Σήμερα, περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλά παιδιά, εξακολουθούν να υποφέρουν από σοβαρά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την έκθεση στον «Πορτοκαλί Παράγοντα»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Αυτή η εβδομάδα σηματοδοτεί την 50ή επέτειο του τέλους του πολέμου του Βιετνάμ, μιας βίαιης και καταστροφικής σύγκρουσης που έληξε όταν η πρωτεύουσα του Νότιου Βιετνάμ, η Σαϊγκόν, έπεσε στα χέρια των κομμουνιστικών δυνάμεων του βόρειου καθεστώτος. Αλλά εκατομμύρια Βιετναμέζοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν καθημερινά μια μάχη με ένα ιδιαίτερα θανατηφόρο κομμάτι της κληρονομιάς του.
Περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων πολλών παιδιών, υποφέρουν από σοβαρά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την έκθεση στα χημικά όπλα που χρησιμοποίησαν οι αμερικανικές δυνάμεις, οι οποίες ψέκασαν περίπου 72 εκατομμύρια λίτρα αποφυλλωτικού για να απογυμνώσουν τη βλάστηση που χρησιμοποιούσαν οι βόρειες δυνάμεις για κάλυψη.
Περισσότερο από το ήμισυ ήταν ένα προϊόν γνωστό ως Agent Orange (Πορτοκαλί Παράγοντας), ένα μείγμα ζιζανιοκτόνων που σήμερα είναι γνωστό ότι προκαλεί σοβαρές δυσκολίες στην ανάπτυξη του εμβρύου και της παιδικής ηλικίας.
Ένας από τους πληγέντες είναι ο 34χρονος Nguyen Thanh Hai.
Καθημερινές εργασίες όπως το κούμπωμα του μπλε πουκάμισου που φοράει σε ένα ειδικό σχολείο στο Ντα Νανγκ, η εξάσκηση στο αλφάβητο, η σχεδίαση σχημάτων ή ο σχηματισμός απλών προτάσεων δεν είναι τόσο απλές γι' αυτόν.
Ο Χάι μεγάλωσε στο Ντα Νανγκ, όπου βρισκόταν μια αμερικανική αεροπορική βάση, όπου οι στρατιώτες άφησαν τεράστιες ποσότητες Agent Orange που παραμένουν για δεκαετίες, μολύνοντας τις πηγές τροφίμων και νερού σε μέρη όπως το χωριό του Χάι.
"Οι επιπτώσεις στους ανθρώπους στο Βιετνάμ ήταν κυρίως τώρα στη 2η, 3η και πιθανώς 4η γενιά", δήλωσε ο Τσαρλς Μπέιλι, συν-συγγραφέας του βιβλίου From Enemies to Partners: Vietnam, the US, and Agent Orange.
"Οι συνέπειες είναι γενετικές ανωμαλίες, σοβαρές αναπηρίες, τόσο σωματικές όσο και διανοητικές αναπηρίες. Η ουσία Agent Orange περιέχει διοξίνη, έναν τύπο χημικών ουσιών που συνδέονται με καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες και μόνιμες περιβαλλοντικές βλάβες".
Το Βιετνάμ καθαρίζει την τοξική κληρονομιά του πολέμου εδώ και δεκαετίες, αλλά οι ΗΠΑ άρχισαν να συμβάλλουν εν μέρει στον καθαρισμό στα μέσα της δεκαετίας του 2000, αφού επί δεκαετίες αγνοούσαν τα αυξανόμενα στοιχεία για τις επιπτώσεις του. Αλλά αυτές οι συνεισφορές βρίσκονται τώρα σε κίνδυνο.
Ανησυχία για τις περικοπές της USAID
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει περικόψει δραστικά την υπηρεσία εξωτερικής βοήθειας των ΗΠΑ, την USAID, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους στο Βιετνάμ να ανησυχούν καθώς δεκάδες εστίες διοξίνης συνεχίζουν να εξαπλώνονται σε 58 από τις 63 επαρχίες του.
Στην Ντα Νανγκ, όπου μια αεροπορική βάση μολύνθηκε κατά την αποθήκευση και μεταφορά του Agent Orange, οι ΗΠΑ ολοκλήρωσαν έναν καθαρισμό ύψους 106 εκατομμυρίων ευρώ το 2018, αλλά μια περιοχή μεγέθους δέκα γηπέδων ποδοσφαίρου εξακολουθεί να είναι σοβαρά μολυσμένη.
"Η καταστροφή του Agent Orange έχει προκαλέσει πόνο και δυστυχία σε περίπου 4 εκατομμύρια Βιετναμέζους", λέει ο Nguyen Van An, πρόεδρος της Ένωσης για τα θύματα του Agent Orange στο Da Nang.
"Πιστεύουμε πάντα ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ και οι κατασκευαστές αυτού του τοξικού χημικού πρέπει να έχουν την ευθύνη να στηρίξουν τα θύματα".
Για τον Τσακ Σέρτσι, έναν Αμερικανό βετεράνο του πολέμου του Βιετνάμ που εργάζεται σε ανθρωπιστικά προγράμματα στη χώρα από το 1995, η εμπιστοσύνη που χτίστηκε με τα χρόνια μπορεί να διαβρωθεί πολύ γρήγορα.
"Αθώα θύματα" είναι εκείνοι που επωφελούνται από τα χρηματοδοτούμενα από τις ΗΠΑ προγράμματα για την αντιμετώπιση των κληρονομιών του πολέμου, είπε.
"Έχουν θυματοποιηθεί δύο φορές, μία φορά από τον πόλεμο και τις συνέπειες που υπέστησαν. Και τώρα με το να τους τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια", τόνισε.
Οι φυσικές άμυνες μολύνθηκαν
Το Βιετνάμ έχασε πάνω από τα μισά μαγκρόβια δέντρα, τα οποία προστατεύουν τις ακτές από τις ισχυρές καταιγίδες. Εκτός του ότι το ζιζανιοκτόνο προκάλεσε μη αναστρέψιμη βλάβη σε ένα μεγάλο μέρος των τροπικών δασών του, εξάντλησε επίσης τα θρεπτικά συστατικά του εδάφους σε ορισμένες από τις πιο ευάλωτες στο κλίμα περιοχές της χώρας.
Τις δεκαετίες μετά τη λήξη του πολέμου, οι αρχές περιέφραξαν μολυσμένες περιοχές όπως το αεροδρόμιο Da Nang και άρχισαν να παρέχουν υποστήριξη στις οικογένειες που επλήγησαν, την ώρα που οι ΗΠΑ αγνοούσαν τα στοιχεία για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του χημικού πολέμου στην υγεία - μεταξύ άλλων και στους δικούς τους βετεράνους.
Σήμερα, το Βιετνάμ εντοπίζει τα θύματα του Agent Orange ελέγχοντας το οικογενειακό ιστορικό και το ιστορικό κατοικίας των ανθρώπων με βάση έναν κατάλογο προβλημάτων υγείας που συνδέονται με το δηλητήριο.
Οι αρχές του νοτιοανατολικού ασιατικού κράτους πιστεύουν ότι οι επιπτώσεις στην υγεία διαρκούν για πολλές γενιές, απειλώντας τα παιδιά, τα εγγόνια, ακόμη και τα δισέγγονα των ανθρώπων που εκτέθηκαν στα χημικά.
Παρ' όλα αυτά, αρκετοί επιστήμονες έχουν επισημάνει ότι εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα στην επιστήμη σχετικά με τις ακριβείς επιπτώσεις του Agent Orange στην ανθρώπινη υγεία, τόσο για τα άτομα που εκτέθηκαν σε αυτό όσο και για τις επόμενες γενιές.