Η Αφρικανική Ένωση ανέστειλε την ιδιότητα μέλους της Γουινέας-Μπισσάου μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, λέγοντας ότι δεν θα ανεχθεί αντισυνταγματικές αλλαγές, ωστόσο υπάρχουν υποψίες ότι το πραξικόπημα ήταν σκηνοθετημένο - Εν τω μεταξύ ο Εμπαλό φέρεται να εγκατέλειψε (και) τη Σενεγάλη για το Κονγκό.
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης (ΑΕ) την Παρασκευή, ο οργανισμός επανέλαβε ότι έχει "μηδενική ανοχή στις αντισυνταγματικές αλλαγές στην κυβέρνηση" και αποφάσισε να "αναστείλει αμέσως τη συμμετοχή της Δημοκρατίας της Γουινέας-Μπισάου σε όλες τις δραστηριότητες της Ένωσης, των οργάνων και των θεσμών της, έως ότου αποκατασταθεί η συνταγματική τάξη στη χώρα".
Την Πέμπτη, η ECOWAS είχε ήδη αναστείλει τη συμμετοχή της χώρας στα όργανα λήψης αποφάσεων μέχρι να αποκατασταθεί η συνταγματική τάξη.
Η κατάληψη της εξουσίας από τον στρατό την Τετάρτη ήρθε μία ημέρα πριν από την ανακοίνωση των επίσημων αποτελεσμάτων των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν την Κυριακή, όταν και οι δύο υποψήφιοι -ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Φερνάντο Ντίας και ο νυν πρόεδρος Ουμάρο Σισοκό Εμπαλό- δήλωσαν νικητές. Ωστόσο, ακτιβιστές της Γουινέας υποστηρίζουν ότι η καταμέτρηση έδειξε "νίκη" του Φερνάντο Ντίας.
Στις 12.40 το μεσημέρι της Τετάρτης, μια ομάδα στρατιωτικών, που ονομάζεται Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση για την αποκατάσταση της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας τάξης, ανακοίνωσε ότι είχε αναλάβει "τον πλήρη έλεγχο της χώρας" και ανέστειλε την εκλογική διαδικασία. Ο πρόεδρος Ουμαρό Σισοκό Εμπαλό συνελήφθη και ο ίδιος ο επικεφαλής του κράτους δήλωσε σε περιοδικό ότι στη χώρα του έγινε στρατιωτικό πραξικόπημα, χωρίς να καταφύγει στη βία.
Φυγή στη Σενεγάλη και υποψίες για την οργάνωση πραξικοπήματος
Ο Εμπαλό έφτασε στη Σενεγάλη την Πέμπτη με πτήση που φέρεται να είχε ναυλώσει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Σενεγάλης. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας έθεσε την υποψία ότι το όλο θέμα ήταν συνωμοσία.
"Δεν πρόκειται να σταθώ στην κατάσταση που επικρατεί στη Γουινέα-Μπισάου. Αυτό εξαρτάται από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η κυβέρνηση έχει ήδη εκδώσει ανακοίνωση για το θέμα. Ωστόσο, είμαστε όλοι ελεύθεροι να εκφράσουμε τη γνώμη μας: αυτό που συνέβη στη Γουινέα-Μπισσάου, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι μια συνωμοσία (...). Η εκλογική διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί και η επιτροπή πρέπει να ανακοινώσει τον νικητή", δήλωσε την Πέμπτη στο κοινοβούλιο της Σενεγάλης ο Ουσμάν Σονκό, τον οποίο επικαλείται η DW-Africa.
Ο πρώην πρόεδρος της Νιγηρίας, Γκούντλακ Τζόναθαν, επέκρινε επίσης το υποτιθέμενο στρατιωτικό πραξικόπημα, χαρακτηρίζοντάς το "τελετουργικό πραξικόπημα", αφού στρατιώτες εμφανίστηκαν στην κρατική τηλεόραση διεκδικώντας τον έλεγχο της χώρας.
Σε δηλώσεις του που μεταδόθηκαν από το Africanews, ο Τζόναθαν αμφισβήτησε τις ασυνήθιστες συνθήκες, σημειώνοντας ότι ο ίδιος ο πρόεδρος Ουμάρο Σισοκό Εμπαλό είχε αρχικά ανακοινώσει το πραξικόπημα και είχε μιλήσει στα μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της κατάληψης της εξουσίας.
"Ο στρατός δεν παίρνει την εξουσία από τις κυβερνήσεις και ο εν ενεργεία πρόεδρος που ανατρέπουν θα μπορούσε να δίνει συνεντεύξεις Τύπου και να ανακοινώνει ότι έχει συλληφθεί. Ποιος κοροϊδεύει ποιον;", δήλωσε ο Τζόναθαν, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση "αρκετά ανησυχητική" για όσους υποστηρίζουν τη δημοκρατία.
Το ίδιο σηματοδότησαν και ακτιβιστές από τη Γουινέα. "Έχοντας επίγνωση της ανακοινωθείσας ήττας του, ο Ουμαρό Σοσοκό Εμπαλό αποφάσισε να καταφύγει στα γνωστά μέσα", γράφει η Σουμάιλα Ντιαλό, ακτιβίστρια από τη Γουινέα, στη σελίδα της στο Facebook.
Μετά το υποτιθέμενο πραξικόπημα, η στρατιωτική ανώτατη διοίκηση της δυτικοαφρικανικής χώρας όρκισε τον πρώην αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού στρατηγό Χορτά Ιντα-α ως επικεφαλής της στρατιωτικής κυβέρνησης, ο οποίος θα επιβλέψει μια μεταβατική περίοδο ενός έτους, σύμφωνα με δήλωση που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση.
Εν τω μεταξύ, ο καθαιρεθείς πρόεδρος δεν βρίσκεται πλέον στη Σενεγάλη. "Ο Ουμαρό Σισοκό Εμπαλό έφυγε από το Ντακάρ της Σενεγάλης για το Κονγκό", αναφέρει το ίδιο γαλλόφωνο περιοδικό που ανέφερε το πραξικόπημα της Τετάρτης, το Jeune Afrique, επικαλούμενο "αξιόπιστες πηγές κοντά στον καθαιρεθέντα πρόεδρο". Ο Σισοκό Εμπαλό έφθασε στη Μπραζαβίλ τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου 29 Νοεμβρίου, "με αεροπλάνο ναυλωμένο από την προεδρία του Κονγκό", προσθέτει το δημοσίευμα.
Η Γουινέα-Μπισσάου μαστίζεται από πραξικοπήματα και απόπειρες πραξικοπήματος από την ανεξαρτησία της από την Πορτογαλία πριν από περισσότερα από 50 χρόνια, συμπεριλαμβανομένης μιας απόπειρας πραξικοπήματος τον Οκτώβριο. Η χώρα των 2,2 εκατομμυρίων κατοίκων είναι γνωστή ως κέντρο διακίνησης ναρκωτικών μεταξύ της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης, μια τάση που σύμφωνα με τους ειδικούς έχει τροφοδοτήσει τις πολιτικές της κρίσεις.