θέμα την κλιμάκωση της βίας στη Συρία, έκαναν γνωστό διπλωμάτες.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο κάλεσε τις συριακές αρχές να «καταστήσουν τους δράστες αυτών των σφαγών» υπεύθυνους. Πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ «στέκονται στο πλευρό των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των χριστιανών, των δρούζων, των αλαουιτών και των κουρδικών κοινοτήτων της».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν χαρακτήρισε "προβοκάτσια" κατά της συριακής κυβέρνησης την κλιμάκωση των συγκρούσεων: "Βλέπουμε ότι η πολιτική που εφαρμόζει χωρίς καμία πρόκληση η συριακή κυβέρνηση εδώ και εβδομάδες εκτροχιάζεται από μια προβοκάτσια".
"Τίποτα δεν δικαιολογεί" τη βία κατά των μειονοτήτων στη Συρία, συμπεριλαμβανομένης αυτής των αλαουιτών, στην οποία ανήκει ο ανατραπείς πρόεδρος της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ, ο σύμμαχος για χρόνια της Τεχεράνης, σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν.
Η αυτόνομη κουρδική διοίκηση της Συρίας καταδίκασε τα «εγκλήματα» που διαπράττονται εναντίον των αμάχων και υπογραμμίζει πως «αυτές οι πρακτικές μας επαναφέρουν σε μια μαύρη εποχή που ο συριακός λαός δεν θέλει να ξαναζήσει».
Στο κυριακάτικο κήρυγμα του ο ελληνορθόδοξος πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης Ι΄ δήλωσε πως διαπράχθηκαν σφαγές «πολλών αθώων χριστιανών». Στην πλειονότητά τους, επέμεινε, τα θύματα ήταν «αθώοι και άοπλοι άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών».
Ο επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματίας Γεδεών Σάαρ από την πλευρά του παρότρυνε την Ευρώπη να σταματήσει να προσφέρει «νομιμοποίηση» στη de facto συριακή κυβέρνηση με «καλώς εγνωσμένο τρομοκρατικό παρελθόν».