Τρία ρωσικά MiG-31 αγνόησαν τις προειδοποιήσεις των ιταλικών F-35, προκαλώντας έντονη αντίδραση της Εσθονίας και ενεργοποίηση μηχανισμών του ΝΑΤΟ
Τα τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη που εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας, μέλους του ΝΑΤΟ, την Παρασκευή, φέρεται ότι αγνόησαν τις προειδοποιήσεις από Ιταλούς πιλότους, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στην αποστολή Baltic Air Policing της Συμμαχίας.
Τα ρωσικά MiG-31 εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας μεταξύ 09:58 και 10:10 τοπική ώρα, στην περιοχή της Vaindloo, ενός μικρού νησιού στον Κόλπο της Φινλανδίας στη Βαλτική Θάλασσα, σύμφωνα με τον στρατό της χώρας. Το υπουργείο δήλωσε ότι αυτή ήταν η τέταρτη παραβίαση του εναερίου χώρου από τη Ρωσία φέτος.
Η 12λεπτη εισβολή αποτέλεσε την πιο πρόσφατη δοκιμή της ικανότητας της Συμμαχίας να ανταποκριθεί σε ρωσικές αεροπορικές απειλές, μετά την είσοδο περίπου 20 ρωσικών drones στον πολωνικό εναέριο χώρο στις 10 Σεπτεμβρίου.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε το Σάββατο ότι τα αεροσκάφη του εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας, ενώ οι αρχές της Ταλίν απέρριψαν τις κατηγορίες, επισημαίνοντας ότι η παραβίαση επιβεβαιώθηκε από ραντάρ και οπτική παρατήρηση, υποστηρίζοντας ότι ίσως πρόκειται για τάκτικη απόσπασης των δυτικών πόρων από την Ουκρανία.
Ο συνταγματάρχης Αντς Κιβισέλγκ, διοικητής του Κέντρου Στρατιωτικής Αντικατασκοπίας της Εσθονίας, δήλωσε στο Associated Press ότι πρέπει ακόμη να επιβεβαιωθεί αν η παραβίαση ήταν εσκεμμένη ή όχι.
Παρά το γεγονός ότι αναγνώρισαν την επικοινωνία από τους Ιταλούς πιλότους που πετούσαν F-35, φαίνεται ότι την αγνόησαν και δεν ακολούθησαν τα σήματα, γεγονός που συνέβαλε στο να παραμείνουν τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα στον εναέριο χώρο της Εσθονίας. Ο Κιβισέλγκ πρόσθεσε: «Τα ρωσικά αεροσκάφη έπρεπε να γνωρίζουν ότι βρίσκονταν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας».
Ωστόσο, όπως είπε, οι Ρώσοι πιλότοι δεν αποτελούσαν άμεση στρατιωτική απειλή, αν και η αδιαφορία τους για τα σήματα των ΝΑΤΟϊκών πιλότων θα μπορούσε να είναι μεγάλο πρόβλημα.
Τα αεροσκάφη είχαν απογειωθεί από αεροδρόμιο κοντά στην πόλη Petrozavodsk στη βορειοδυτική Ρωσία και κατευθύνονταν προς το Καλινινγκράντ, τη ρωσική επικράτεια στη Βαλτική Θάλασσα μεταξύ Λιθουανίας και Πολωνίας. Η πορεία τους παρακολουθήθηκε από δύο φινλανδικά μαχητικά, πριν αναλάβουν τη συνοδεία δύο ιταλικά αεροσκάφη, που απογειώθηκαν από τη βάση Ämari στην Εσθονία και τα συνόδευσαν σε διεθνή ύδατα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Εσθονίας, Μάργκους Τσάκνα, χαρακτήρισε το περιστατικό ως "πολύ σοβαρή παραβίαση του εναερίου χώρου του ΝΑΤΟ". Η τελευταία φορά που ο εναέριος χώρος της Εσθονίας παραβιάστηκε για τόσο μεγάλο διάστημα ήταν το 2003, λίγο πριν η Εσθονία ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η κυβέρνηση της Εσθονίας απάντησε ότι θα ζητήσει διαβουλεύσεις σύμφωνα με το Άρθρο 4 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, που επιτρέπει σε ένα μέλος να συμβουλευτεί επίσημα τους συμμάχους όταν απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του. Η Πολωνία επίσης χρησιμοποίησε αυτόν τον μηχανισμό μετά την παραβίαση του εναέριου χώρου της από ρωσικά drones, με αποτέλεσμα το ΝΑΤΟ να εκκινήσει την αποστολή Eastern Sentry για την ενίσχυση της άμυνας κατά μήκος των ανατολικών συνόρων.
Η υπουργός Άμυνας της Λιθουανίας, Dovilė Šakalienė, μέσω ανάρτησης στο X, υπέδειξε ότι η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ «έδωσε παράδειγμα» το 2015, όταν κατέρριψε ρωσικό μαχητικό που παραβίασε τον εναέριο χώρο της για περίπου 17 δευτερόλεπτα.
Ο Εσθονός υπουργός Άμυνας, Χάννο Πέβκουρ, ξεκαθάρισε ότι η περίπτωση ήταν εντελώς διαφορετική, καθώς τότε η Ρωσία είχε επιτεθεί και είχε σκοτώσει Τούρκους σε επιχειρήσεις κοντά στα σύνορα με τη Συρία.
Κατά το περιστατικό της Παρασκευής, η Εσθονία και οι σύμμαχοί της παρακολούθησαν την πορεία των ρωσικών αεροσκαφών, την επικοινωνία και την αντίδραση των πιλότων, καθώς και τα οπλικά συστήματα που μετέφεραν, καταλήγοντας ότι δεν υπήρχε ανάγκη να τα καταρρίψουν.
Οι αρχές της Εσθονίας δήλωσαν το Σάββατο ότι δεν χρειάστηκε να ενεργοποιηθεί το Άρθρο 5, η συλλογική ρήτρα άμυνας του ΝΑΤΟ, παρά τις επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις από ρωσικά αεροσκάφη και drones, καθώς και τις κατηγορίες δυτικών αξιωματούχων ότι η Μόσχα διεξάγει υβριδικό πόλεμο κατά της Δύσης, συμπεριλαμβανομένων σαμποτάζ, κυβερνοεπιθέσεων και επιχειρήσεων επιρροής.
Στην ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, αναφέρεται ότι τα μαχητικά παρέμειναν σε ουδέτερα ύδατα της Βαλτικής, πάνω από 3 χιλιόμετρα από το νησί Vaindloo, και ότι τα MiG-31 «ολοκλήρωσαν προγραμματισμένη πτήση από την Καρελία σε αεροδρόμιο της περιοχής Καλινινγκράντ» και «δεν παραβίασαν τα σύνορα άλλων κρατών».
Ο Πέβκουρ απέρριψε την ανακοίνωση, λέγοντας ότι η Εσθονία και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ διαθέτουν πολλαπλά ραντάρ και συστήματα οπτικής αναγνώρισης που επιβεβαιώνουν την είσοδο των ρωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της χώρας.
Ο ίδιος υπέδειξε ότι η κύρια αιτία των παραβιάσεων του εναέριου χώρου, των υβριδικών επιθέσεων και των κυβερνοεπιθέσεων είναι η απόσπαση της δυτικής προσοχής από την Ουκρανία, με στόχο τη δημιουργία εντύπωσης ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ επικεντρώνονται περισσότερο στην άμυνα της Εσθονίας και λιγότερο στην υποστήριξη του Κιέβου.