«Ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε τη Δευτέρα του Πάσχα, 21 Απριλίου 2025, σε ηλικία 88 ετών στην κατοικία του στην Casa Santa Marta», ανέφερε το Βατικανό σε ανακοίνωση που αναρτήθηκε στο X
Με το θάνατο του Πάπα, ένα από τα σχολαστικά «χορογραφημένα» τελετουργικά της Καθολικής Εκκλησίας τίθεται σε εφαρμογή.
Ο πρώτος που ενημερώνεται είναι ο Camerlengo, ο καρδινάλιος που εκτελεί χρέη διαχειριστή του Βατικανού κατά τη διάρκεια της διακεκαυμένης περιόδου. Είναι καθήκον του να επιβεβαιώσει επίσημα τον θάνατο του Πάπα.
Ακολουθώντας την παράδοση, ο Camerlengo πλησιάζει το σώμα του Πάπα και καλεί τρεις φορές το βαπτιστικό του όνομα. Εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση, ο Πάπας κηρύσσεται επίσημα νεκρός. Εκδίδεται πιστοποιητικό θανάτου και σφραγίζονται τα παπικά διαμερίσματα.
Ιστορικά, το τελετουργικό αυτό σχεδιάστηκε για να αποτρέψει πιθανή κλοπή από καιροσκόπους καρδιναλίους. Σήμερα, χρησιμεύει ως εγγύηση για τη γνησιότητα της διαθήκης και των τελευταίων οδηγιών του Πάπα.
Η επόμενη συμβολική πράξη είναι η καταστροφή του δαχτυλιδιού του Ψαρά, ενός χρυσού δαχτυλιδιού που φορούσε ο Πάπας και το οποίο φιλούν οι Καθολικοί ως ένδειξη σεβασμού. Ο Camerlengo το αφαιρεί και το σπάει στα δύο ενώπιον των συγκεντρωμένων καρδιναλίων. Αυτό όχι μόνο αποτρέπει τυχόν πιθανές πλαστογραφίες εγγράφων αλλά σηματοδοτεί και το τέλος της βασιλείας του Πάπα.
Η είδηση του θανάτου κοινοποιείται στη συνέχεια μέσω της επίσημης οδού.
Πρώτα ενημερώνεται ο Γενικός Αντιπρόσωπος της Ρώμης και στη συνέχεια ο Κοσμήτορας του Κολλεγίου των Καρδιναλίων, ο οποίος ενημερώνει τους υπόλοιπους καρδιναλίους. Στη συνέχεια, οι διπλωμάτες του Βατικανού - οι αποστολικοί «νούντσιους» - αναλαμβάνουν να ενημερώσουν τις ξένες πρεσβείες και αποστολές σε όλο τον κόσμο.
Ο Πάπας πρέπει να ταφεί μεταξύ της τέταρτης και της έκτης ημέρας μετά τον θάνατό του. Ακολουθεί μια περίοδος πένθους εννέα ημερών, γνωστή ως novemdiales. Πολλές από τις διαδικασίες της κηδείας και του πένθους συνήθως προσχεδιάζονται από τον ίδιο τον Πάπα, με λεπτομερείς οδηγίες που αφήνει πίσω του ο Camerlengo για να τις εκτελέσει.
Δεκαπέντε ημέρες μετά τον θάνατο του Πάπα, αρχίζει το παπικό κονκλάβιο.
Πρόκειται για την κεκλεισμένων των θυρών συνέλευση όπου το Κολέγιο των Καρδιναλίων εκλέγει τον επόμενο ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας. Η λέξη κονκλάβιο, από το λατινικό cum clave ("με κλειδί"), αναφέρεται στη μυστικότητα και την απομόνωση που επιβάλλεται στους συμμετέχοντες.
Για να αποφευχθεί η εξωτερική παρέμβαση, όλοι οι επιλέξιμοι καρδινάλιοι, όσοι είναι κάτω των 80 ετών και δεν έχουν αφοριστεί, κλειδώνονται μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα. Την πρώτη ημέρα, τελούν μια λειτουργία και στη συνέχεια μεταβαίνουν στο παρεκκλήσι όπου ορκίζονται να ακολουθήσουν τους αυστηρούς κανόνες που διέπουν την εκλογή.
Η ψηφοφορία συνεχίζεται καθημερινά μέχρι ένας υποψήφιος να λάβει την πλειοψηφία των δύο τρίτων.
Μετά από κάθε γύρο, τα ψηφοδέλτια καίγονται. Ο μαύρος καπνός σηματοδοτεί μια ατελέσφορη ψηφοφορία- ο λευκός καπνός ανακοινώνει στον κόσμο ότι έχει επιλεγεί ένας νέος Πάπας.