Νεότερα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι είχαν μάθει να δημιουργούν φωτιά αρκετά νωρίτερα από ό,τι ήταν γνωστό ως τώρα
Αρχαιολόγοι στο Ηνωμένο Βασίλειο ανακάλυψαν τα πρώτα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο άνθρωπος έφτιαχνε φωτιά περίπου 400.000 χρόνια πριν. Από καιρό ήταν γνωστό ότι οι αρχαίοι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τη φωτιά πριν από περισσότερο από 1 εκατομμύριο χρόνια, αλλά παρέμενε ασαφές πότε ακριβώς οι άνθρωποι έμαθαν να δημιουργούν και να την ελέγχουν οι ίδιοι.
«Έχουμε λοιπόν αυτά τα στοιχεία για ένα τζάκι. Δίπλα του έχουμε αρχαιολογικά αντικείμενα που έχουν φτιαχτεί από Νεάντερταλ. Αλλά αυτό που πραγματικά κάνει αυτή την τοποθεσία εξαιρετική είναι η ανακάλυψη αυτών των δύο μικρών θραυσμάτων. Και αυτό είναι μόνο ένα μικροσκοπικό θραύσμα σιδηροπυρίτη. Έτσι, αυτό είναι ένα ορυκτό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χτύπημα, το χτυπάτε με πυριτόλιθο και δημιουργεί σπινθήρες. Είναι λοιπόν μέρος ενός σετ για το άναμμα φωτιάς. έτσι αυτό είναι μια απόδειξη ότι οι Νεάντερταλ όχι μόνο χρησιμοποιούσαν φωτιά σε αυτή την περιοχή, αλλά και ότι έφτιαχναν τη φωτιά χρησιμοποιώντας πυρόλιθο και πυρίτη», αποκαλύπτει ο Ρομπ Ντέιβις, παλαιολιθικός αρχαιολόγος στο Βρετανικό Μουσείο:
Η αρχαιολογική ομάδα πέρασε τέσσερα χρόνια αναλύοντας τα υλικά για να αποκλείσει τις φυσικές πυρκαγιές. Οι δοκιμές έδειξαν θερμοκρασίες άνω των 700 βαθμών Κελσίου και επανειλημμένη καύση στην ίδια θέση, γεγονός που αποδεικνεύι ότι μια εστία χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές.
Άλλα απολιθώματα της ίδιας ηλικίας βρέθηκαν στη Βρετανία και την Ισπανία, παρουσιάζοντας χαρακτηριστικά που συνδέονται με τους Νεάντερταλ.