Το δικαστήριο έκρινε ότι η πρώην κυβέρνηση της Βενεζουέλας του Ούγο Τσάβεζ και η βραζιλιάνικη εταιρεία Οντεμπρεχτ χρηματοδότησαν με δόλο τις προεκλογικές εκστρατείες του Ουμάλα το 2006 και το 2011.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Περουβιανό δικαστήριο καταδίκασε την Τρίτη τον πρώην πρόεδρο Ογιάντα Ουμάλα και τη σύζυγό του Ναντίν Ερέδια σε 15 χρόνια κάθειρξη για ξέπλυμα χρημάτων που έλαβαν από διάφορους φορείς της Νότιας Αμερικής για τη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών τους το 2006 και το 2011.
Οι δικαστές του Εθνικού Ανώτατου Δικαστηρίου του Περού διαπίστωσαν ότι ο Ουμάλα και η Ερέδια έλαβαν πολλά εκατομμύρια περουβιανά σολ σε παράνομες εισφορές για τη χρηματοδότηση αυτών των εκστρατειών. Τα παράνομα χρήματα, λέει ο δικαστής, προέρχονταν από τη βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρεία Όντεμπρεχτ και την κυβέρνηση του τότε προέδρου της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβεζ (1999-2013).
Η ετυμηγορία αυτή καθιστά τον Ουμάλα τον τρίτο πρώην πρόεδρο του Περού που φυλακίζεται ή εν γένει στερείται της ελευθερίας του ή κατηγορείται για διαφθορά τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Στον κατάλογο αυτόν περιλαμβάνονται ο Αλεχάντρο Τολέδο, ο Πέδρο Καστίγιο και ο Αλμπέρτο Φουχιμόρι που πήγαν στη φυλακή για διαφθορά, ο Πέδρο Κουτσίνσκι που εξέτισε ποινή κατ' οίκον περιορισμού, αλλά και ο Άλαν Γκαρσία που κατηγορήθηκε για διαφθορά και αυτοκτόνησε πριν συλληφθεί. Η εγγονή του Φουχιμόρι Κέικο, η οποία υπήρξε υποψήφια πρόεδρος, επίσης φυλακίστηκε για ξέπλυμα χρήματος.
Η δίκη του ζεύγους Ουμάλα-Ερέδια ξεκίνησε το 2022. Εκτός από τον 62χρονο πρώην στρατιωτικό Ουμάλα και την 48χρονη σύζυγό του, το δικαστήριο καταδίκασε άλλα οκτώ άτομα. Τόσο ο Ουμάλα όσο και η Ερέδια βρίσκονταν ήδη προφυλακισμένοι μεταξύ του 2017 και του 2018, κατόπιν αιτήματος της εισαγγελίας για να αποτραπεί η διαφυγή τους.
Όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, μετά την καταδίκη, η Ερέδια εισήλθε με τον γιο της στην πρεσβεία της Βραζιλίας στην Λίμα, αιτούμενη διπλωματικού ασύλου, το οποίο και έλαβε.
Ένας εκ των συνηγόρων του Ουμάλα δήλωσε, εξάλλου, ότι ο πρώην πρόερος πάσχει από καρκίνο και είχε ζητήσει άδεια να ταξιδέψει για θεραπεία στην Βραζιλία, όμως το αίτημά του απορρίφθηκε.
Η Όντεμπρεχτ, η βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρεία που έχει προκαλέσει αναταραχή στην πολιτική του Περού
Η παραδοχή της Όντεμπρεχτ για εκτεταμένη δωροδοκία σε διάφορα μέρη της Λατινικής Αμερικής, αλλά και σε άλλα μέρη του κόσμου, ήρθε ένα χρόνο μετά τις αρχικές έρευνες εναντίον του Ουμάλα το 2015.
Το σημαντικότερο σχέδιο διαφθοράς στη σύγχρονη ιστορία της χώρας των Άνδεων έβαλε τέλος στις πολιτικές καριέρες επιφανών προσωπικοτήτων στη Λίμα. Η πιο τραγική συνέπεια μέχρι στιγμής ήταν η αυτοκτονία του Άλαν Γκαρσία. Ο δύο φορές επικεφαλής του κράτους βρισκόταν υπό έρευνα για οικονομικά εγκλήματα με την υποψία ότι δωροδοκήθηκε από την βραζιλιάνικη εταιρεία για την κατασκευή της γραμμής 1 του μετρό της Λίμα. Ο Γκαρσία προσπάθησε να ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Ουρουγουάη, αλλά του το αρνήθηκαν.
Ο Αλεχάντρο Τολέδο, πρόεδρος του Περού από το 2001 έως το 2006, κατάφερε να διαφύγει στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά τον Απρίλιο του 2023 εκδόθηκε στις φυλακές Μπαρμπαντίγιο, όπου και καταδικάστηκε σε 20ετή κάθειρξη για ένα άλλο σκέλος της ίδιας υπόθεσης. Σε αυτή την περίπτωση, ο Τολέδο φέρεται να δωροδοκήθηκε από την κατασκευαστική εταιρεία με αντάλλαγμα να ευνοήσει τη δημοπράτηση διαφόρων τμημάτων του νότιου διαωκεάνιου αυτοκινητόδρομου.
Από την άλλη πλευρά, η περουβιανή δικαιοσύνη απέσυρε την ποινή κάθειρξης 35 ετών που ζητούσε η Εισαγγελία για τον πρώην πρόεδρο Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι (2016-2018) για την προηγούμενη θητεία του ως υπουργού του Τολέδο. Το δικαστήριο απέρριψε το κατηγορητήριό του για την υπόθεση Όντεμπρεχτ, κρίνοντας ότι παραβιάστηκε το δικαίωμά του στην υπεράσπιση λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων της εισαγγελίας.
Η παγκόσμια υπόθεση διαφθοράς αποκαλύφθηκε χάρη στη δράση του Σέρτζιο Μόρο, δικαστή και πρώην υπουργού του Ζαΐρ Μπολσονάρο, η επιχείρηση Lava Jato του οποίου αποκάλυψε ένα πολύπλοκο σύστημα δωροδοκίας που εφαρμόστηκε από τη μεγαλύτερη κατασκευαστική εταιρεία της Λατινικής Αμερικής για την πληρωμή πολιτικών και κομμάτων στην περιοχή, καθώς και αξιωματούχων σε δύο αφρικανικές χώρες.
Ο κατάλογος των δημόσιων κατασκευαστικών έργων που συνδέονται με την Όντεμπρεχτ στην περιοχή είναι ατελείωτος: γραμμές μετρό στη Βενεζουέλα, ένα σύνθετο αρδευτικό έργο στο Περού, ένα λιμάνι πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στην Κούβα, φράγματα ενέργειας στον Παναμά, τραμ στην Κολομβία και Ολυμπιακές εγκαταστάσεις στη Βραζιλία. Η εταιρεία ανέπτυξε ένα από τα μεγαλύτερα υδροηλεκτρικά φράγματα της Αφρικής στην Ανγκόλα. Τον Δεκέμβριο του 2016, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ διέταξε την Όντεμπρεχτ να καταβάλει πρόστιμο ρεκόρ ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μετά την ομολογία αρκετών στελεχών της.