Η Βόρεια Μακεδονία δίνει προτεραιότητα στην εταιρική σχέση της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ παράλληλα συνεχίζει να επιδιώκει την ένταξη στην ΕΕ, δηλώνει ο υπουργός Εξωτερικών Timčo Mucunski στο The Europe Conversation του Euronews.
Τον Φεβρουάριο, η Βόρεια Μακεδονία απείχε από δύο ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών που καταδίκαζαν την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία, μια απόφαση που αντανακλούσε την ευθυγράμμιση της χώρας με τον βασικό σύμμαχό της, τις Ηνωμένες Πολιτείες, εν μέσω περίπλοκων γεωπολιτικών δυναμικών στην Ευρώπη, δήλωσε σε συνέντευξή του στο Euronews ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας.
«Στην παρούσα κατάσταση, καθώς δεν υπήρχε ευθυγράμμιση εντός της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιλέξαμε να ψηφίσουμε σε ευθυγράμμιση με τον στρατηγικό μας εταίρο, τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Mucunski, προσθέτοντας: «Αυτό σημαίνει ότι υποστηρίζουμε την Ουκρανία και υποστηρίζουμε την ανάγκη προστασίας της ακεραιότητας και της εδαφικής κυριαρχίας της Ουκρανίας. Συμφωνούμε επίσης ότι πρέπει να υπάρξει ένας δρόμος προς την ειρήνη.»
Ο Mucunski δικαιολόγησε τη στάση της Βόρειας Μακεδονίας τονίζοντας τον κρίσιμο ρόλο του Λευκού Οίκου στις εν εξελίξει συζητήσεις για την κατάπαυση του πυρός, αναγνωρίζοντας παράλληλα την κυριαρχία της Ουκρανίας. «Υποστηρίζουμε απόλυτα τη διαδικασία της οποίας ηγείται η κυβέρνηση Trump, ο υπουργός Rubio, καθώς και όλη η ομάδα, για την εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης το συντομότερο δυνατό. Θεωρώ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν εξαιρετικά ικανούς διπλωμάτες», δήλωσε ο Mucunski. «Στην τελική, η Ουκρανία είναι κυρίαρχο έθνος που πρέπει να αποφασίζει μόνο του», κατέληξε.
Παρά τη δέσμευσή του για διατήρηση ισχυρών δεσμών με τις ΗΠΑ, ο Mucunski επισήμανε ότι η Βόρεια Μακεδονία παραμένει ευθυγραμμισμένη με τους ευρωπαϊκούς στόχους. Ανέφερε ότι υπάρχουν τρεις κύριες σταθερές και μεταβλητές στην εξωτερική πολιτική της Βόρειας Μακεδονίας τις οποίες η χώρα επιδιώκει να διατηρήσει. «Μία από αυτές είναι η ευθυγράμμιση στο 100% με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας της ΕΕ. Η δεύτερη είναι η συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ. Και η τρίτη είναι η στρατηγική εταιρική σχέση μας. Έχουμε επίσημη στρατηγική εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ», δήλωσε.
Ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ: 20 χρόνια μετά
Πριν από 20 χρόνια, η Βόρεια Μακεδονία υπέβαλε αίτηση ένταξης στην ΕΕ και απέκτησε καθεστώς υποψήφιας χώρας, όμως η προσχώρηση της χώρας καθυστέρησε εξαιτίας των εν εξελίξει διαμαχών με τη Βουλγαρία σχετικά με μια συνταγματική αλλαγή.
«Εάν έχουμε εμπιστοσύνη ότι υπάρχουν θεσμικές εγγυήσεις και ότι η Βουλγαρία, ως γείτονάς μας, παίζει με τους ίδιους κανόνες που παίζουμε κι εμείς όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, ειδικά όσον αφορά τη βορειομακεδονική μειονότητα στη Βουλγαρία, τότε δεν πρόκειται για συνταγματικές αλλαγές, αλλά για την εξεύρεση μιας πορείας προς τα εμπρός», δήλωσε ο Mucunski.
Εντούτοις, ο Mucunski απαίτησε σαφείς απαντήσεις: «Θα είναι αυτός ο τελευταίος συμβιβασμός; Θα ξέρουμε, αν γίνουν αυτές οι συνταγματικές τροποποιήσεις, ότι δεν θα υπάρξει βέτο μετά από έξι μήνες ή έναν χρόνο λόγω ενός διμερούς ζητήματος;» Τα Σκόπια αντιμετωπίζουν επίσης εκ νέου εντάσεις με την Ελλάδα όσον αφορά την ονομασία τους, με ορισμένους υπουργούς να αρνούνται να συμπεριλάβουν τη λέξη «Βόρεια» για τη χώρα, παρά τη σύναψη της Συμφωνίας των Πρεσπών που έθεσε τέλος σε μια διαμάχη τριών δεκαετιών για την ονομασία. «Δεν θα μπορέσω ποτέ να σας πω ότι χαίρομαι με τη Συμφωνία των Πρεσπών και ότι θεωρώ ότι η Συμφωνία των Πρεσπών είναι καλή ή ότι πιστεύω ότι είναι δίκαιη η αλλαγή του ονόματος ενός έθνους, ιδίως στον 21ο αιώνα», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών και πρόσθεσε: «Αλλά στην τελική, ως υπουργός Εξωτερικών και ως δικηγόρος, κατανοώ ότι η αρχή του pacta sunt servanda, ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται, ιδίως στο διεθνές δημόσιο δίκαιο, είναι θεμελιώδης αρχή.»
Αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιρροής της Ρωσίας στα Βαλκάνια
Ο Mucunski τόνισε τη σημασία της διεύρυνσης της ΕΕ, ιδίως για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιρροής της Ρωσίας στα Βαλκάνια. «Θεωρώ ότι η διεύρυνση είναι απαραίτητη για πολλούς λόγους, όμως από την άποψη της ασφάλειας, ένας από τους βασικούς λόγους είναι η μείωση της κακόβουλης επιρροής της Ρωσίας στην περιοχή μας», δήλωσε. «Η ρωσική επιρροή, ειδικά στην περιοχή μας, είναι φθηνή και ξέρουν πώς να την αξιοποιήσουν.»
Πέρα από τα διμερή προβλήματα με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει επίσης την περιορισμένη πρόοδο στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και τις σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τη διαφθορά ως εμπόδια για την έναρξη των διαπραγματεύσεων προσχώρησης.