Ξεκίνησαν πάλι οι συγκρούσεις στην πόλη των Δρούζων στη νότια Συρία - Αναφορές για σχεδόν 250 νεκρούς σε 48 ώρες - Τι επιδιώκει το Ισραήλ
Μετά από δύο ημέρες πολύνεκρων συγκρούσεων μεταξύ των συριακών στρατευμάτων και ντόπιους Δρούζους μαχητές, το Ισραήλ βομβάρδισε θέσεις του συριακού στρατού στην πόλη Σουέιντα της νότιας Συρίας.
Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Ίσραελ Κατς προειδοποίησε τη συριακή κυβέρνηση "να αφήσει στην ησυχία τους τους Δρούζους" επισημαίνοντας ότι ο στρατός θα συνεχίσει να πλήττει τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις μέχρι να αποσυρθούν.
Νετανιάχου και Κατζ επανέλαβαν τη δέσμευση του Ισραήλ να "προστατεύσει την κοινότητα των Δρούζων στη Συρία", τους οποίους χαρακτηρίζουν "αδελφούς συμμάχους" με τους Δρούζους του Ισραήλ.
Νέες συγκρούσεις στην Σουέιντα
Οι συγκρούσεις ανάμεσα σε συριακά κυβερνητικά στρατεύματα και ντόπιους Δρούζους μαχητές επαναλήφθηκαν στην πόλη Σουέιντα το πρωί της Τετάρτης, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει η κατάπαυση του πυρός που είχε ανακοινωθεί μερικές ώρες νωρίτερα.
Είχαν προηγηθεί πολυήμερες συγκρούσεις μεταξύ αντιμαχόμενων θρησκευτικών ομάδων, που έχουν προκαλέσει τον θάνατο 248 ανθρώπων στην πόλη από την Κυριακή, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό της μη κυβερνητικής οργάνωσης Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η έξαρση της βίας στην κατά κύριο λόγο δρουζική επαρχία στη νότια Συρία, υπογραμμίζει τις τριβές μεταξύ των διαφόρων συριακών κοινοτήτων, με ορισμένες μειονότητες να αισθάνονται βαθιά δυσπιστία απέναντι στην υπό την ηγεσία των ισλαμιστών κυβέρνηση της Δαμασκού.
Συριακά στρατεύματα στάλθηκαν στην επαρχία τη Δευτέρα προκειμένου να καταστείλουν τις συγκρούσεις ανάμεσα σε Δρούζους μαχητές και ένοπλους Βεδουίνους, όμως κατέληξαν να συγκρούονται με Δρούζους παραστρατιωτικούς.
Στις συγκρούσεις ενεπλάκη και το Ισραήλ, που εξαπέλυσε αεροπορικά πλήγματα εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων τη Δευτέρα και την Τρίτη, με σκοπό την προστασία των Δρούζων όπως υποστηρίζει.
Η κατάπαυση του πυρός που ανακοινώθηκε από το υπουργείο Άμυνας της Συρίας αποδείχθηκε βραχύβια.
Το τοπικό ειδησεογραφικό μέσο Sweida24 ανέφερε πως η πόλη και κοντινά χωριά δέχονταν σφοδρά πυρά πυροβολικού και ολμοβόλων νωρίς το πρωί της Τετάρτης. Το υπουργείο Άμυνας της Συρίας, σε ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA, κατηγόρησε παράνομες ομάδες στη Σουέιντα ότι παραβίασαν την εκεχειρία.
Το υπουργείο Άμυνας κάλεσε τους κατοίκους της πόλης να παραμείνουν στα σπίτια τους.
Δεκάδες πολίτες, κυβερνητικοί στρατιώτες και Δρούζοι μαχητές έχουν σκοτωθεί αφότου ξέσπασαν οι συγκρούσεις την Κυριακή.
Ο απολογισμός των συγκρούσεων στη Σουέιντα ανέρχεται σε 248 νεκρούς από την Κυριακή, ανέφερε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Προηγούμενος απολογισμός αυτής της ΜΚΟ έκανε λόγο για 203 νεκρούς. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, 64 Δρούζοι μαχητές και 28 Δρούζοι άμαχοι σκοτώθηκαν, "21 από αυτούς εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες" από μέλη των κυβερνητικών δυνάμεων. Εξάλλου, 138 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και 18 Βεδουίνοι μαχητές, που εισήλθαν στην πόλη στο πλευρό τους, σκοτώθηκαν επίσης, ανέφερε η ΜΚΟ.
Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, οι κυβερνητικές δυνάμεις λεηλάτησαν και έκαψαν σπίτια, κλέβοντας αυτοκίνητα και έπιπλα από σπίτια την Τρίτη.
Εθνοτικό και θρησκευτικό μωσαϊκό στη Μέση Ανατολή
Το Ισραήλ κατηγορείται για πολιτική υποδαύλισης των διαιρέσεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Με την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο, η Σουέιντα, όπου κυριαρχούν οι Δρούζοι, αναδείχθηκε σε ευνοϊκό περιβάλλον για την εμφάνιση του σεχταρισμού.
Η επαρχία βιώνει εδώ και χρόνια κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές εντάσεις, εν μέσω της απουσίας ενός αποτελεσματικού κεντρικού κράτους στη Δαμασκό και των αυξανόμενων ανισοτήτων μεταξύ των τοπικών συνιστωσών, είτε σε επίπεδο θρησκευτικών αρχών είτε σε επίπεδο πολιτικών και φυλετικών δυνάμεων.
Σε αυτή την εύθραυστη πραγματικότητα, το Ισραήλ επιδιώκει να παρουσιαστεί ως εγγυήτρια δύναμη, όχι μόνο για να προστατεύσει τα συμφέροντά του, αλλά και ως "προστάτης των μειονοτήτων", ιδίως της μειονότητας των Δρούζων, καθώς έχει επανειλημμένα δηλώσει μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ, ότι δεν θα επιτρέψει να πληγεί αυτή η κοινότητα.
Αυτό ενισχύει τις κατηγορίες κατά του εβραϊκού κράτους ότι ακολουθεί μια τακτική ενθάρρυνσης των διαιρέσεων και δημιουργίας ενός περιβάλλοντος που δημιουργεί τοπικές συμμαχίες που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε βαθύτερες εξαρτήσεις ασφάλειας.
Η πολιτική προσέγγιση δεν αποτρέπει τους βομβαρδισμούς
Παρά τις πρόσφατες φήμες για το άνοιγμα έμμεσων διαύλων επικοινωνίας μεταξύ του προσωρινού προέδρου της Συρίας Αχμέντ Αλ Σαράα και της ισραηλινής κυβέρνησης στο πλαίσιο των προσπαθειών μείωσης της στρατιωτικής κλιμάκωσης στη νότια Συρία, το Τελ Αβίβ δεν δίστασε να πραγματοποιήσει επιδρομές στη Σουέιντα, με την αιτιολογία της "προστασίας των Δρούζων".
Ο Αλ Σαράα, ο οποίος ανέβηκε στην προεδρία προσωρινά και χωρίς εκλογές, αντιμετωπίζει όλο και περισσότερες εσωτερικές επικρίσεις για τη διαχείριση της εξουσίας, ιδίως ελλείψει σταθερής στάσης απέναντι στις ισραηλινές επιθέσεις. Το Τελ Αβίβ φαίνεται να αντιμετωπίζει αυτό το αναδυόμενο πολιτικό κενό όχι ως ευκαιρία για συνεννόηση, αλλά μάλλον ως παράθυρο για να επανασχεδιάσει την επιρροή του στη νότια Συρία.
Αντιγραφή του "εσωτερικού μοντέλου"
Στην πολιτική του στην κρίση της Σουέιντα, το Ισραήλ βασίζεται σε μια προηγούμενη εμπειρία που ήταν σχετικά επιτυχής στο εσωτερικό του Ισραήλ, όπου σύναψε ειδικές σχέσεις με τους Δρούζους και τους Βεδουίνους, παρά τις μεγάλες διαφορές μεταξύ αυτών των δύο συνιστωσών.
Οι Δρούζοι, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να εκπληρώνουν στρατιωτική θητεία από τη δεκαετία του 1950, έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος του ισραηλινού στρατιωτικού κατεστημένου. Σε αντάλλαγμα, τους έχουν παραχωρηθεί εκπαιδευτικά και εργασιακά προνόμια και έχουν περιορισμένη αλλά αξιοσημείωτη πολιτική παρουσία στην Κνεσέτ και σε κυβερνητικές υπηρεσίες, γεγονός που, σύμφωνα με τους επικριτές, συνεχίζει να προκαλεί διαμάχες στο εσωτερικό της ίδιας της κοινότητας.
Όσον αφορά τους Βεδουίνους, οι οποίοι δεν αποτελούν θρησκευτική κοινότητα, ορισμένοι από αυτούς έχουν απορροφηθεί από μονάδες των IDF, ιδίως εκείνες που ασχολούνται με τη φύλαξη των συνόρων και τις αποστολές στην έρημο, εν μέσω μιας επίσημης πολιτικής για την ενθάρρυνση της εθελοντικής στρατολόγησης με την προσφορά οικονομικών κινήτρων και εκπαιδευτικών ευκαιριών. Παρά τις συνεχιζόμενες θεσμικές διακρίσεις εις βάρος τους, όπως μαρτυρούν οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Διεθνής Αμνηστία, η παρουσία τους στο κατεστημένο ασφαλείας αποτελεί κρίσιμο λειτουργικό στοιχείο για το Ισραήλ.
Αυτή η εμπειρία της "ενσωμάτωσης των μειονοτήτων σύμφωνα με την εξίσωση της πίστης με αντάλλαγμα προνόμια" εξάγεται τώρα από το Ισραήλ και εκτός των συνόρων του, συγκεκριμένα στη Σουέιντα, όπου προωθεί την ιδέα ότι η σύνδεση με τους Δρούζους της Συρίας αποτελεί φυσική προέκταση της ιστορικής σχέσης με τους Δρούζους στο εσωτερικό.
Νομιμοποίηση της παρουσίας του Ισραήλ στο Γκολάν
Οι επικριτές πιστεύουν ότι οι επιδρομές στη Σουέιντα και οι επανειλημμένες δηλώσεις περί "υπεράσπισης των Δρούζων" αποτελούν μέρος ενός σχεδίου που αποσκοπεί στη σταθεροποίηση της ισραηλινής παρουσίας στο κατεχόμενο Γκολάν και στην παροχή πολιτικής νομιμοποίησης σε αυτήν, συνδέοντάς την με υποτιθέμενους ανθρωπιστικούς ρόλους και ρόλους ασφαλείας. Ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των σταθερών θέσεων των ηγετών του εβραϊκού κράτους ότι το Γκολάν θα παραμείνει ισραηλινό.
Ενισχύοντας τους τοπικούς δεσμούς με ορισμένες συνιστώσες της κοινότητας των Δρούζων στη νότια Συρία, το Ισραήλ ελπίζει να δημιουργήσει συνεργασίες που θα του παρέχουν επιρροή στο πεδίο που θα δικαιολογεί την πολιτική και στρατιωτική του παρουσία και θα το προστατεύει από κάθε διασυνοριακή απειλή. Έτσι, αυτό που κάνει σήμερα το Τελ Αβίβ στη νότια Συρία, και συγκεκριμένα στην επαρχία Σουέιντα, αποτελεί συνέχεια των προσπαθειών του να εδραιώσει την επιρροή του κερδίζοντας την εύνοια των μειονοτήτων, είτε αυτές ζουν εντός των συνόρων του είτε στην άμεση γειτονιά του.
Υπό το πρίσμα της ευθραυστότητας του εκκολαπτόμενου κράτους στη Δαμασκό και της υποχώρησης του ελέγχου του σε ορισμένες περιοχές, και ελλείψει οποιουδήποτε περιεκτικού εθνικού σχεδίου στη Συρία, υπάρχουν περιθώρια για επέκταση και δημιουργία έμμεσων δικτύων επιρροής, ιδίως από τη στιγμή που ορισμένοι Δρούζοι ζήτησαν διεθνή προστασία όταν ξέσπασαν οι συγκρούσεις.
Αυτό απειλεί να υπονομεύσει το κράτος και να διαιωνίσει τη διαίρεση σε μια χώρα που εξακολουθεί να ανακάμπτει από περισσότερα από 14 χρόνια καταστροφικού εμφυλίου πολέμου και περισσότερες από πέντε δεκαετίες ολοκληρωτικής διακυβέρνησης.
Ορισμένοι παρατηρητές πιστεύουν ότι η ισραηλινή επέμβαση στη Σουέιντα αποτελεί μέρος της αναδιάταξης των ισορροπιών στην περιοχή, η οποία ταλανίζεται υπό το βάρος των θρησκευτικών αντιθέσεων και κενών ασφαλείας.