Το μπλοκ επιτρέπει στα κράτη μέλη να δαπανήσουν έως και 1,5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια χωρίς τα συνήθη δημοσιονομικά όρια
Περισσότερες από τις μισές χώρες της ΕΕ σκοπεύουν να κάνουν χρήση της εξαίρεσης που τους επιτρέπει να υπερβούν τα δημοσιονομικά όρια για να ενισχύσουν τις στρατιωτικές δαπάνες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ότι τα μέλη θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν μια ρήτρα έκτακτης ανάγκης για να δαπανήσουν έως και 1,5% του ΑΕΠ τους για αμυντικές επενδύσεις κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια χωρίς να παραβιάσουν τους κανόνες για τα δημόσια ελλείμματα και το χρέος.
Η κίνηση αυτή ήρθε μετά την πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ ότι η Ευρώπη θα πρέπει να πληρώνει περισσότερα για την άμυνά της - και εν μέσω ανησυχιών για την ασφάλεια λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Γερμανία και η Πολωνία ηγούνται της ομάδας των χωρών που έχουν δηλώσει ότι θέλουν να το πράξουν, ανέφερε η ΕΕ σε ανακοίνωσή της την Τετάρτη.
Η Ουγγαρία και η Σλοβακία - οι κυβερνήσεις των οποίων θεωρούνται φιλικές προς τη Μόσχα - περιλαμβάνονται επίσης στον κατάλογο. Τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ε.Ε. που αποφάσισαν να ζητήσουν την ενεργοποίηση της λεγόμενης ρήτρας διαφυγής περιλαμβάνουν το Βέλγιο, τη Δανία, τη Φινλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ελλάδα, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Κροατία και τη Βουλγαρία, ανέφερε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
"Παραμένουμε ανοιχτοί σε περαιτέρω αιτήματα εξαίρεσης", πρόσθεσε ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Η ρήτρα θα μπορούσε να επιτρέψει να δαπανηθούν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ για τον επανεξοπλισμό της ηπείρου έως το 2030.
Αν και οι στρατιωτικές δαπάνες έχουν αυξηθεί εντός της ΕΕ κατά 31% από το 2021, πολλά κράτη μέλη επιθυμούν να αυξήσουν περαιτέρω τις αμυντικές δαπάνες.
Ο επερχόμενος Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να δράσει γρήγορα για χάρη της ασφάλειάς της.
"Λαμβάνοντας υπόψη τις απειλές κατά της ελευθερίας και της ειρήνης στην ήπειρό μας, ο κανόνας για την άμυνά μας πρέπει τώρα να είναι "ό,τι χρειαστεί"", δήλωσε τον Μάρτιο.
Ανακοινώνοντας τον Μάρτιο μια δέσμη μέτρων της ΕΕ για την άμυνα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μίλησε ξεκάθαρα για τους κινδύνους στους οποίους βρίσκεται η Ευρώπη.
"Βρισκόμαστε σε μια εποχή επανεξοπλισμού. Και η Ευρώπη είναι έτοιμη να αυξήσει μαζικά τις αμυντικές της δαπάνες", δήλωσε.
"Τόσο για να ανταποκριθούμε στη βραχυπρόθεσμη επείγουσα ανάγκη να δράσουμε και να στηρίξουμε την Ουκρανία, αλλά και για να αντιμετωπίσουμε τη μακροπρόθεσμη ανάγκη να αναλάβουμε πολύ μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική μας ευρωπαϊκή ασφάλεια".