Ο Ίλον Μάσκ προέβη σε μια σειρά παραπλανητικών ισχυρισμών σχετικά με την Ευρώπη, μετά την επιβολή προστίμου στην πλατφόρμα X από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μη συμμόρφωση με τον κανονισμό για τη διαφάνεια
Ο δισεκατομμυριούχος των νέων τεχνολογιών και ιδιοκτήτης του X, Ίλον Μασκ, εξαπέλυσε το περασμένο Σαββατοκύριακο έναν ορυμαγδό σχολίων κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητώντας τη διάλυσή της και παρομοιάζοντάς την με το "Τέταρτο Ράιχ".
Είχε προηγηθεί το πρόστιμο ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην X στις 5 Δεκεμβρίου, με την κατηγορία ότι παραβίασε τους κανόνες διαφάνειας, βάσει της Πράξης Ψηφιακών Υπηρεσιών της ΕΕ.
Στην αντιπαράθεση συμμετείχαν αρκετά κορυφαία μέλη της κυβέρνησης Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του προέδρου, ο οποίος δήλωσε ότι η Ευρώπη "οδεύει προς μια πολύ κακή κατεύθυνση".
Πολλά από τα σχόλια του Μασκ για την ΕΕ δεν ακούγονται για πρώτη φορά. Στο παρελθόν έχει επικρίνει την Ευρωπαϊκή Ένωση ως "αντιδημοκρατική", έχει κοινοποιήσει αναρτήσεις που αναδεικνύουν εγκλήματα που διαπράττονται από μετανάστες σε κράτη μέλη της ΕΕ και έχει ενισχύσει ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη που έχουν ευρωσκεπτικιστικές απόψεις.
Το Cube, η ομάδα ελέγχου γεγονότων του Euronews, εξέτασε ορισμένες από τις πρόσφατες αναρτήσεις του.
Ο Μασκ καταδικάζει την επίθεση στη χριστουγεννιάτικη αγορά, αλλά παραθέτει λάθος γεγονότα
Στις 6 Δεκεμβρίου, ο Βρετανός ακροδεξιός ακτιβιστής Τόμι Ρόμπινσον κοινοποίησε βιντεοσκοπημένο υλικό που όπως λέει καταγράφει αυτοκινητιστικό δυστύχημα σε χριστουγεννιάτικη αγορά στο γαλλικό υπερπόντιο έδαφος της Γουαδελούπης.
Σύμφωνα με τον Ρόμπινσον, δέκα άνθρωποι σκοτώθηκαν στο περιστατικό, ενώ κατηγόρησε τα "καθεστωτικά μέσα ενημέρωσης" ότι σιωπούν. Κάτω από την ανάρτησή του, οι θεωρίες εξαπλώθηκαν γρήγορα, με τους χρήστες του Χ να σχολιάζουν την υποτιθέμενη μουσουλμανική ταυτότητα του οδηγού, υπονοώντας ότι το δυστύχημα ήταν μέρος ισλαμιστικής τρομοκρατικής συνωμοσίας.
Ο Μασκ, ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει τακτικά την πλατφόρμα του για να μεταδώσει ισλαμοφοβικά σχόλια, υποστηρίζοντας στο παρελθόν ότι η Ευρώπη κατακλύζεται από μετανάστες, κοινοποίησε εκ νέου την ανάρτηση με τη λεζάντα "ξανά".
Ωστόσο, οι ισχυρισμοί του Ρόμπινσον είναι ψευδείς: αν και ορισμένα άτομα, μεταξύ των οποίων και παιδιά, τραυματίστηκαν κοντά στις προετοιμασίες της χριστουγεννιάτικης αγοράς, δεν υπήρξαν θύματα. Όσο για τον δράστη της επίθεσης, ήταν "υπό την επήρεια αλκοόλ" και κάνναβης, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Στις 8 Δεκεμβρίου -δύο ημέρες μετά την αρχική του ανάρτηση- ο Ρόμπινσον διευκρίνισε ότι "δεν σκοτώθηκαν 10 άτομα, πράγμα που σημαίνει ότι έκανα λάθος τότε".
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μασκ κοινοποιεί αναρτήσεις του Ρόμπινσον. Τους τελευταίους μήνες, οι δύο άνδρες έχουν αναπτύξει ολοένα και πιο στενούς δεσμούς, προβάλλοντας θεωρίες συνωμοσίας κατά της βρετανικής κυβέρνησης, με τον Ρόμπινσον να ευχαριστεί τον Αμερικανό μεγιστάνα για τη χρηματοδότηση των δικαστικών εξόδων του μετά την απαλλαγή του από τις κατηγορίες που σχετίζονται με την τρομοκρατία τον Νοέμβριο.
Έγινε το X η πιο δημοφιλής εφαρμογή ειδήσεων στην Ευρώπη μέσα σε μια νύχτα;
Ένας ισχυρισμός που αναρτήθηκε και κοινοποιήθηκε από τον Ίλον Μασκ μετά το πρόστιμο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν ότι το X σημείωσε τεράστια αύξηση σε λήψεις κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου και έγινε η νούμερο ένα εφαρμογή ειδήσεων στην Ευρώπη.
"Το X σημειώνει ρεκόρ λήψεων σε πολλές χώρες της Ευρώπης", ισχυρίστηκε ο Μασκ την Κυριακή, προτού διακηρύξει λίγο αργότερα ότι το X είναι "τώρα το νούμερο 1 σε κάθε χώρα της ΕΕ", με αφορμή μια αναφορά ότι το X είχε γίνει η νούμερο ένα πηγή ειδήσεων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Αλλά είναι δύσκολο να συμπεράνει κανείς από τα διαθέσιμα στοιχεία αν το X έχει καταγράψει ξαφνική αύξηση στις λήψεις. Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, το X εμφανίζεται στην πρώτη θέση στη συγκεκριμένη κατηγορία "ειδήσεων" για τις λήψεις στο iPhone και στις κορυφαίες εφαρμογές Android.
Όταν εξετάζουμε τα κορυφαία γενικά διαγράμματα λήψεων, το X δεν εμφανίζεται στην κορυφή στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Πολωνία, την Ισπανία και την Ιταλία. Στις χώρες αυτές το X δεν είναι η πιο δημοφιλής δωρεάν εφαρμογή. Στην πλειονότητα των χωρών, δεν αναφέρεται στην κορυφαία 10άδα.
Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η εφαρμογή X δεν περιλαμβάνεται στην πρώτη 12άδα, αν και ο βοηθός τεχνητής νοημοσύνης του Ίλον Μασκ, Grok, βρίσκεται στην έκτη θέση. Στην Ισπανία, το X ομοίως δεν περιλαμβάνεται σε υψηλή θέση, αν και το Grok είναι το νούμερο ένα.
Οι ιστότοποι που καταγράφουν την κατάταξη για συσκευές Android στο Google Play σε όλη την Ευρώπη δείχνουν ότι δεν υπήρξε ξαφνική αύξηση των λήψεων για το X.
Ομοίως με τις λήψεις εφαρμογών για την Apple, το X δεν κατατάσσεται ψηλά όπως το Grok και δεν περιλαμβάνεται στις 20 πρώτες θέσεις της κατάταξης, στις οποίες κυριαρχούν τα TikTok, WhatsApp, Instagram και ChatGPT.
Το The Cube επικοινώνησε με την X για περισσότερες πληροφορίες, αλλά δεν έλαβε απάντηση εγκαίρως.
Ο Μασκ έχει προωθήσει εδώ και καιρό το X ως αξιόπιστη εναλλακτική λύση για ειδήσεις, αλλά η έρευνα δείχνει ότι το κοινό στην Ευρώπη δεν έχει την ίδια άποψη.
Η έκθεση 2025 Digital News Report του Ινστιτούτου Reuters διαπίστωσε ότι αν και τα παραδοσιακά ειδησεογραφικά πρακτορεία χάνουν πράγματι την επιρροή τους στα νεαρά ακροατήρια, η Ευρώπη εξακολουθεί να βασίζεται περισσότερο στις παραδοσιακές πηγές ειδήσεων από ό,τι οι ΗΠΑ.
Όταν το κοινό στρέφεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η έκθεση διαπίστωσε ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο και συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών χωρών, το Χ χρησιμοποιείται λιγότερο για ειδήσεις από το Instagram, το TikTok και το YouTube.
Οι "επαναπροωθήσεις" έχουν ευρεία υποστήριξη από το ευρωπαϊκό κοινό
Στα tweets του, ο Μασκ επανειλημμένα κοινοποίησε απόψεις που αναφέρουν ότι η έννοια των "επαναπροωθήσεων" έχει ευρεία υποστήριξη στην Ευρώπη.
"Μια νέα δημοσκόπηση από τη Δανία διαπίστωσε ότι πάνω από το 70% των ανθρώπων θέλουν να απελάσουν τους αλλοδαπούς που έχουν καταδικαστεί για κάποιο έγκλημα. Αυτό επιβεβαιώνει ότι η ιδέα των επαναπροωθήσεων δεν είναι "ακροδεξιά". Είναι μια απολύτως φυσιολογική άποψη", επαναδιαμοίρασε ο Μασκ, παράλληλα με αναρτήσεις που υποστήριζαν ότι οι μη Ευρωπαίοι μετανάστες στοχεύουν σε γενοκτονία των εθνοτικών Ευρωπαίων.
Ενώ το The Cube δεν μπόρεσε να εντοπίσει την ακριβή δημοσκόπηση που κοινοποίησε ο Mασκ, οι απελάσεις αλλοδαπών που έχουν καταδικαστεί για έγκλημα είναι μια κυρίαρχη πολιτική στη Δανία που υποστηρίζεται από την τρέχουσα κυβέρνησή της.
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν νόμους που επιτρέπουν την απέλαση αλλοδαπών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι πολίτες της ΕΕ, εάν διαπράττουν σοβαρά εγκλήματα. Η Αυστρίακαι η Πολωνίαέχουν ήδη διατάξεις στη νομοθεσία τους που επιτρέπουν τις απελάσεις αλλοδαπών που διαπράττουν εγκλήματα, ενώ η Γερμανία αυστηροποίησε πρόσφατα τους νόμους που επιτρέπουν την απέλαση αλλοδαπών εγκληματιών σε χώρες που προηγουμένως θεωρούνταν "μη ασφαλείς", όπως η Συρία και το Αφγανιστάν.
Εννέα ευρωπαϊκές χώρες έχουν επίσης υπογράψει ανοικτή επιστολή με την οποία ζητούν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να διευκολύνει την απέλαση μεταναστών στην Ευρώπη για εγκληματικές δραστηριότητες.
Η απέλαση αλλοδαπών που διαπράττουν εγκλήματα αποφασίζεται, ωστόσο, επιλεκτικά κατά περίπτωση και δεν είναι το ίδιο με την "επαναπροώθηση" - μια έννοια που συνδέεται με τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης, ιδίως στην Αυστρία και τη Γαλλία και αργότερα με το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Ως "επαπροώθηση" ορίζεται γενικά ο στόχος της αντιστροφής μιας αντιληπτής δημογραφικής αντικατάστασης με τη διενέργεια αναγκαστικών απελάσεων ατόμων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, όχι μόνο αιτούντων άσυλο ή προσφύγων, αλλά και μεταναστών με μακροχρόνιες άδειες παραμονής και όσων έχουν πολιτογραφηθεί πολίτες.
Στην πιο ριζοσπαστική του μορφή, έχει χρησιμοποιηθεί για να υποστηρίξει την απομάκρυνση των απογόνων τους που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ευρώπη.
Οι έρευνες για τις ευρωπαϊκές τάσεις δείχνουν ότι υπάρχει δημόσια δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις έχουν διαχειριστεί τη μετανάστευση, καθώς και μια γενική πεποίθηση ότι υπάρχουν πάρα πολλοί μετανάστες.
Η υποστήριξη για τις επιστροφές μεταναστών είναι, ωστόσο, υπό όρους και περιορίζεται στην απομάκρυνση αιτούντων άσυλο που κόβονται ή μεταναστών που έχουν διαπράξει εγκλήματα. Υπάρχει πολύ λιγότερη υποστήριξη για απελάσεις μεταναστών που είναι νόμιμοι ή μακροχρόνια διαμένοντες και δεν έχουν διαπράξει εγκλήματα, και το Cube δεν μπόρεσε να εντοπίσει καμία αξιόπιστη έρευνα σχετικά με την στάση των Ευρωπαίων απέναντι σε ευρείας κλίμακας απελάσεις όλων των αλλοδαπών.
Είναι επίσης παραπλανητικό να υπονοούμε ότι η μετανάστευση στην Ευρώπη πλησιάζει στην αντικατάσταση του λεγόμενου "εθνικού πληθυσμού". Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι το ποσοστό των πολιτών εκτός ΕΕ και στα 27 κράτη μέλη ανήλθε μόλις στο 6,4% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ, ενώ μόνο το 9,9% του πληθυσμού της Ευρώπης γεννήθηκε εκτός του μπλοκ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφερε στο Χ μια "παράνομη μυστική συμφωνία"
Ο ΄Ιλον Μασκ κοινοποίησε επίσης μια ανάρτηση κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου επαναλαμβάνοντας έναν ισχυρισμό που έκανε για πρώτη φορά ένα χρόνο πριν, σχετικά με το πρόστιμο των 120 εκατομμυρίων ευρώ: ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφερε στη Χ μια "παράνομη μυστική συμφωνία πέρυσι. Αν η Χ λογοκρίνει αθόρυβα χωρίς να το πει σε κανέναν, δεν θα της έβαζαν πρόστιμο".
Πέρυσι, ο πρώην Ευρωπαίος επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν απάντησε στον Μασκ ότι "δεν υπήρξε ποτέ - και δεν θα υπάρξει ποτέ - καμία "μυστική συμφωνία". με οποιονδήποτε. Η DSA παρέχει στο X (και σε κάθε μεγάλη πλατφόρμα) τη δυνατότητα να προσφέρει εγγυήσεις για τη διευθέτηση μιας υπόθεσης".
Σύμφωνα με την νομοθεσία της ΕΕ για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), οι διαδικτυακές πλατφόρμες μπορούν πράγματι να προσφέρουν εθελοντικές "δεσμεύσεις" για τη διόρθωση υποτιθέμενων παραβιάσεων και η Επιτροπή μπορεί να καταστήσει τις δεσμεύσεις αυτές δεσμευτικές, κλείνοντας έτσι την υπόθεση.
Τον Ιούνιο, η Επιτροπή ανακοίνωσε δημοσίως ότι αποδέχθηκε δεσμεύσεις από την υπηρεσία διαδικτυακού λιανικού εμπορίου AliExpress, αφού εξέφρασε σειρά ανησυχιών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η πλατφόρμα σημείωνε, μεταξύ άλλων, παράνομα προϊόντα.
Ο διακανονισμός ήταν επίσημος και δημοσιεύθηκε ανοιχτά, υποστηρίζοντας τον ισχυρισμό του Μπρετόν ότι τέτοιες διαδικασίες δεν αποτελούν "μυστικές" ή "παράνομες" συμφωνίες.
"Το κάναμε σύμφωνα με τις καθιερωμένες ρυθμιστικές διαδικασίες. Στο χέρι σας είναι να αποφασίσετε αν θα προσφέρετε δεσμεύσεις ή όχι. Έτσι λειτουργούν οι διαδικασίες του κράτους δικαίου", δήλωσε ο Επίτροπος.