Η κρίσιμη απόφαση που καλούνται να λάβουν οι ηγέτες της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής και οι ενστάσεις Γαλλίας και Ιταλίας στο παρά πέντε - Δεν ακυρώνει το προγραμματισμένο ταξίδι για τη Βραζιλία για την υπογραφή της συμφωνίας η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν
Η βελγική αστυνομία χρησιμοποίησε δακρυγόνα και κανόνια νερού εναντίον χιλιάδων αγροτών που συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, αποκλείοντας δρόμους με τρακτέρ και πετώντας πατάτες και αυγά, ενόψει της συνόδου κορυφής της ΕΕ, κατά την οποία οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να αποφασίσουν για το αμφιλεγόμενο εμπορικό σύμφωνο με χώρες της Λατινικής Αμερικής που ανήκουν στην Mercosur.
Οι διαδηλωτές, που καταγγέλλουν τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur, συγκεντρώθηκαν κοντά στο κτίριο Europa, όπου συναντήθηκαν οι ηγέτες των «27» για να συζητήσουν την τροποποίηση ή την αναβολή της εμπορικής συμφωνίας. Παράλληλη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και στην Place Luxembourg, λίγα μόλις βήματα μακριά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η συμφωνία προβλέπει την κατάργηση των δασμών σε όλα σχεδόν τα προϊόντα που διακινούνται μεταξύ της ΕΕ και των πέντε χωρών της Mercosur - Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη και Βολιβία - σε διάστημα 15 ετών και έχει προκαλέσει την οργή των αγροτών.
Η Ιταλία προσχώρησε στο γκρουπ των χωρών, υπό την Γαλλία, που αντιτίθενται στο διατλαντικό σύμφωνο ελεύθερου εμπορίου, με την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι να δηλώνει στο κοινοβούλιο ότι η υπογραφή της συμφωνίας "θα ήταν πρόωρη" και να ξεκαθαρίζει ότι η Ιταλία επιθυμεί "επαρκείς αμοιβαίες εγγυήσεις για τον γεωργικό μας τομέα" πριν εγκρίνει τη συμφωνία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κατά την άφιξή του στη σύνοδο επανέλαβε την αντίθεσή του, ζητώντας περαιτέρω διαπραγματεύσεις τον Ιανουάριο. "Δεν είμαστε έτοιμοι. Δεν βγαίνει νόημα", δήλωσε. "Αυτή η συμφωνία δεν μπορεί να υπογραφεί".
Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι συζήτησε την αναβολή κύρωσης της συμφωνίας με ηγέτες από την Ιταλία, την Πολωνία, το Βέλγιο, την Αυστρία και την Ιρλανδία. Το Παρίσι απαιτεί εγγυήσεις κατά των οικονομικών επιπλοκών, διέρυνση του κανονιστικού πλαισίου για τις χώρες της Mercosur, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στα φυτοφάρμακα, και ενίσχυση των ελέγχων στα λιμάνια της ΕΕ.
Η στάση της Ιταλίας δίνει στη Γαλλία τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο στην προγραμματισμένη για το Σάββατο υπογραφή της συμφωνίας από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς απαιτείται η υποστήριξη τουλάχιστον των δύο τρίτων των χωρών της ΕΕ για να προχωρήσει η συμφωνία.
"Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ιταλία σκοπεύει να μπλοκάρει ή να αντιταχθεί (στη συμφωνία), αλλά ότι σκοπεύει να εγκρίνει τη συμφωνία μόνο όταν περιλαμβάνει επαρκείς αμοιβαίες εγγυήσεις", δήλωσε η Τζόρτζια Μελόνι.
Προς αναβολή το ταξίδι Φον τερ Λάιεν στη Βραζιλία;
Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ξεκίνησαν πριν από 25 χρόνια. Μόλις επικυρωθεί, θα περιλαμβάνει μια αγορά 780 εκατομμυρίων καταναλωτών και περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Οι υπέρμαχοι της συμφωνίας υποστηρίζουν ότι θα αποτελέσει εναλλακτική λύση στους εξαγωγικούς ελέγχους του Πεκίνου και στις δασμολογικές πολιτικές της Ουάσινγκτον. Οι επικριτές της προειδοποιούν ότι θα αποδυναμώσει τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και θα βλάψει τον γεωργικό τομέα της ΕΕ.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε πριν από τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες ότι η αναβολή ή η ματαίωση της συμφωνίας θα έβλαπτε την θέση της ΕΕ παγκοσμίως. "Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να παραμείνει αξιόπιστη στην παγκόσμια εμπορική πολιτική, τότε οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν τώρα", δήλωσε.
Η συμφωνία εντάσσεται στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μεταξύ των δυτικών κρατών και της Κίνας για τη Λατινική Αμερική, δήλωσε η Agathe Demarais, ανώτερη συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων.
"Η αποτυχία υπογραφής της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΕΕ-Mercosur ενέχει τον κίνδυνο να ωθήσει τις οικονομίες της Λατινικής Αμερικής πιο κοντά στην τροχιά του Πεκίνου", δήλωσε η ίδια.
Παρά την πιθανότητα αναβολής, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα δεν έχουν αναβάλει το ταξίδι τους στη Βραζιλία για να υπογράψουν τη συμφωνία αυτό το Σαββατοκύριακο.
"Πρέπει να απαλλαγούμε από τις υπερβολικές εξαρτήσεις και αυτό είναι εφικτό μόνο μέσω ενός δικτύου συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου", δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν. "Είναι τεράστιας σημασίας να πάρουμε το πράσινο φως για τη Mercosur".
Μιλέι εναντίον Λούλα
Οι πολιτικές εντάσεις στο πλαίσιο της Mercosur τα τελευταία χρόνια -ιδιαίτερα μεταξύ του φιλελεύθερου προέδρου της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι και του κεντροαριστερού προέδρου της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα- δεν έκαμψαν τη δέσμευση των ηγετών της Λατινικής Αμερικής να επισφραγίσουν μια συμμαχία με την Ευρώπη.
"Παραμένουμε αισιόδοξοι ότι το ερχόμενο Σάββατο θα έχουμε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, ως εκ τούτου, ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στην υπογραφή της συνθήκης", δήλωσε ο Gabriel Oddone, υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Ουρουγουάης.
Ο Λούλα, επικεφαλής της μεγαλύτερης οικονομίας της Λατινικής Αμερικής, έχει ταχθεί υπέρ της συμφωνίας. Ως οικοδεσπότης της επικείμενης συνόδου κορυφής, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος ποντάρει τη διπλωματική του αξιοπιστία για το κλείσιμο της συμφωνίας ενόψει των εκλογών του επόμενου έτους, στις οποίες θα επιδιώξει την επανεκλογή του.
Σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τετάρτη, ο Λούλα εξέφρασε την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι Παρίσι και Ρώμη εκφράζουν ενστάσεις. Είπε ότι το Σάββατο θα καθοριστεί η τύχη της συμφωνίας.
"Αν δεν το κάνουμε τώρα, η Βραζιλία δεν θα κάνει άλλες συμφωνίες όσο είμαι πρόεδρος", δήλωσε ο Λούλα, προσθέτοντας ότι το σύμφωνο θα "υπερασπιστεί την πολυμέρεια" καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει τη μονομέρεια.
Ο Μίλεϊ, στενός ιδεολογικός σύμμαχος του Τραμπ, υποστηρίζει επίσης τη συμφωνία. "Πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε τη Mercosur ως ασπίδα που μας προστατεύει από τον κόσμο και να αρχίσουμε να τη σκεφτόμαστε ως δόρυ που μας επιτρέπει να διεισδύσουμε αποτελεσματικά στις παγκόσμιες αγορές", δήλωσε.