Στην επαρχία Ιντλίμπ, περιοχές που μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του πρώην Μετώπου αλ Νούσρα, καταγράφηκαν δημόσιοι εορτασμοί, σε πλήρη αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια
Οι Σύροι γιόρτασαν τα Χριστούγεννα την Τετάρτη, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου 2024, σε ένα σκηνικό που διαφέρει αισθητά από περιοχή σε περιοχή: από ατμόσφαιρα αναγέννησης στον βορρά, έως συγκρατημένη αναμονή στη Δαμασκό.
Στην επαρχία Ιντλίμπ, περιοχές που μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του πρώην Μετώπου αλ Νούσρα, καταγράφηκαν δημόσιοι εορτασμοί, σε πλήρη αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια. Στην αλ-Κούνια, την αλ-Γιακουμπία και την αλ-Τζαντίντα — τρία χριστιανικά χωριά από τα οποία οι κάτοικοι είχαν εκτοπιστεί — οι εορτασμοί στο παρελθόν περιορίζονταν αποκλειστικά σε προσευχές, χωρίς δημόσιες εκδηλώσεις, λόγω των τότε συνθηκών ασφαλείας και κοινωνικής έντασης.
Σήμερα, χριστιανικές οικογένειες αρχίζουν να επιστρέφουν στα σπίτια τους. Τα φώτα και οι στολισμοί επανεμφανίστηκαν στους δρόμους, ενώ οι λειτουργίες τελούνται σε εορταστικό κλίμα, φορτισμένο με τον συμβολισμό που έχει η περίοδος των Χριστουγέννων για αυτό το κομμάτι του συριακού πληθυσμού.
Οι αλλαγές αυτές αντικατοπτρίζουν τη μεταβαλλόμενη κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα στη χώρα, μετά την ανάληψη της εξουσίας στη Δαμασκό από τον μεταβατικό πρόεδρο Άχμαντ αλ Σαράα και την έναρξη νέων διαδρομών στη διαχείριση των δημόσιων υποθέσεων.
Λαττάκεια: Στολισμοί και μαζική συμμετοχή
Στη Λαττάκεια, και ειδικότερα στη λεγόμενη «Αμερικανική συνοικία» στο κέντρο της πόλης, οι εορτασμοί ήταν εντυπωσιακοί, με πληθώρα στολισμών, φωτισμών και οργανωμένων εκδηλώσεων. Οι δρόμοι γέμισαν κόσμο, αντανακλώντας τη διάθεση των κατοίκων να ξαναβρούν τη χαρά των γιορτών, μακριά από την επιφυλακτικότητα που επικρατεί αλλού.
Πώς γιορτάστηκαν τα Χριστούγεννα σε Χαλέπι και Χομς
Στο Χαλέπι, πόλη που διατήρησε τις θρησκευτικές της παραδόσεις ακόμη και στα πιο σκληρά χρόνια του πολέμου, τα φετινά Χριστούγεννα ήταν πιο ζωντανά και πολύχρωμα. Οι καθεδρικοί ναοί στις συνοικίες Αζιζιέ και αλ-Τζαντίντα στολίστηκαν με παραδοσιακές διακοσμήσεις.
Στη Χομς, όπου η καθημερινότητα επανέρχεται σταδιακά, οι κάτοικοι συνοικιών όπως η αλ-Χαμιντίγια και χωριών στο Ουάντι αλ-Νασάρα και την αλ-Κουσέιρ γιόρτασαν με εκδηλώσεις που συνδύασαν την παράδοση με τη λιτότητα. Παιδιά τραγούδησαν χριστουγεννιάτικα κάλαντα, δρόμοι φωτίστηκαν και χριστουγεννιάτικα δέντρα στολίστηκαν σε διάφορα σημεία.
Δαμασκός: Γιορτές με περιορισμούς και αυξημένη ασφάλεια
Στην πρωτεύουσα Δαμασκό, οι εορτασμοί περιορίστηκαν κυρίως στις χριστιανικές συνοικίες Μπαμπ Σάρκι και Μπαμπ Τούμα. Οι στολισμοί ήταν εμφανώς πιο λιτοί και χωρίς τη λάμψη άλλων ετών. Στην περιοχή Κασάα, τα καταστήματα παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό σκοτεινά, σε αντίθεση με το παρελθόν, όταν οι προσόψεις φωτίζονταν με κόκκινα και χρυσά χρώματα.
Τα μέτρα ασφαλείας ήταν αυστηρά, με το κλείσιμο δρόμων προς τις δύο συνοικίες για την κυκλοφορία οχημάτων. Όπως ανέφεραν πηγές ασφαλείας στο Euronews, το μέτρο αποσκοπούσε «στη διασφάλιση της ασφάλειας των εορταστών».
Ο μικρός Τζαντ περιέγραψε τη διαφορά στο Euronews: «Η ατμόσφαιρα είναι καλή, αλλά λείπουν τα πολλά φώτα και τα δέντρα που βλέπαμε παλιά».
Ο Γιαμάν, ντυμένος Άγιος Βασίλης, δήλωσε: «Ο κόσμος αρχίζει σιγά-σιγά να στολίζει τα σπίτια του και κατεβαίνω στον δρόμο για να δείξω ότι το πνεύμα των Χριστουγέννων παραμένει ζωντανό».
Συγκρατημένη χαρά και συλλογική μνήμη
Πηγές που μίλησαν στο Euronews υπό τον όρο της ανωνυμίας ανέφεραν ότι «πολλοί χριστιανοί ζουν σε κατάσταση φόβου και ανησυχίας», ιδίως μετά από απειλές κατά εκκλησιών, την καταστροφή αγαλμάτων της Παναγίας και τη διάδοση σεχταριστικού λόγου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Άλλες πηγές σημείωσαν ότι η λιτότητα των φετινών εορτασμών συνδέεται και με το πένθος που εξακολουθεί να βαραίνει τη χριστιανική κοινότητα της Δαμασκού, μετά τη βομβιστική επίθεση στην ελληνορθόδοξη εκκλησία του Προφήτη Ηλία στη συνοικία Ντουγουέιλα, στα τέλη Ιουνίου, που κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 25 ανθρώπους.
«Η γιορτή δεν ακυρώθηκε, αλλά τελέστηκε μέσα σε συλλογική σιωπή, ως ένδειξη αλληλεγγύης προς τα θύματα και σεβασμού στη συλλογική μνήμη», ανέφεραν.
Δεκέμβριος 2024: Ανάμεσα στη χαρά και το τραύμα
Οι χριστιανοί στη Συρία γιορτάζουν δύο φορές τα Χριστούγεννα: τη νύχτα της 24ης προς 25η Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το δυτικό ημερολόγιο, και στις 7 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το ανατολικό.
Τον Δεκέμβριο του 2024, η πτώση του καθεστώτος Άσαντ συνοδεύτηκε από πρωτοφανές κύμα χαράς και κοινωνικής απελευθέρωσης, που αποτυπώθηκε έντονα και στους χριστουγεννιάτικους εορτασμούς σε Δαμασκό, Χομς, Χαλέπι και Χάμα.
Ωστόσο, το κλίμα αυτό σκιάστηκε από το περιστατικό πυρπόλησης χριστουγεννιάτικου δέντρου στη Σακίλμπια, στην ύπαιθρο της Χάμα, προκαλώντας κύμα οργής. Δεκάδες Σύροι πραγματοποίησαν ειρηνικές διαδηλώσεις από χριστιανικές συνοικίες της Δαμασκού, ζητώντας προστασία των ιερών χώρων και σεβασμό των θρησκευτικών συμβόλων.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είχε τότε αποδώσει την ενέργεια σε ξένους μαχητές της οργάνωσης Ανσάρ αλ Ταουχίντ. Οι Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμάν αντέδρασαν άμεσα, με τοπικό αξιωματούχο να εμφανίζεται σε βίντεο δίπλα σε χριστιανούς κληρικούς, διαψεύδοντας ότι οι δράστες ήταν Σύροι και δεσμευόμενος ότι «θα λογοδοτήσουν», ενώ το δέντρο στολίστηκε εκ νέου και φωταγωγήθηκε την επόμενη ημέρα.