Η υπόθεση της «Ενεργκοάτομ» ανοίγει τον κύκλο των ερευνών γύρω από τους πιο στενούς συνεργάτες του Ουκρανού προέδρου
Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας και το Ειδικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς πραγματοποίησαν έρευνα τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής σε χώρους που συνδέονται με τον επιτελάρχη του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Αντρίι Γέρμακ, στο πλαίσιο μεγάλης έρευνας διαφθοράς που αφορά την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας.
Οι ουκρανικές αρχές κατά της διαφθοράς επιβεβαίωσαν ότι οι έρευνες αποτελούν μέρος μιας έρευνας, αλλά δεν διευκρίνισαν εάν ο Γέρμακ είναι ύποπτος.
Ο επιτελάρχης του Ζελένσκι επιβεβαίωσε στο Τέλεγκραμ ότι το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς και το Ειδικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς «όντως πραγματοποιούν διαδικαστικές ενέργειες στο σπίτι μου».
«Οι ανακριτές δεν συναντούν κανένα εμπόδιο. Έχουν πλήρη πρόσβαση στο διαμέρισμα και οι δικηγόροι μου βρίσκονται επί τόπου, σε συνεργασία με τις αρχές επιβολής του νόμου», δήλωσε ο Γέρμακ. «Από την πλευρά μου, παρέχω πλήρη συνεργασία».
Ποιος είναι ο Αντρίι Γέρμακ;
Ο Γέρμακ και ο Ζελένσκι γνωρίζονται εδώ και πολύ καιρό, πριν από την προεδρία του Ζελένσκι.
Δικηγόρος και παραγωγός ταινιών, ο Γέρμακ συνεργάστηκε με το στούντιο «Κβαρτάλ 95» του Ζελένσκι, παρέχοντας νομικές υπηρεσίες. Ίδρυσε επίσης την εταιρεία «Γκάρνετ Μίντια Γκρουπ», η οποία παρήγαγε ουκρανικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές.
Όταν ο Ζελένσκι έγινε πρόεδρος το 2019, ο Γέρμακ διορίστηκε σύμβουλός του για θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Του ανατέθηκε να διαπραγματευτεί ανταλλαγές κρατουμένων με τη Ρωσία από την πρώτη εισβολή της Μόσχας το 2014. Επίσης επέβλεπε τις επικοινωνίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τον Φεβρουάριο του 2020, ο Ζελένσκι τον διόρισε επιτελάρχη του, με κύρια αρμοδιότητα τον πόλεμο της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία.
Έκτοτε ο Γέρμακ ενισχύει τη θέση του τόσο στο εσωτερικό της Ουκρανίας όσο και διεθνώς.
Πρόσφατα ηγήθηκε της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Γενεύη για πιθανή διευθέτηση του πολέμου στην Ουκρανία.
Εμπλέκεται ο Γέρμακ στη διαφθορά;
Μια εκτεταμένη έρευνα διαφθοράς σχετικά με κατηγορίες για αδιαφάνεια που αφορούν την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας «Ενεργκοάτομ» έχει ταράξει την Ουκρανία τις τελευταίες εβδομάδες.
Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς δημοσίευσε ηχητικά ντοκουμέντα που φέρεται να δείχνουν ότι ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ξέπλεναν χρήματα και λάμβαναν μίζες από κρατικές συμβάσεις. Πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια φέρονται να έχουν ξεπλυθεί.
Φερόμενος εγκέφαλος ήταν ο Τιμούρ Μίντιτς, πρώην επιχειρηματικός συνεργάτης του Ζελένσκι.
Ο Μίντιτς είχε αποκαλέσει τον Γέρμακ «φίλο» του στο παρελθόν. Δεν είναι σαφές εάν οι δύο τους παρέμειναν κοντά μετά την έναρξη της ρωσικής πλήρους κλίμακας εισβολής ή εάν η σχέση τους χρονολογείται πριν από το 2019, όταν ο Γέρμακ δεν είχε ακόμη εμπλακεί στην πολιτική.
Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς και το Ειδικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς δήλωσαν ότι η έρευνα, η οποία διήρκεσε 15 μήνες και περιλάμβανε 1.000 ώρες ηχογραφήσεων, αποκάλυψε τη συμμετοχή αρκετών μελών της ουκρανικής κυβέρνησης.
Οι αρχές δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιήσει όλες τις ηχογραφήσεις, αφήνοντας την Ουκρανία να αναρωτιέται ποιος άλλος μπορεί να εμπλέκεται, δεδομένου ότι πολλοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι θεωρούνται στενά συνδεδεμένοι με τον Γέρμακ.
Η Γιούλια Σβιριντένκο, η οποία διορίστηκε πρωθυπουργός το καλοκαίρι του 2025, διετέλεσε αναπληρώτρια του Γέρμακ από το 2020 έως το 2021 και αργότερα εντάχθηκε στην κυβέρνηση.
Ο Γενικός Εισαγγελέας Ρουσλάν Κραβτσένκο, που διορίστηκε τον Ιούνιο, θεωρείται επίσης «προστατευόμενος» του Γέρμακ από ακτιβιστές κατά της διαφθοράς και φιλοκυβερνητικούς βουλευτές.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Συμπίχα είχε επίσης διατελέσει αναπληρωτής του Γέρμακ πριν αντικαταστήσει τον Ντμίτρο Κουλέμπα, μετά από πληροφορίες ότι ο Κουλέμπα είχε έρθει σε σύγκρουση με τον Γέρμακ.
Έκτοτε, ο ανώτατος διπλωματικός ρόλος της Ουκρανίας έχει ουσιαστικά ασκηθεί από τον Γέρμακ, ο οποίος ηγείται των σημαντικότερων διαπραγματεύσεων και συνοδεύει τον Ζελένσκι στις πιο κρίσιμες συναντήσεις, με τον Συμπίχα συχνά να μην είναι καν παρών.
Με αυτό το επίπεδο επιρροής και δύναμης, πολλοί Ουκρανοί αναρωτιούνται εάν ο Αντρίι Γέρμακ γνώριζε με οποιονδήποτε τρόπο για την πιθανή διαφθορά εντός του κυβερνητικού κύκλου.
Συγκεκριμένα, ακόμη και πριν από τη νέα – και μεγαλύτερη από την αρχή της προεδρίας Ζελένσκι και της πλήρους ρωσικής εισβολής το 2022 – έρευνα, τρεις από τους νυν αναπληρωτές του Γέρμακ, ο Ολεγκ Τατάροφ, ο Αντρίι Σμιρνόφ και ο Ροστισλάβ Σούρμα, είχαν ήδη αποτελέσει αντικείμενο ερευνών του Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς, με ορισμένους από αυτούς να έχουν τελικά κατηγορηθεί.
Η πλειοψηφία των στενών συνεργατών και συμμάχων του Ζελένσκι τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, ζητούν από τον πρόεδρο να αποπέμψει τον Γέρμακ.