Σύμφωνα με τα πρώτα πορίσματα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, «όλα τα στοιχεία δείχνουν ρωσικό ίχνος»
Μια έκρηξη που σημειώθηκε τη νύχτα 15–16 Νοεμβρίου κοντά στο χωριό Μίκα προκάλεσε ζημιές σε τμήμα των σιδηροδρομικών γραμμών και του ηλεκτρονικού συστήματος έλξης στη διαδρομή Βαρσοβία–Λούμπλιν. Πολωνικές αλλά και ξένες υπηρεσίες πληροφοριών αντιμετωπίζουν την ενέργεια ως εχθρικό σαμποτάζ.
Σύμφωνα με τα πρώτα πορίσματα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, «όλα τα στοιχεία δείχνουν ρωσικό ίχνος». Κύριοι ύποπτοι θεωρούνται δύο Ουκρανοί υπήκοοι που, σύμφωνα με τις αρχές, εργάζονταν για λογαριασμό της Ρωσίας — ένας από αυτούς προέρχεται από το Ντονμπάς, περιοχή υπό ρωσική κατοχή από το 2014. Ήδη πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες συλλήψεις.
Η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται στα κοινωνικά δίκτυα
Το ερευνητικό κέντρο Res Futura Data House ανέλυσε περισσότερες από 14.000 διαδικτυακές αναφορές για το περιστατικό. Η πλειονότητα των διαδικτυακών σχολίων (42%) απέδιδε το σαμποτάζ σε Ουκρανούς.
«Ο μεγαλύτερος αριθμός σχολίων υποδεικνύει ότι ουκρανικής καταγωγής άτομα βρίσκονται πίσω από το περιστατικό», αναφέρει η Res Futura στην πλατφόρμα X, σημειώνοντας πως οι ισχυρισμοί συχνά βασίζονται σε ανεπιβεβαίωτα περιστατικά όπως φωτιές, βανδαλισμούς ή απλώς παρουσία Ουκρανών κοντά σε κρίσιμες υποδομές. Πολλοί χρήστες προβάλλουν θεωρίες ότι οι ενέργειες αυτές είναι «καταδικαστικές», «προκλητικές» ή στοχεύουν στη «διάσυρση» της Πολωνίας.
Μόλις 24% των σχολίων κατηγορούσαν τους Ρώσους, ενώ 19% απέδιδαν ευθύνη στις πολωνικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Η Res Futura συνδέει τη διάδοση ανακριβών ισχυρισμών με μείωση της αποτελεσματικότητας της πολωνικής υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας (ABW).
Προειδοποιήσεις Τουσκ: «Η Ρωσία επενδύει στη διάσπαση και την αποσταθεροποίηση»
Μιλώντας στο κοινοβούλιο, ο πρωθυπουργός Τουσκ προειδοποίησε για την αύξηση αντιουκρανικών αισθημάτων και της παραπληροφόρησης:
«Είναι όλο και πιο εύκολο να υποδαυλίσει κανείς αντιουκρανικά αντανακλαστικά, καθώς πολλοί Πολωνοί αισθάνονται το βάρος της φιλοξενίας μεγάλου αριθμού προσφύγων», είπε. «Για τη Ρωσία, η καλλιέργεια ριζικού αντιουκρανισμού και η διάδοση ότι “ουκρανικά drone χτυπούν την Πολωνία” ή ότι “Ουκρανοί ανατινάζουν τρένα” έχει διπλή αξία».
Ο Τουσκ πρόσθεσε ότι στόχος της Μόσχας είναι να διχάσει τη Δύση και να απομακρύνει την προσοχή από τις ανάγκες της Ουκρανίας, η οποία εξαρτάται κρίσιμα από τη διεθνή υποστήριξη.
Σικορσκι: «Όσοι κατηγορούν την Ουκρανία για ρωσικές ενέργειες είναι πολιτικοί σαμποτέρ»
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ραντοσλάβ Σικόρσκι κάλεσε σε ενότητα υπέρ της Ουκρανίας, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία επενδύει δισεκατομμύρια στην προώθηση αντιουκρανικών αφηγημάτων στην Πολωνία.
«Όσοι κατηγορούν την Ουκρανία για τις ρωσικές ενέργειες στην Πολωνία είναι πολιτικοί σαμποτέρ», ανέφερε σε ανάρτησή του στο X. Επισήμανε επίσης ότι ορισμένοι πολιτικοί «δεν έχουν ποτέ ψυχικά ενταχθεί στην ΕΕ» και αντιμετωπίζουν ακόμη την Ένωση ως «κάποιους άλλους».
Η άκρα δεξιά υιοθετεί και ενισχύει ψευδείς αφηγήσεις
Παρά τις προειδοποιήσεις, αντιουκρανικές δηλώσεις αυξάνονται από δημόσια πρόσωπα στην Πολωνία. Ο ευρωβουλευτής και ηγετικό στέλεχος της άκρας δεξιάς οργάνωσης «Πολωνική Κορώνα» Γκζέγκορζ Μπράουν χαρακτήρισε την έκρηξη «άλλη μία αντιπολωνική προβοκάτσια».
Ο αντιπρόεδρος του ίδιου κόμματος, Ρόμαν Φριτς, έγραψε ότι «οι σαμποτέρ αποδείχθηκαν —όπως πάντα— Ουκρανοί πολίτες».
Ο πρώην πρωθυπουργός Λέσεκ Μίλερ υπαινίχθηκε επίσης ότι «πολλές ενέργειες σαμποτάζ σε γραμμές τρένων έχουν ουκρανική προέλευση» — χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις.
Ο ηγέτης της ακροδεξιάς Κονφεντερατία, Σλάβομιρ Μέντσεν, συνέδεσε την υπόθεση με το ζήτημα της μετανάστευσης: «Άφησαν να μπει Ουκρανός που είχε καταδικαστεί για σαμποτάζ και τώρα ανατίναξε γραμμές στην Πολωνία. Δεν μπορούμε να αφήνουμε να μπαίνει ο καθένας».
Το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής: «Εκστρατεία παραπληροφόρησης για να κατηγορηθεί η Ουκρανία»
Το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής προειδοποίησε επίσημα για οργανωμένη παραπληροφόρηση γύρω από την έκρηξη και κάλεσε τους πολίτες να επαληθεύουν τις πληροφορίες που εμφανίζονται στο διαδίκτυο.
«Από την Κυριακή εντοπίζεται παραπληροφόρηση στη ρωσική και πολωνική σφαίρα, με στόχο να μετατοπιστεί η ευθύνη στην Ουκρανία και να δυσφημιστούν οι πολωνικές υπηρεσίες ασφαλείας», αναφέρει. Το υπουργείο προσφέρει επίσης πλατφόρμα αναφοράς ύποπτου περιεχομένου μέσω της ιστοσελίδας zglos-dezinformacje.nask.pl.