Το ναυάγιο της Πύλου τον Ιούνιο του 2023 θεωρείται ένα από τα πλέον πολύνεκρα με μετανάστες στη Μεσόγειο
Κατηγορίες σε βάρος 17 στελεχών του ελληνικού λιμενικού σώματος για το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου άσκησε το Ναυτοδικείο, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, το οποίο επικαλείται τρεις πηγές χωρίς να τις κατονομάζει.
Το ναυάγιο του σκάφους, το οποίο εκτιμάται ότι μετέφερε εκατοντάδες μετανάστες,** συνέβη σε διεθνή ύδατα ανοικτά της Πύλου, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 14ης Ιουνίου 2023.
Κατά την επιχείρηση διάσωσης από τις ελληνικές αρχές διασώθηκαν 104 άτομα ενώ ανασύρθηκαν 82 σοροί. Εκατοντάδες άλλοι ωστόσο εκτιμάται ότι χάθηκαν.
Τον Σεπτέμβριο του 2023, 40 επζώντες κατέθεσαν μήνυση κατά παντός υπευθύνου στο Ναυτοδικείο Πειραιά, καταγγέλοντας «σειρά παραβιάσεων των υποχρεώσεων των Ελληνικών Αρχών να διασφαλίσουν την προστασία της ζωής των επιβαινόντων» και υποστηρίζουν ότι αντί για ενέργειες διάσωσης, προχώρησαν στην προσπάθεια ρυμούλκησης του πλοίου, με αποτέλεσμα να ανατραπεί και να βυθιστεί.
Τον Μάϊο του 2024 το τριμελές Εφετείο Καλαμάτας που εξέτασε την υπόθεση έκρινε ότι είναι αναρμόδιο να δικάσει την υπόθεση, με το σκεπτικό ότι η τραγωδία συνέβη σε διεθνή ύδατα, και απάλλαξε τους εννέα Αιγύπτιους διασωθέντες, οι οποίοι είχαν συλληφθεί και δικάστηκαν ως διακινητές.
Το ναυάγιο της Πύλου προκάλεσε σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο καθώς θεωρείται ένα από τα πλέον πολύνεκρα στην Μεσόγειο.
Ανακοίνωση των δικηγόρων και των οργανώσεων
Οι δικηγόροι που εκπροσωπούμε τους επιζώντες και θύματα του ναυαγίου του αλιευτικού σκάφους “Adriana”, που έλαβε χώρα δυτικά της Πύλου στις 14/06/2023, ενημερωθήκαμε, για την περάτωση της προκαταρκτικής εξέτασης που διενήργησε η αρμόδια Αντεισαγγελέας του Ναυτοδικείου Πειραιώς και την άσκηση ποινικής δίωξης και παραπομπή σε κύρια ανάκριση για κακουργήματα 17 μελών του Λιμενικού Σώματος μεταξύ των οποίων και ανώτεροι αξιωματικοί της ηγεσίας του. Συγκεκριμένα:
Ασκήθηκε ποινική δίωξη και παραπέμφθηκαν σε κύρια ανάκριση από την αρμόδια Εισαγγελέα του Ναυτοδικείου με τις κατωτέρω κακουργηματικές πράξεις:
1. Ο κυβερνήτης του σκάφους ΠΠΛΣ 920 που ενεπλάκη στο ναυάγιο της Πύλου της 13-14/6/2023 με την κατηγορία της:
α) πρόκλησης ναυαγίου από το οποίο μπορούσε να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο και που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο μεγάλου αριθμού προσώπων (τουλάχιστον 82) (άρθρ. 277 παρ. 1 στ. β και δ ΠΚ)
β) επικίνδυνες παρεμβάσεις στη συγκοινωνία πλοίων, με τη μορφή της διατάραξης συγκοινωνίας πλοίων με εξίσου επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις από την οποία μπορούσε να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλων (τουλάχιστον 82) (άρθρ. 291 παρ. 1 στ. στ., ββ και δδ ΠΚ)
γ) παράλειψη προσφοράς βοήθειας από κυβερνήτη πλοίου (αρθρ. 122 ΣΠΚ)
2. Το πλήρωμα του σκάφους ΠΠΛΣ 920 με την κατηγορία της απλής συνέργειας στις παραπάνω υπό α’ και β’ πράξεις του κυβερνήτη.
3. Επιπλέον, όλοι οι παραπάνω, καθώς και ο τότε Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, ο Επόπτης του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας & Διάσωσης (Ε.Κ.Σ.Ε.Δ.) και οι δύο αξιωματικοί ΑΑΝ (Αξιωματικοί Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας) της συγκεκριμένης ημέρας, με την κατηγορία έκθεσης άλλων προσώπων με νομική υποχρέωση διάσωσης αυτών και κατάστασης αυτών αβοήθητων, η οποία προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον 82 ατόμων (άρθρ. 306 παρ. 1, 2 στ. β ΠΚ).
Με διάταξη της ίδιας αρμόδιας Εισαγγελέως δεν ασκήθηκε ποινική δίωξη και η υπόθεση ετέθη στο αρχείο ως προς τέσσερις άλλους αξιωματικούς του Λιμενικού Σώματος, παρά την παρουσία τους στον θάλαμο επιχειρήσεων και την επιτελική εμπλοκή τους στη διαχείριση του εν λόγω περιστατικού, καθώς κρίθηκε από την Εισαγγελέα η μη, κατά νόμο, αρμοδιότητά τους κατά το χρόνο εκείνο ως προς την ευθύνη λειτουργίας και δράσης του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας & Διάσωσης (Ε.Κ.Σ.Ε.Δ).
Οι δικηγόροι που εκπροσωπούμε τους επιζώντες και θύματα του ναυαγίου της Πύλου δηλώνουμε την ικανοποίησή μας για την άσκηση ποινικής δίωξης και την παραγγελία κύριας ανάκρισης για τη διερεύνηση κακουργηματικών πράξεων, μεταξύ των οποίων της πρόκλησης ναυαγίου καθώς και της έκθεσης σε κίνδυνο ζωής με αποτέλεσμα τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων, που αφορά και τους ανώτερους υπηρεσιακούς υπεύθυνους του Λιμενικού Σώματος.
Τα θύματα και οι συγγενείς τους θα υποβάλλουν ενώπιον του Εισαγγελέα του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου προσφυγή κατά της Εισαγγελικής Διάταξης που θέτει στο Αρχείο την υπόθεση ως προς τους τέσσερις αξιωματικούς ζητώντας την άσκηση ποινικής δίωξης και κατά αυτών, οι οποίοι είχαν συμμετοχή στη διαχείριση του περιστατικού εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Λιμενικού Σώματος - οι ευθύνες, των οποίων είχαν επισημανθεί και από το Πόρισμα έρευνας του Συνηγόρου του Πολίτη-, μεταξύ, δε, των οποίων και ο νυν αρχηγός του Λιμενικού Σώματος.
Δυο χρόνια, σχεδόν, μετά το ναυάγιο της Πύλου, η άσκηση ποινικής δίωξης και η παραπομπή σε κύρια ανάκριση για κακουργήματα 17 μελών του Λιμενικού Σώματος μεταξύ των οποίων και ανώτεροι αξιωματικοί της ηγεσίας του, αποτελεί μια ουσιαστική και αυτονόητη εξέλιξη στην πορεία για τη δικαίωση των θυμάτων και την απόδοση δικαιοσύνης.
Οι οργανώσεις και συλλογικότητες
Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών
Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ)
Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ)
Πρωτοβουλία δικηγόρων και νομικών για το ναυάγιο της Πύλου
Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA)
Legal Centre Lesvos