Η ψηφοφορία διεξάγεται σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον, που έβαλε τέλος στον πόλεμο μεταξύ Βοσνίων, Σέρβων και Κροατών και διαμόρφωσε την κρατική δομή των δύο οντοτήτων: της Σερβικής Δημοκρατίας και της Ομοσπονδίας Βοσνίας–Κροατίας
Η οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας στη Βοσνία–Ερζεγοβίνη οδεύει σε προεδρικές εκλογές την Κυριακή, μετά την απόφαση της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής να προκηρύξει νέα ψηφοφορία, έπειτα από την καθαίρεση του Μίλοραντ Ντόντικ από το αξίωμά του.
Το Δικαστήριο της Βοσνίας αφαίρεσε τη θητεία του, κρίνοντάς τον ένοχο για μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Ύπατου Εκπροσώπου. Ο Ντόντικ καταδικάστηκε σε έναν χρόνο φυλάκιση, που μετατράπηκε σε χρηματικό πρόστιμο, και σε εξαετή απαγόρευση πολιτικής δραστηριότητας. Η υπόθεση προκάλεσε τη μεγαλύτερη πολιτική κρίση στη χώρα από το τέλος του πολέμου το 1995.
Ο Ντόντικ, που στηρίζει την υποψηφιότητα του Σίνισα Κάραν από το κυβερνών κόμμα SNSD, δήλωσε σε προεκλογική συγκέντρωση ότι «το θέλημα του λαού είναι αυτό που μετρά περισσότερο», κατηγορώντας παράλληλα τη θεσμική ηγεσία στο Σαράγεβο ότι επιδιώκει να «υπονομεύσει» τη Σερβική Δημοκρατία.
«Υπερασπιζόμαστε την ελευθερία και την αξιοπρέπεια της Σερβικής Δημοκρατίας. Είμαστε αυτοί που την οικοδομούν και που εγγυώνται τη σταθερότητα και την ασφάλεια κάθε οικογένειας», τόνισε.
Διαφθορά, φυσικοί πόροι, δικαιώματα βετεράνων — οι άξονες της καμπάνιας
Ο βασικός υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Μπράνκο Μπλάνουσα από το Σερβικό Δημοκρατικό Κόμμα (SDS), έχει επικεντρωθεί στη μάχη κατά της διαφθοράς. «Μπορώ να κοιτάξω κάθε πολίτη της Σερβικής Δημοκρατίας στα μάτια, ανεξάρτητα από πίστη ή εθνικότητα», είπε.
Στην εκλογική διαδικασία συμμετέχουν έξι υποψήφιοι: Ίγκορ Γκάσεβιτς, Σλάβκο Ντραγκίσεβιτς, Ντράγκαν Τζοκάνοβιτς και Νίκολα Λαζάρεβιτς, πέρα από τους Μπλάνουσα και Κάραν. Ο Τζοκάνοβιτς δίνει έμφαση στα ζητήματα των βετεράνων, ενώ ο Λαζάρεβιτς στηρίζει την καμπάνια του στην προστασία των φυσικών πόρων, καταγγέλλοντας ότι «εξελίσσεται μια διευρυμένη εγκληματική επιχείρηση» εις βάρος τους.
Μέλη της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι ο Μπλάνουσα προηγείται στις δημοσκοπήσεις — κάτι που απορρίπτει το SNSD. Η ομάδα παρατηρητών “Pod Lupom” κατέγραψε παρατυπίες, τις οποίες η Εκλογική Επιτροπή δεν θεώρησε παραβιάσεις.
Εκλογές σχεδόν 30 χρόνια μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον
Η ψηφοφορία διεξάγεται σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον, που έβαλε τέλος στον πόλεμο μεταξύ Βοσνίων, Σέρβων και Κροατών και διαμόρφωσε την κρατική δομή των δύο οντοτήτων: της Σερβικής Δημοκρατίας και της Ομοσπονδίας Βοσνίας–Κροατίας (FBiH), υπό την εποπτεία μιας ενιαίας κρατικής κυβέρνησης.
Η Βοσνία–Ερζεγοβίνη, που απέκτησε καθεστώς υποψήφιας χώρας στην ΕΕ το 2022, δεν έχει ακόμη ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις.