Γερουσιαστές των ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι η πρόταση είναι ρωσική ωστόσο ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι πρόκειται για αμερικανική πρωτοβουλία και ότι τα λόγια του παρερμηνεύτηκαν
Αμερικανοί γερουσιαστές που ασκούν κριτική στην προσέγγιση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας–Ουκρανίας δήλωσαν το Σάββατο ότι επικοινώνησαν με τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος —όπως είπαν— τους ανέφερε ότι το ειρηνευτικό σχέδιο που προωθεί η Ουάσιγκτον στο Κίεβο αποτελεί «κατάλογο ρωσικών απαιτήσεων» και όχι την επίσημη αμερικανική πρόταση.
Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απέρριψε αυτή την εκδοχή, χαρακτηρίζοντάς την «κατάφωρα ψευδή».
Ο Ρούμπιο στη συνέχεια παρενέβη δημόσια μέσω X, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι γερουσιαστές παρεξήγησαν όσα τους είπε, παρότι οι ίδιοι τον επικαλούνταν ως άμεση πηγή. Επανέλαβε πως το σχέδιο έχει πράγματι συνταχθεί από τις ΗΠΑ — μια διαβεβαίωση που εντείνει τη σύγχυση γύρω από μια πρόταση η οποία εξαρχής προκάλεσε εντύπωση για τις σημαντικές παραχωρήσεις προς τη Μόσχα.
Το σχέδιο των 28 σημείων, που έχει διαρρεύσει ευρέως, προέκυψε, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, έπειτα από έναν μήνα εργασίας μεταξύ του Ρούμπιο και του απεσταλμένου του προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, με συμβολή, όπως λέγεται, τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ρωσίας. Περιλαμβάνει πολλές από τις ρωσικές απαιτήσεις που ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει απορρίψει κατηγορηματικά, όπως η παραχώρηση εκτεταμένων εδαφών. Ο Τραμπ ζητά από το Κίεβο να απαντήσει μέχρι τα τέλη της επόμενης εβδομάδας.
«Η κυβέρνηση δεν ευθύνεται για τη δημοσιοποίηση του κειμένου με τη σημερινή του μορφή. Θέλει όμως να το χρησιμοποιήσει ως βάση συζήτησης», δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Μάικ Ράουντς στον Καναδά, σημειώνοντας ότι το σχέδιο «έμοιαζε σαν να είχε γραφτεί αρχικά στα ρωσικά».
Οι γερουσιαστές είπαν πως μίλησαν με τον Ρούμπιο ενώ εκείνος ταξίδευε προς τη Γενεύη για συνομιλίες σχετικά με το σχέδιο. Ο ανεξάρτητος γερουσιαστής Άνγκους Κινγκ ανέφερε ότι ο Ρούμπιο τους είπε πως το έγγραφο «δεν ήταν η επίσημη θέση της κυβέρνησης», αλλά «κατάλογος ρωσικών επιθυμιών». Η ομάδα των γερουσιαστών, με εμπειρία σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, μετέφερε ενιαία αυτή την εκδοχή σε συνέντευξη Τύπου.
Ο Ρούμπιο, που εκτελεί και χρέη συμβούλου εθνικής ασφάλειας, αναμενόταν να συμμετάσχει σε συνάντηση στη Γενεύη την Κυριακή ως μέλος της αμερικανικής αντιπροσωπείας. Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε, υπό καθεστώς ανωνυμίας, ότι η κυβέρνηση δεν είχε δημοσιοποιήσει τα ονόματα των συμμετεχόντων πριν από τη συνάντηση.
«Η ειρηνευτική πρόταση συντάχθηκε από τις ΗΠΑ. Αποτελεί ισχυρό πλαίσιο για τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις», έγραψε ο Ρούμπιο στο X, προσθέτοντας ότι βασίζεται σε στοιχεία που παρείχαν τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τόμι Πίγκοτ, επανέλαβε ότι η περιγραφή των γερουσιαστών είναι «κατάφωρα ψευδής».
Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ τόνισε, επίσης ανώνυμα, ότι ο Λευκός Οίκος επιμένει πως το κείμενο έχει συνταχθεί από τις ΗΠΑ, ενσωματώνοντας σχόλια Ρώσων και Ουκρανών. Πρόσθεσε ότι η πρόταση αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση ως «χρήσιμο σημείο εκκίνησης» για την αναζήτηση μιας πιο σταθερής συμφωνίας.
Νωρίτερα το Σάββατο, οι γερουσιαστές είχαν δηλώσει ότι το σχέδιο «ανταμείβει τη ρωσική επιθετικότητα» και ενθαρρύνει άλλες χώρες με αναθεωρητικές φιλοδοξίες. «Ανταμείβει την επιθετικότητα. Δεν υπάρχει καμία ηθική, νομική ή πολιτική βάση για τις ρωσικές διεκδικήσεις στην ανατολική Ουκρανία», είπε ο Κινγκ στο φόρουμ Halifax International Security Forum.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν χαιρέτισε την πρόταση την Παρασκευή, λέγοντας ότι «θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για μια τελική ειρηνευτική διευθέτηση», εφόσον οι ΗΠΑ εξασφαλίσουν τη στήριξη της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων συμμάχων της.
Ο Ζελένσκι, σε τηλεοπτικό διάγγελμα, δεν απέρριψε ευθέως το κείμενο, αλλά υπογράμμισε ότι η Ουκρανία απαιτεί δίκαιη μεταχείριση, τονίζοντας ότι θα συνεχίσει να συνεργάζεται «με ψυχραιμία» με την Ουάσιγκτον και άλλους εταίρους, «σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας μας».
Το Halifax International Security Forum, που διοργανώνεται για 17η χρονιά στο Χάλιφαξ του Καναδά, συγκεντρώνει περίπου 300 συμμετέχοντες — στρατιωτικούς αξιωματούχους, γερουσιαστές, διπλωμάτες και ειδικούς. Φέτος, η κυβέρνηση Τραμπ έχει αναστείλει τη συμμετοχή αξιωματούχων του Πενταγώνου σε εκδηλώσεις δεξαμενών σκέψης, συμπεριλαμβανομένου και του φόρουμ.
Παρά ταύτα, πολυάριθμοι Αμερικανοί γερουσιαστές έφθασαν στον Καναδά, εν μέρει λόγω των τεταμένων σχέσεων Οτάβας–Ουάσιγκτον. Η εμπορική πολιτική του Τραμπ και οι δηλώσεις του ότι ο Καναδάς «θα έπρεπε να γίνει η 51η πολιτεία των ΗΠΑ» έχουν οδηγήσει πολλούς Καναδούς να αποφεύγουν τα ταξίδια στις ΗΠΑ, προκαλώντας σημαντική πτώση στον τουρισμό σε πολιτείες που συνορεύουν με τον Καναδά, όπως το Νιού Χάμσαϊρ, την εκλογική βάση της Τζιν Σαχίν.