Τι περιλαμβάνει το σχέδιο των 21 σημείων του Ντόναλντ Τραμπ για την Γάζα και γιατί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός διστάζει να το αποδεχθεί - Οι «κόκκινες γραμμές» του Ισραήλ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται στον Λευκό Οίκο τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου, με αυξημένες προσδοκίες για την επίτευξη συμφωνία για τη Γάζα.
«Έχουμε μια πραγματική ευκαιρία να επιτύχουμε κάτι μεγάλο στη Μέση Ανατολή. Όλοι είναι έτοιμοι για κάτι ιδιαίτερο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά. Θα τα καταφέρουμε», έγραψε την Κυριακή, ο Αμερικανός πρόεδρος στην πλατφόρμα του, την Truth Social.
Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ βρίσκονται πολύ κοντά στην επίτευξη συμφωνίας στη βάση του σχεδίου Τραμπ, ανέφερε η αμερικανική ιστοσελίδα Axios, επικαλούμενη υψηλόβαθμο αξιωματούχο, μετά από συνομιλίες μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ, του γαμπρού του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ και του Ισραηλινού πρωθυπουργού.
Πηγή κοντά στις διαπραγματεύσεις δήλωσε στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ότι τις τελευταίες ώρες, στο πλαίσιο διαβουλεύσεων πριν από τη συνάντηση, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου συναντήθηκε με τον απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουάιτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ, συναντήσεις που έχουν αξιολογηθεί θετικά και, σύμφωνα με την πηγή, «μειώνονται οι διαφωνίες».
Η συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου είναι η τέταρτη μετά την επιστροφή του Ρεπουπλικανού προέδρου στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου. Κοινή συνέντευξη Τύπου είναι προγραμματισμένη για τις 20:15 (ώρα Ελλάδας).
Η πρόσφατη αμερικανική πρόταση, την οποία ο Αμερικανός ηγέτης έχει ήδη εκθέσει τηλεφωνικά στον Μπέντζαμιν Νετανιάχου και προσωπικά ο ίδιος σε ηγέτες του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου, υπόσχεται να φέρει την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, μετά από δύο χρόνια πολέμου.
«Πιστεύω ότι έχουμε μια συμφωνία», διαβεβαίωσε την Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ. «Θα είναι μια συμφωνία που θα φέρει πίσω τους ομήρους. Θα είναι μια συμφωνία που θα βάλει τέλος στον πόλεμο», υποσχέθηκε.
Σχεδόν την ίδια στιγμή, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εκφωνούσε στον ΟΗΕ μια πολύ επιθετική ομιλία, δεσμευόμενος να «τελειώσει τη δουλειά» εναντίον της Χαμάς.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει μια διαρκή κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, την απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στο παλαιστινιακό έδαφος, αποχώρηση των Ισραηλινών στρατιωτών, καθώς και μια μελλοντική διακυβέρνηση στη Γάζα χωρίς τη Χαμάς.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ θα μπορούσε να διαδραματίσει μείζονα ρόλο στους κόλπους μιας μελλοντικής μεταβατικής αρχής στη Γάζα.
«Ο Νετανιάχου προτιμά ξεκάθαρα να συνεχίσει τον πόλεμο, όμως δεν είναι αδύνατο για τον Τραμπ να το πείσει να μην το κάνει», λέει ο Νέιταν Ζακς, ειδικός στο Middle East Institute στην Ουάσινγκτον.
Ο Λευκός Οίκος «σπάει» την διεθνή απομόνωση Νετανιάχου
Η συνάντηση των δύο ηγετών στην Ουάσιγκτον τη Δευτέρα έρχεται εν μέσω αυξανόμενης διεθνούς απομόνωσης του Ισραήλ που χάνει σταδιακά την υποστήριξη πολλών από τους μακροχρόνιους συμμάχους του.
Στο εσωτερικό του Ισραήλ, επίσης, ο κυβερνητικός συνασπισμός φαίνεται πιο εύθραυστος από ποτέ ενώ και ο Λευκός Οίκος έχει δείξει σημάδια ανυπομονησίας για έναν γρήγορο τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, ανέφερε το Associated Press.
Το ερώτημα τώρα είναι αν ο Τραμπ, ο οποίος υποστήριξε σταθερά τον Νετανιάχου καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου, θα αλλάξει στάση και θα αυξήσει την πίεση στο Ισραήλ για να τερματίσει τις συγκρούσεις.
Ενδεχομένως, εκτιμούν αναλυτές, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός θα κληθεί να επιλέξει ανάμεσα σε ενδεχόμενη ρήξη με την Ουάσιγκτον ή κυβερνητική κρίση. Μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να κλονίσει σοβαρά την πολιτική θέση του Νετανιάχου ένα χρόνο πριν από τις επερχόμενες ισραηλινές εκλογές.
Ο Odd Ilem, ερευνητής στο Κέντρο Ασφάλειας και Εξωτερικών Υποθέσεων, πιστεύει επίσης ότι ο Τραμπ πιθανότατα θα ζητήσει μόνιμη κατάπαυση του πυρός, αφήνοντας στον Νετανιάχου περιορισμένες επιλογές. Αυτό συμβαίνει καθώς ο πρωθυπουργός του Ισραήλ έχει επανειλημμένα δεσμευτεί ότι θα συνεχίσει τις επιθέσεις μέχρι να καταστραφεί η Χαμάς.
Οι «κόκκινες γραμμές» του Ισραήλ
Ο Ίλεμ εκτιμάει ότι ο Μπέντζαμιν Νετανιάχουν αν δεχθεί πιέσεις από τον Ντόναλντ Τραμπ θα επιδιώξει να συμπεριλάβει στη συμφωνία τις κόκκινες γραμμές του Ισραήλ, όπως τη διάλυση της Χαμάς και το ελεύθερο στον ισραηλινό στρατό να επιχειρεί στη Γάζα εάν η παλαιστινιακή οργάνωση επιστρέψει στην εξουσία.
Ο Τραμπ υποστήριξε τον Νετανιάχου κατά τη διάρκεια του βραχύβιου πολέμου του Ισραήλ με το Ιράν τον Ιούνιο, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες η σχέσεις του μοιάζουν να έχουν παγώσει.
Ο Τραμπ φέρεται να έχει απογοητευτεί από την αποτυχημένη επίθεση του Ισραήλ εναντίον αξιωματούχων της Χαμάς στο Κατάρ, το οποίο είναι μεταξύ των συμμάχων της Αμερικής στην περιοχή και φιλοξενεί τις συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.
Τα πρόσφατα σχόλια δείχνουν την αυξανόμενη ανυπομονησία της Ουάσιγκτον. Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ δεσμεύτηκε να εμποδίσει την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης από το Ισραήλ: ένα σχέδιο που προωθήθηκε προηγουμένως από ορισμένους από τους κυβερνητικούς εταίρους του Νετανιάχου.
Ωστόσο, η διεθνής κοινότητα αντιτίθεται στην προσάρτηση, λέγοντας ότι τέτοιες ενέργειες από το Ισραήλ θα μπορούσαν να ψαλιδίσουν οριστικά τις ελπίδες για εφαρμογή της λύσης δύο κρατών.
Σύμφωνα με ειδικούς, οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ κατά της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης δεν αποτελούν ένδειξη διαφωνίας, αλλά μια κίνηση στρατηγικής για να χαλαρώσουν οι έντονες εσωτερικές πιέσεις στον Νετανιάχου και να τον βοηθήσουν να δείξει μεγαλύτερη ευελιξία απέναντι στους Άραβες και Μουσουλμάνους συμμάχους.
Το προτεινόμενο σχέδιο δεν περιλαμβάνει απέλαση Παλαιστινίων
Σύμφωνα με τρεις αραβικές πηγές που ενημερώθηκαν για το σχέδιο του Τραμπ, αυτό περιλαμβάνει προβλέψεις για άμεση κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση όλων των ομήρων εντός 48 ωρών και σταδιακή απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τον παλαιστινιακό θύλακα.
Η Χαμάς εκτιμάται ότι κρατά 48 ομήρους, εκ των οποίων το Ισραήλ πιστεύει ότι μόνο οι 20 είναι ακόμα ζωντανοί. Η Χαμάς απαιτεί από το Ισραήλ να συμφωνήσει να τερματίσει πλήρως τον πόλεμο και να αποσυρθεί από όλη τη Γάζα ως μέρος μιας συμφωνίας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός.
Ο Τραμπ συζήτησε το σχέδιο με ηγέτεςτου αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου στη Νέα Υόρκη νωρίτερα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η νέα πρόταση του Τραμπ δεν περιλαμβάνει την απέλαση Παλαιστινίων από τη Γάζα, σε αντίθεση με μια προηγούμενη που υποστηρίχθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ νωρίτερα φέτος.
Η πρόταση των 21 σημείων ζητά επίσης τον τερματισμό της κυριαρχίας της Χαμάς στη Γάζα και τον αφοπλισμό της οργάνωσης, σύμφωνα με πηγές. Σύμφωνα με το σχέδιο, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι, συμπεριλαμβανομένων πολλών Παλαιστινίων που καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη, θα απελευθερωθούν από το Ισραήλ.
Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τη δημιουργία μιας διεθνούς δύναμης ασφαλείας για να αναλάβει την επιβολή του νόμου στη μεταπολεμική Γάζα. Μια επιτροπή Παλαιστινίων τεχνοκρατών θα επιβλέπει τις πολιτικές υποθέσεις της Λωρίδας και η εξουσία θα ανατεθεί σε μια μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή σε μεταγενέστερο στάδιο, ανέφεραν.
Αξιωματούχος της Χαμάς δήλωσε ότι η οργάνωση ενημερώθηκε για τις λεπτομέρειες του σχεδίου, αλλά δεν έχει λάβει ακόμη επίσημη πρόταση από τος Αιγύπτιους και Καταριανούς διαμεσολαβητές. Η οργάνωση έχει επανειλημμένα αρνηθεί την κατάθεση των όπλων και έχει συνδέσει τον αφοπλισμό της με τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Το τέλος της «γενοκτονίας» στη Γάζα
Ο Νετανιάχου ενέκρινε επίσης το σχέδιο των ΗΠΑ την Κυριακή σε συνέντευξή του στο Fox News, λέγοντας ότι Ισραηλινοί αξιωματούχοι «συνεργάζονται με την ομάδα του προέδρου Τραμπ... Και ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να φτάσουμε μέχρι το τέλος», είπε.
Η εισβολή του Ισραήλ στη Γάζα έχει οδηγήσει στη δολοφονία περισσότερων από 66.000 Παλαιστινίων, σύμφωνα με τον οργανισμό υγείας στη λωρίδα, που ελέγχεται από τη Χαμάς.
Τις τελευταίες εβδομάδες, 28 δυτικές χώρες που προηγουμένως υποστήριζαν το Ισραήλ ζήτησαν τον τερματισμό των επιχειρήσεων στη Γάζα, ενώ ορισμένες έχουν δηλώσει την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Αραβικές χώρες και εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία, θέση που το Ισραήλ αρνείται έντονα.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ότι το 90% του πληθυσμού της Γάζας είναι εκτοπισμένο και ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων αντιμετωπίζει λιμό και σοβαρή πείνα.