Οι κορυφαίοι ειδικοί ασφάλειας τροφίμων της Ευρώπης ενώνουν τις δυνάμεις τους για καταπολέμηση της απάτης. Το Euronews τούς ακολουθεί σε αυτήν την ειδική σειρά που ονομάζεται The Food Detectives. Στο Επεισόδιο 2, γνωρίστε την ομάδα που καταπολεμά την απάτη από το αγρόκτημα στο κρεοπωλείο.
Κάθε μήνα υπάρχουν ισχυρισμοί για απάτη στα τρόφιμα στην Ευρώπη και το κρέας είναι ένας από τους κύριους τομείς που προκαλούν ανησυχία, καθώς τα προϊόντα ενδέχεται να φέρουν λανθασμένη ετικέτα, να έχουν νοθευτεί ή να έχουν υποστεί τροποποίηση με κάποιον τρόπο. Για να βοηθήσουν τις αρχές να καταπολεμήσουν καλύτερα την απάτη και να βελτιώσουν την ιχνηλασιμότητα και τη διαφάνεια, οι ντετέκτιβ τροφίμων αναπτύσσουν μια σειρά νέων εργαλείων και τεχνικών.
Η καινοτομία ξεκινά από την αρχή της τροφικής αλυσίδας, από το αγρόκτημα. Στην αγροτική περιοχή Οβέρν της Γαλλίας, ο Donato Andueza από τον γαλλικό οργανισμό γεωργικών ερευνών INRAE δημιούργησε μια φορητή συσκευή τύπου σακιδίου πλάτης, που μπορεί να υποδεικνύει αν τα σφάγια βοδινού κρέατος προέρχονται από ζώα που εκτρέφονταν μόνο με χορτάρι.
«Η απάτη θα μπορούσε να αφορά την προσπάθεια παρουσίασης ζώων που σιτίζονται με συστήματα παραγωγής τα οποία χρησιμοποιούν δημητριακά, συμπυκνωμένες ζωοτροφές και άχυρο ως ζώα που σιτίζονται με χορτάρι σε ειδυλλιακές συνθήκες», εξηγεί.
Προς το παρόν, η ανεύρεση της απάτης απαιτεί δαπανηρές και χρονοβόρες επιθεωρήσεις σε αγροκτήματα, αλλά τώρα ο Donato και η ομάδα του έχουν αναπτύξει ένα σύστημα που χρησιμοποιεί υπέρυθρο φως για να ελέγχεται γρήγορα αν το βοδινό κρέας προέρχεται από ζώα που σιτίζονταν με χορτάρι.
Αυτό επιτυγχάνεται με τον έλεγχο του χρώματος του κρέατος με χρήση φασματοσκοπίας υπερύθρου. Μόλις γίνει γνωστή η χημική σύνθεση του κρέατος, είναι δυνατόν να εξαχθεί συμπέρασμα για το πώς σιτιζόταν το ζώο.
Ο ίδιος αναμένει ότι η συσκευή θα αξιοποιηθεί σε σφαγεία, αλλά και σε κρεοπωλεία και σούπερ μάρκετ.
Εντωμεταξύ, στη γραφική πόλη Μπαϊρόιτ της Βαυαρίας, ο Andreas Römpp καταπολεμά την απάτη κατά την οποία στο κοτόπουλο εγχέονται υγρά που μιμούνται τις ιδιότητες του κρέατος. Αυτοί οι Γερμανοί ντετέκτιβ τροφίμων έχουν αναπτύξει μια τεχνική για τον εντοπισμό των απατεώνων.
«Στη συσκευή μας, ακτινοβολούμε τα δείγματα με ένα λέιζερ που τα σαρώνει και έτσι μπορούμε να αναλύσουμε τη σύνθεση του υλικού. Συνδυάζουμε αυτά τα μεμονωμένα φάσματα για να σχηματίσουμε μια εικόνα και μπορούμε να συγκρίνουμε αυτές τις κατανομές από το φασματόμετρο μάζας με τις οπτικές εικόνες», εξηγεί.
Αυτή η προσέγγιση είναι ένας αξιόπιστος τρόπος για τον εντοπισμό ύποπτων κοτόπουλων, αν και ορισμένες περιπτώσεις ξεφεύγουν από τις αρχές. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο παραγωγός διώκεται ποινικά.
Σε τέτοιες νομικές καταστάσεις, η βεβαιότητα είναι το κλειδί, γι' αυτό και οι ντετέκτιβ τροφίμων στο Ινστιτούτο Max Rubner στο Κούλμμπαχ αναπτύσσουν εξαιρετικά ακριβείς τεχνικές για την ανάλυση του κρέατος.
Αυτό σημαίνει εξονυχιστικό έλεγχο των δειγμάτων σε μοριακό επίπεδο, πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια από τις ταχείες δοκιμές, που μπορεί ακόμη και να οδηγήσουν σε ψευδείς κατηγορίες για απάτη.
«Εάν μια μέθοδος δεν είναι ακριβής και έχει ποσοστό σφάλματος 25%, αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι τα παραποιημένα δείγματα δεν αναγνωρίζονται, αλλά ίσως το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι ένα ανόθευτο δείγμα παρουσιάζεται ως παραποιημένο. Γι' αυτό η ακρίβεια είναι τόσο σημαντική», καταλήγει η Dagmar.
Το Euronews δημιουργεί το The Food Detectives
Η σειρά The Food Detectives παρακολουθεί την έρευνα στο πλαίσιο του έργου Watson της ΕΕ, που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη». Το Euronews είναι μέλος της κοινοπραξίας του έργου Watson, μαζί με άλλους 46 εταίρους εντός και εκτός ΕΕ από τη βιομηχανία και τον ακαδημαϊκό χώρο. Στόχος του Watson είναι να παρέχει στις αρχές ασφάλειας τροφίμων καλύτερα εργαλεία για τον εντοπισμό και την πρόληψη της απάτης στα τρόφιμα.
Δείτε το LIVE EVENT για το The Food Detectives στο κανάλι του Euronews στο YouTube την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου στις 17:00 απευθείας από τις Βρυξέλλες.