Η αγορά Bolhão άνοιξε ξανά το 2022 μετά από τέσσερα χρόνια κατασκευαστικών εργασιών. Η ανακαίνιση πέτυχε τον στόχο της: η δομή είναι λειτουργική και σύγχρονη, ενώ παράλληλα σέβεται πλήρως την αρχική αρχιτεκτονική
Βρισκόμαστε στο κέντρο του Πόρτο, στην αγορά Bolhão. Οι αγοραστές εδώ γνωρίζουν ότι θα βρουν φρέσκα τοπικά προϊόντα από φιλικούς και χαρούμενους πωλητές, που εργάζονται για μικρά μαγαζιά. Η δομή έχει ανακαινιστεί από την αρχή: σήμερα η αγορά είναι σύγχρονη και λειτουργική, αλλά διατηρεί την αρχιτεκτονική ομορφιά που προσελκύει τουρίστες από παντού. Καθημερινά την επισκέπτονται περίπου 20.000 άνθρωποι, και μάλιστα αποκαλείται η καρδιά της πόλης.
Ο Rui Moreira είναι ο δήμαρχος του Πόρτο. Πάντα γνώριζε την αγορά, την οποία επισκεπτόταν ως παιδί με τη γιαγιά του: «Αν φανταστείτε το Πόρτο σαν ένα δέντρο, θα έλεγα ότι η αγορά Bolhão είναι μία από τις κύριες ρίζες. Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και χαρακτηρίζεται από τη μνημειακότητά της και τη μνημειακότητα των ανθρώπων που εργάζονται εδώ».
Είναι ο δήμαρχος που απαίτησε να ανακαινιστεί η αγορά με αυτούς τους όρους. Προσπάθησε να διατηρήσει το μνημείο Art Nouveau, ανοίγοντάς το παράλληλα σε τροποποιήσεις που θα το καθιστούσαν λειτουργικό για όσους εργάζονται εκεί. Μετά από τέσσερα χρόνια εργασιών ανακαίνισης, το Bolhão άνοιξε ξανά τον Σεπτέμβριο του 2022. Ανακαινισμένο από την αρχή, βρίσκεται πλέον στην πρώτη γραμμή των προτύπων υγείας και υγιεινής.
Οι φήμες που κυκλοφορούν στην αγορά Bolhão
Η Francisca Carneiro Fernandes, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Go Porto, της δημόσιας εταιρείας που διαχειρίζεται την αγορά, και επικεφαλής της διαχείρισης της αγοράς, εξηγεί ότι «Η ανακαίνιση του Bolhão ήταν μια διαδικασία που υποστηρίχθηκε από την πόλη. Ήταν ένα πολύπλοκο και δύσκολο έργο, αλλά οι πολίτες ήθελαν να γίνει». Το έργο σχεδιάστηκε από τον νεαρό αρχιτέκτονα Nuno Valentim. Αντιμετώπισε δύο μεγάλες προκλήσεις: να σχεδιάσει τον χώρο με τους πάγκους προϊόντων, σύμφωνα με τους κανονισμούς υγείας και υγιεινής και να φανταστεί τη φόρτωση και εκφόρτωση των εμπορευμάτων σε έναν υπόγειο χώρο, ώστε να είναι εύκολη η λειτουργία. «Ο σχεδιασμός όλης της υλικοτεχνικής υποδομής», τονίζει, «όλα όσα δεν φαίνονται, που κάνουν την αγορά λειτουργική, την αφήνουν να "αναπνεύσει", ήταν η μεγάλη μεταμόρφωση».
Τα εμπορεύματα παραδίδονται στον υπόγειο χώρο στάθμευσης και οι έμποροι τα παραλαμβάνουν οι ίδιοι. Υπάρχουν ψυκτικοί θάλαμοι, ψυγεία και ανελκυστήρες. Όλα είναι καινούργια και σύγχρονα. Η Sara Araújo εργάζεται σε ένα ψαράδικο, που κάποτε ανήκε στη μητέρα της. Η αγορά είναι μια αποστολή γι' αυτήν: «Χιλιάδες άνθρωποι έρχονται εδώ κάθε μέρα. Μετά την ανακαίνιση, όσοι δεν ερχόντουσαν πια, επέστρεψαν και μάλιστα από παντού, από την Μποαβίστα, τη Μάια, το Πόρτο. Όλοι επέστρεψαν».
Η Maria Teixeira είναι ανθοπώλης. Εργάζεται στην αγορά όλη της τη ζωή και δεν μπορεί να φανταστεί τον εαυτό της πουθενά αλλού: «Η αγορά είναι η ζωή μου. Εργάζομαι σε αυτό το μέρος, εδώ και 54 χρόνια: Ξεκίνησα από νεαρό κορίτσι και αυτό είναι που αγαπώ να κάνω».
Το κόστος του έργου και η πολιτιστική του αξία
Η ανακαίνιση κόστισε 28 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 22 εκατομμύρια ευρώ χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα 6 εκατομμύρια ευρώ προήλθαν από δημόσια χρηματοδότηση, εν μέρει εθνική και εν μέρει περιφερειακή.
«Η σχέση μεταξύ πελάτη και πωλητή είναι πολύ πιο άμεση, πολύ πιο στενή», καταλήγει η Francisca Carneiro Fernandes. «Συχνά βλέπουμε αυτές τις γυναίκες να διδάσκουν στους πελάτες πώς να μαγειρεύουν τα προϊόντα τους, γεγονός που βοηθά στην κατανόηση της ιστορίας της πόλης και του πορτογαλικού τρόπου ζωής. Η κοινωνική και πολιτιστική αξία είναι απίστευτα σημαντική για αυτή την αγορά».
Έγιναν πολλές θυσίες, αλλά άξιζε τον κόπο. Η αγορά παραμένει ένας κρίσιμος κόμβος για την οικονομία της πόλης και είναι επίσης το λίκνο της πολιτιστικής ταυτότητας του Πόρτο.