Πρόσφατη σειρά παραβιάσεων μη επανδρωμένων αεροσκαφών από ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη έχει τροφοδοτήσει τις ανησυχίες ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν δοκιμάζει τα αμυντικά αντανακλαστικά του ΝΑΤΟ.
Με στόχο να βρεθεί ο μηχανισμός ώστε να αυξηθεί η στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, οι υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ συναντιούνται την Τετάρτη, εν μέσω δραστικής μείωσης των παραδόσεων όπλων και πυρομαχικών τους τελευταίους μήνες στο Κίεβο.
Στο τραπέζι βρίσκεται η έκκληση του επικεφαλής του ΝΑΤΟ να αρθούν οι περιορισμοί στη χρήση μαχητικών αεροσκαφών και άλλου εξοπλισμού, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποτελεσματικότερη υπεράσπιση των ανατολικών συνόρων της συμμαχίας με τη Ρωσία.
Πρόσφατη σειρά παραβιάσεων του εναέριου χώρου από drones και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη έχει πυροδοτήσει ανησυχίες ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενδέχεται να δοκιμάζει τα αντανακλαστικά του ΝΑΤΟ.
Ορισμένοι ηγέτες τον έχουν επίσης κατηγορήσει ότι διεξάγει υβριδικό πόλεμο στην Ευρώπη, κατηγορία που η Μόσχα αρνείται.
Η στρατιωτική υποστήριξη για την Ουκρανία μειώνεται
Οι ρωσικές πολεμικές επιχειρήσεις επικεντρώνοται στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία. Η εκστρατεία της Μόσχας αποσκοπεί στο να πλήξει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, στερώντας από τους πολίτες τη θέρμανση και το τρεχούμενο νερό καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν.
Νεότερα στοιχεία για τη δυτική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία δείχνουν ότι έπεσε κατά 43% τον Ιούλιο και τον Αύγουστο σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με το γερμανικό Ινστιτούτο του Κιέλου, το οποίο παρακολουθεί την αμυντική και οικονομική υποστήριξη προς το Κίεβο.
Η πτώση σημειώθηκε παρότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι άρχισαν να αγοράζουν αμερικανικά όπλα για την Ουκρανία στο πλαίσιο νέου χρηματοδοτικού μηχανισμού, γνωστού ως Κατάλογος Προτεραιοποιημένων Απαιτήσεων της Ουκρανίας (Prioritised Ukraine Requirements List - PURL).
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν προμηθεύουν δωρεάν εξοπλισμό στην Ουκρανία, είτε μέσω του μηχανισμού είτε διμερώς, ωστόσο έξι χώρες έχουν ήδη συνεισφέρει 2 δισεκατομμύρια δολάρια (1,72 δισεκατομμύρια ευρώ) στο ταμείο, δήλωσε η ουκρανική προεδρία στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Η Δανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία έχουν αγοράσει αμερικανικά όπλα για να τα στείλουν στην Ουκρανία.
Αλλά η Ιταλία και η Ισπανία, μεταξύ άλλων μελών της συμμαχίας των 32 χωρών, στέλνουν πολύ λίγα σε σύγκριση με άλλους εταίρους του ΝΑΤΟ.
"Ξανά και ξανά, ορισμένες χώρες υστερούν πολύ σε σχέση με αυτό που θα έπρεπε να κάνουν", δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ πριν από τη συνάντηση.
"Εάν η Ουκρανία πέσει", είπε, "οι αμυντικές δαπάνες θα είναι πολύ υψηλότερες από το 5%" του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, τον τρέχοντα και φιλόδοξο στόχο του ΝΑΤΟ για τις δαπάνες.
Ο διπλωμάτης ενημέρωσε τους δημοσιογράφους για τις ανησυχίες του υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Πολλές χώρες, ανάμεσά τους και η Ιταλία, βρίσκονται αντιμέτωπες με οικονομικές προκλήσεις. Η Γαλλία εκτιμάει ότι οι επενδύσεις θα ήταν προτιμότερο να κατευθυνθούν στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία παρά στις ΗΠΑ και δεν σκοπεύει να συμμετάσχει στον μηχανισμό PURL.
Πηγές του Euronews ανέφεραν ότι, πηγαίνοντας στις συνομιλίες της Τετάρτης, η Ουκρανία στοχεύει να ενθαρρύνει τις χώρες που δεν έχουν ακόμη συνεισφέρει στον PURL να το πράξουν, επισημαίνοντας ότι ο καταμερισμός των βαρών είναι ένα από τα θεμελιώδη ζητήματα για το ΝΑΤΟ.
Μια δεύτερη προτεραιότητα για το Κίεβο, σύμφωνα με τις πηγές του Euronews, είναι να προσπαθήσει να πείσει τις χώρες που έχουν ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή τους να συνεισφέρουν στο PURL να αυξήσουν τις συνεισφορές τους, προσθέτοντας ότι οι Ουκρανοί αξιωματούχοι γνωρίζουν ότι αυτό είναι ένα ευαίσθητο θέμα επειδή κάθε χώρα αντιμετωπίζει τα δικά της εσωτερικά προβλήματα.
Στο πεδίο, οι προτεραιότητες για την Ουκρανία αφορούν στρατιωτικά μέσα για να κρατηθεί το μέτωπο και να προστατευθούν οι πόλεις και οι κρίσιμες υποδομές της χώρας, ανέφεραν οι πηγές.
Υπεράσπιση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ
Η ανάπτυξη της αεράμυνας στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ δεν έχει ακόμη στερήσει από την Ουκρανία στρατιωτικούς πόρους. Όμως οι ανώτατοι αξιωματικοί της συμμαχίας επιθυμούν οι χώρες να άρουν τους περιορισμούς στον εξοπλισμό που στέλνουν για να υπερασπιστούν τον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ από τις απειλές της Ρωσίας.
"Έχουμε ακόμη εθνικές επιφυλάξεις και μας κρατούν πίσω. Μας κάνουν λιγότερο αποτελεσματικούς", δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στη βουλή της Σλοβενίας τη Δευτέρα.
Το ΝΑΤΟ δημιούργησε αντιαεροπορική «ασπίδα» με την ονομασία Eastern Sentry τον περασμένο μήνα, αφού πολλά ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο.
Είναι μία από τις τρεις επιχειρήσεις αεράμυνας κατά μήκος της ανατολικής πτέρυγας. Η δεύτερη λειτουργεί στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, ενώ η τρίτη καλύπτει τα σύνορα της Πολωνίας με την Ουκρανία.
Ο Αμερικανός αντιστράτηγος Άλεξ Γκρίνκεβιτς, Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής του ΝΑΤΟ (SACEUR), πιστεύει ότι η αντίδραση στα περιστατικά στον εναέριο χώρο της Πολωνίας και της Εσθονίας ήταν οι προβλεπόμενες.
Επιμένει ωστόσο ότι απαιτείται περισσότερη ελευθερία χρήσης αεροσκαφών σε οποιαδήποτε από αυτές τις αποστολές και αλλού, παρέχοντας μια ενιαία αεροπορική ασπίδα με κοινούς κανόνες εμπλοκής.
Οι περιορισμοί σχετικά με το πότε τα μαχητικά αεροσκάφη επιτρέπεται να εμπλεκονται με πραγματικά πυρά αποτελούν μια ακόμα πρόκληση.
"Όσο περισσότεροι είναι οι περιορισμοί, ειδικά για τα μαχητικά μας μέσα, τόσο πιο δύσκολο είναι για τον SACEUR", δήλωσε ο απεσταλμένος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Matthew Whitaker στους δημοσιογράφους πριν από τη συνάντηση της Τετάρτης.
Ο Γκρίνκεβιτς διεξάγει μια ανασκόπηση του τι πιστεύει ότι χρειάζεται το ΝΑΤΟ για να διαχειριστεί τις νέες προκλήσεις, σχολιάζουν διπλωμάτες.
Αναμένεται να αναλύσει τα σχέδιά του στις χώρες μέλη στις αρχές του επόμενου έτους.