Η Μάκα Μποτσορισβίλι, που βρέθηκε στο Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, λέει πως το ζήτημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης χρησιμοποιείται για την αποσταθεροποίηση της Γεωργίας «από ορισμένες δυνάμεις εντός της χώρας, οι οποίες χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Οι διαδηλώσεις στη Γεωργία συνεχίζονται εδώ και πολλούς μήνες, με τους πολίτες να στέκονται απέναντι σε αποφάσεις της κυβέρνησης, οι οποίες θεωρούν ότι φέρνουν τη χώρα πιο κοντά στη Μόσχα. Είναι η Γεωργία, μια χώρα υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμα δεσμευμένη στο ευρωπαϊκό της μονοπάτι, ή απομακρύνεται για να έρθει πιο κοντά με τη Ρωσία;
Στο ερώτημα αυτό, όπως και σε άλλα, απάντησε στο euronews, η υπουργός Εξωτερικών της Γεωργίας, Μάκα Μποτσορισβίλι, η οποία βρέθηκε στην Ελλάδα στο πλαίσιο των εργασιών του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
«Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση χρησιμοποιείται για την αποσταθεροποίηση της χώρας»
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Η Γεωργία βιώνει μήνες διαδηλώσεων. Οι πολίτες, μεταξύ άλλων, κατηγορούν την κυβέρνηση ότι η χώρα εγκαταλείπει την ευρωπαϊκή της πορεία για να πάει πιο κοντά στη Μόσχα. Ποιά είναι η αλήθεια; Παραμένει η δέσμευση της Γεωργίας να εισέλθει στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Φυσικά, Η Γεωργία έχει δεσμευτεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και αυτό είναι ένα είδος ιστορικής και στρατηγικής επιλογής της Γεωργίας εδώ και πολύ καιρό, η οποία κατοχυρώνεται επίσης στο γεωργιανό σύνταγμα. Και αυτή η κυβέρνηση έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για να φέρει τη χώρα πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αρχής γενομένης από το 2014 μέχρι την υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης και την μεταφορά των ευρωπαϊκών προϋποθέσεων στη γεωργιανή νομοθεσία. Και έκανε αίτηση για ένταξη στην ΕΕ το 2022. Αλλά αυτό που βλέπουμε πολύ συχνά είναι ότι το θέμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης χρησιμοποιείται για την αποσταθεροποίηση της χώρας από ορισμένες δυνάμεις εντός της χώρας, οι οποίες επίσης χρηματοδοτούνται- δεν πρέπει να το κρύβουμε - από το εξωτερικό. Και χρησιμοποιείται πολύ συχνά για αποσταθεροποιητικούς λόγους.
Οι οικονομικοί δεσμοί με την Ρωσία
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Πόσο σημαντικοί είναι οι οικονομικοί σας δεσμοί με τη Μόσχα; Θα μπορούσατε να τους χάσετε;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Λοιπόν, έχουμε περάσει αρκετές δύσκολες στιγμές σε ό,τι αφορά τη σχέση μας με τη Ρωσία. Ξέρετε ότι η Ρωσία έχει καταλάβει δύο γεωργιανές περιοχές, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσσετία. Έχουμε ακόμα ρωσική στρατιωτική παρουσία εκεί. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η ρωσική αγορά παρέμεινε αρκετά σημαντική αγορά για τη Γεωργιανή, ειδικά για τα αγροτικά προϊόντα, η οποία έκλεισε επίσης το 2006. Και στη Γεωργία επιβλήθηκαν κυρώσεις από τη ρωσική πλευρά και δεν μπορούσαμε να έχουμε πρόσβαση στη ρωσική αγορά της Ρωσίας. Μετά από αυτό, η Γεωργία διαφοροποίησε την αγορά της. Οπότε η εξάρτηση υπάρχει, αλλά δεν είναι τόσο μεγάλη όπως ήταν πριν από χρόνια. Έτσι, όταν μιλάμε για αυτή την κυβέρνηση, αξίζει να αναφέρουμε ότι αυτή η κυβέρνηση έκανε τα πάντα για να διαφοροποιήσει τις αγορές της Γεωργίας. Υπέγραψε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπέγραψε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Κίνα και μεταξύ άλλων με πολλές άλλες χώρες, για παράδειγμα, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Έτσι, η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης είναι αρκετά πολυποίκιλη, για να μειώσει την εξάρτηση από μια αγορά, και ειδικά από τις ρωσικές αγορές.
«Σχόλια και αξιολογήσεις για τη Γεωργία που δεν είναι τεκμηριωμένες»
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Οι σχέσεις της χώρας σας με τις Βρυξέλλες δεν είναι, ας πούμε στο καλύτερο σημείο αυτή τη στιγμή. Σχολιάζοντας νέα γεωργιανή νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων του νόμου περί «ξένων πρακτόρων» και του νόμου για τη ραδιοτηλεόραση που υιοθετήθηκε από το κοινοβούλιο. Η ΕΕ δήλωσε, και ανοίγω εισαγωγικά, ότι «δίνει πρόσθετα εργαλεία στις γεωργιανές αρχές για την καταστολή των διαφωνιών και την αυστηροποίηση των πολιτικών καταστολής. Και ότι τέτοιες ενέργειες είναι θεμελιωδώς ασυμβίβαστες με τις ευρωπαϊκές αξίες της δημοκρατίας. Πώς απαντά η κυβέρνησή σας σε αυτό; Και είναι αυτό το σχόλιο ένα σημαντικό πισωγύρισμα για εσάς, αυτό το σχόλιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Εδώ και χρόνια ακούμε σχόλια ή αξιολογήσεις της κατάστασης στη Γεωργία, οι οποίες πολύ συχνά δεν είναι τεκμηριωμένες ή ρεαλιστικές και είναι πολύ μακριά από το να είναι ρεαλιστικές προσεγγίσεις. Βλέπουμε πολύ συχνά να κατηγορείται η κυβέρνηση για πράγματα που δεν είναι τόσο αληθινά. Αυτό για το οποίο μιλάμε, λοιπόν, είναι, ότι τα πάντα σχετίζονται με τις εκλογές... προς το παρόν. Τα πάντα σχετίζονται με την αναγνώριση των αποτελεσμάτων των εκλογών, που κάποιες ομάδες στη Γεωργία αρνούνται να το κάνουν. Και αυτές οι ομάδες είναι πολύ συχνά υποστηριζόμενες από δυνάμεις του εξωτερικού, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ. Και βλέπουμε ότι ορισμένα μέλη της ΕΕ κράτη μέλη δεν κρύβουν τις θέσεις τους για τη Γεωργία και τη γεωργιανή κυβέρνηση. Έτσι, όταν μιλάμε για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα πράγμα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε: Η Γεωργία έχει δεσμευτεί στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση Αυτό είναι ένα πράγμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έναν αξιόπιστο εταίρο σε αυτή την περιοχή. Και η Γεωργία το έχει αποδείξει αυτό εδώ και χρόνια, πολλές φορές. Και αυτό που ζητάμε είναι απλά μια δίκαιη σχέση, βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό και εξετάζουμε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος που θα είναι επωφελή για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για τη Γεωργία, που θα τα συζητήσουν και θα συνεργαστούν, επειδή υπάρχουν πολλά πράγματα πάνω στα οποία πρέπει να δουλέψουμε. Και με αυτού του είδους τις προσεγγίσεις πολύ συχνά δεν υπάρχουν αντικειμενικές εκτιμήσεις και αντικειμενικές σχέσεις που βασίζονται σε αντικειμενικές εκτιμήσεις, Πολύ συχνά εμποδίζει αυτή τη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Μπορείτε να μας ενημερώσετε για τις συνομιλίες που έχετε με τις Βρυξέλλες, δεδομένου ότι είστε υποψήφια προς ένταξη χώρα;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Η Γεωργία είναι υποψήφια χώρα. Αλλά αυτό που συνέβη στην πραγματικότητα ήταν ότι η Γεωργία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στην ΕΕ το 2022 και έλαβε το καθεστώς της υποψήφιας χώρας, πολύ αργότερα από την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Και αυτό επίσης δεν εξηγήθηκε τόσο: Γιατί η απόφαση για την Γεωργία καθυστέρησε και γιατί δεν χορηγήθηκε στη Γεωργία καθεστώς υποψήφιας χώρας μαζί με την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Αλλά το πήραμε αυτό το 2023. Όμως πρέπει να παραδεχτούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ποτέ δεν πήρε την απόφαση να ανοίξει τις διαπραγματεύσεις με τη Γεωργία. Όμως πώς μπορούμε να φανταστούμε τη διεύρυνση της ΕΕ χωρίς να συζητήσουμε με τους εταίρους, χωρίς να μιλάμε για διεύρυνση, χωρίς να συζητάμε για το πώς θα φέρουμε αυτές τις χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και χωρίς να μιλάμε για αυτά τα πράγματα με την κυβέρνηση, αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Οπότε αυτό είναι ένα είδος ευρωπαϊκής απόφασης που ελήφθη ένα χρόνο πριν: να μην υπάρξει πολιτικός διάλογος με την κυβέρνηση. Αλλά την ίδια στιγμή, η ΕΕ δηλώνει ότι παραμένει δεσμευμένη για τη διεύρυνση και θέλουν η Γεωργία να είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, πρόκειται για ένα είδος αντιφατικής δήλωσης. Από τη μια πλευρά δεν μιλάμε σε ανθρώπους που εκλέγονται από ευρεία πλειοψηφία των Γεωργιανών. Και θέλουμε οι Γεωργιανοί να είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό που θέλουμε να έχουμε και θέλουμε να το δούμε είναι μια σχέση που θα βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό. Και όταν μιλάμε για δημοκρατία πρώτα απ' όλα, πρέπει να θυμόμαστε τη δημοκρατική επιλογή του γεωργιανού λαού. Πηγαίνουν σε εκλογές, ψηφίζουν συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα, και αυτό το συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα είναι υπεύθυνο να κυβερνήσει τη χώρα και να παίρνει τις αποφάσεις για το μέλλον της χώρας. Και αυτή η απόφαση ελήφθη το 2022. Και η υλοποίηση της ένταξης στην ΕΕ βασίστηκε επίσης σε αυτή την απόφαση που υποστηρίχθηκε από τους Γεωργιανούς ψηφοφόρους.
«Καλύτερη λύση είναι να ισχύσει η συμφωνία σύνδεσης Γεωργίας - ΕΕ»
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Σκέφτεστε να κάνετε κάποια περαιτέρω βήματα για να διορθώσετε, για να λύσετε αυτό το πρόβλημα;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Νομίζω ότι η καλύτερη λύση είναι να ισχύσει η συμφωνία σύνδεσης και από τις δύο πλευρές. Η Γεωργία έχει δεσμευτεί πάρα πολύ στην εφαρμογή της συμφωνίας σύνδεσης, και θέλουμε να δούμε την ίδια δέσμευση και από την ευρωπαϊκή πλευρά, που σημαίνει επίσης ότι πρέπει να έχουμε έναν πολιτικό διάλογο με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε διάφορες θέματα, ξεκινώντας από διαφορετικές, τομεακές, διαπραγματεύσεις ή διάλογο, επίσης πολιτικό διάλογο διαφορετικού επιπέδου. Αυτό είναι σημαντικό, αν έχουμε αυτούς τους μηχανισμούς, που κατοχυρώνονται στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης να λειτουργούν, νομίζω ότι θα μπορούσαμε να βρούμε τρόπους να βγούμε από αυτή την κατάσταση.
«Θέλουμε να δούμε ειρήνη στην Ουκρανία»
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Τι πιστεύετε για τις προσπάθειες των ΗΠΑ για ειρήνευση στην Ουκρανία;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Η Γεωργία, από την αρχή ήταν υπέρ της ειρήνης και κατά του πολέμου. Θέλουμε να δούμε ειρήνη στην Ουκρανία. Και την ίδια στιγμή, πάντα λέμε ότι υποστηρίζουμε την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας, και έχουμε πάντα αυτή τη θέση ότι οι αρχές του διεθνούς δικαίου πρέπει να γίνονται σεβαστές από όλους, επειδή η ίδια η Γεωργία υπέφερε από παραβίασεις του διεθνούς δικαίου και των διεθνών αρχών. Λοιπόν, θα πρέπει να καταβληθούν κάποιες προσπάθειες για την ειρήνη και κάποια δέσμευση για ειρηνική λύση. Και φυσικά, είναι απαραίτητο να δούμε ποιά θα είναι η θέση των μερών της σύγκρουσης. Ποιά θα είναι η θέση της ίδιας της Ουκρανίας, και ποιά θα είναι η θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Φυσικά, αυτό είναι πολύ σημαντικό, να ελπίζουμε, σε αυτές τις προσπάθειες. Αλλά ταυτόχρονα, η Γεωργία υποστήριξε το ψήφισμα των Ηνωμένων Πολιτειών στα Ηνωμένα Έθνη, το οποίο αφορούσε της ειρηνευτικές προσπάθειες. Και είμαστε πολύ υπέρ της ειρηνικής επίλυσης της σύγκρουσης και όλες οι προσπάθειες που κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση, φυσικά, είναι ευπρόσδεκτες από την πλευρά μας.
Ο ρόλος της Γεωργίας στην Κεντρική Ασία
Φαίη Δουλγκέρη, euronews: Σε αυτή την εποχή της γεωπολιτικής αβεβαιότητας, οι χώρες της Κεντρικής Ασίας έχουν γίνει περισσότερο διασυνδεδεμένες, σχηματίζοντας μια νέα περιοχή της Υπερκασπίας, θα μπορούσαμε να πούμε. Πιστεύετε ότι οι στενότεροι δεσμοί με τις χώρες αυτής της περιοχής, όπως το Αζερμπαϊτζάν, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να ωφελήσουν τη Γεωργία;
Μάκα Μποτσορισβίλι, υπουργός Εξωτερικών Γεωργίας: Έχουμε μακροχρόνια πολύ καλές, φιλικές και στρατηγικές σχέσεις με το Αζερμπαϊτζάν. Και φυσικά, αξιοποιούμε αυτό που έχουμε σε αυτή την εταιρική σχέση. Και δεσμευόμαστε και οι δύο να εφαρμόσουμε σημαντικά έργα που είναι σημαντικά όχι μόνο για μας, για τις χώρες μας, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή. Βεβαίως, η Κεντρική Ασία είναι ένα σημαντικό μέρος του κόσμου, και η Γεωργία έχει πρώτα απ' όλα γεωπολιτική θέση για να παίξει ρόλο, όσον αφορά τη συνδεσιμότητα όταν πρόκειται για συνδεσιμότητα της Κεντρικής Ασίας με την Ευρώπη. Και φυσικά, έχουμε την ιστορική εμπειρία συνεργασίας με τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, και αυτή πρέπει επίσης να αξιοποιηθεί. Οπότε κοιτάμε προς αυτή την κατεύθυνση πολύ. Μόλις επισκεφθήκαμε το Καζακστάν. Επισκεφτήκαμε το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν. Έχουμε πολύ στενή συνεργασία με το εταίρους μας στις χώρες της Κεντρικής Ασίας σε ό,τια αφορά τα αμοιβαία επωφελή συμφέροντα, ειδικά, στη διαδικασία ανάπτυξης του Μέσου Διαδρόμου. Και το ενδιαφέρον υπάρχει. Η Γεωργία είναι εκεί, πάρα πολύ στοχοπροσηλωμένη σε αυτή την ιδέα. Και μαζί με το Αζερμπαϊτζάν, νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά σημαντικά έργα, να υλοποιήσουμε πολλά σημαντικά έργα.