Από επιστροφή στα οικογενειακά σπίτια και γαλοπούλα έως παραλίες στο εξωτερικό και φαγητό έξω, όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι ταξιδεύουν τα Χριστούγεννα.
Καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, πολλοί από εμάς έχουμε ήδη μπει στο γιορτινό κλίμα, στολίζουμε με λαμπερές διακοσμήσεις, τσεκάρουμε τις λίστες για τα ψώνια και προγραμματίζουμε πλούσια γιορτινά τραπέζια.
Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι πάνε κόντρα στο καθιερωμένο, επιλέγοντας να περάσουν τις γιορτές στο εξωτερικό αντί στο σπίτι με τις ευρύτερες οικογένειές τους.
Αλλοι θέλουν να δημιουργήσουν τις δικές τους παραδόσεις ή να εκμεταλλευτούν τις γιορτές για λίγη ταξιδιωτική περιπέτεια, ενώ άλλοι θέλουν απλώς να ξεφύγουν από το άγχος, την αναστάτωση και το κόστος που συνεπάγεται το να φιλοξενείς τα Χριστούγεννα στο σπίτι.
Για ορισμένους, πρόκειται για μια απόδραση από τους σκληρούς ευρωπαϊκούς χειμώνες και τους καλπάζοντες λογαριασμούς ενέργειας, υπέρ των ηλιόλουστων παραλιών και της πολύ φθηνότερης διαμονής στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Δεκέμβριος του 2025 θα μπορούσε να είναι «η πιο πολυσύχναστη χριστουγεννιάτικη περίοδος ταξιδιών στην ιστορία».
Μερικοί από τους πιο δημοφιλείς χριστουγεννιάτικους προορισμούς είναι τα κλασικά hotspots για σκι, όπως το Σεν Μόριτς, το Ζερμάτ και το Λεχ, με τους ταξιδιώτες να δελεάζονται από τη σιγουριά του χιονιού και τις χριστουγεννιάτικες αγορές σε πόλεις όπως η Βιέννη, η Πράγα και το Στρασβούργο.
Ωστόσο, κάποιοι ταξιδιώτες επιλέγουν επίσης πιο ηλιόλουστους προορισμούς όπως η Μαδέρα, η Κύπρος και η νότια Ιταλία, μαζί με τα Κανάρια Νησιά, για μια δόση χειμωνιάτικου ήλιου.
Τι κρύβεται πραγματικά πίσω από αυτή τη στροφή και ποιος την καθοδηγεί; Και θα είναι ποτέ ξανά τα Χριστούγεννα τα ίδια;
Πώς τα αντισυμβατικά Χριστούγεννα κερδίζουν έδαφος. Οι αντισυμβατικοί εορτασμοί των Χριστουγέννων αυξάνονται, σύμφωνα με την εταιρεία κουπονιών δώρων Virgin Experience Days.
Όπως λένε, μερικοί από τους πιο δημοφιλείς τρόπους να περάσει κανείς τα Χριστούγεννα περιλαμβάνουν το να επιλέξει ένα «Friendmas», να γιορτάσει τα Χριστούγεννα σε εντελώς άλλη ημέρα ή να ταξιδεύει ανήμερα των Χριστουγέννων.
Η Γενιά Z φαίνεται να οδηγεί αυτή την τάση των «αντισυμβατικών» Χριστουγέννων, με το 25% των 18-24 ετών να προτιμά να ταξιδεύει ανήμερα των Χριστουγέννων, σύμφωνα με έρευνα της Virgin Experience Days, κυρίως για να δημιουργήσει τις δικές του παραδόσεις.
«Γιόρταζα τα Χριστούγεννα με τον ίδιο τρόπο επί 18 χρόνια, αλλά από τότε που μετακόμισα στο Ηνωμένο Βασίλειο, μακριά από την οικογένεια, μπορώ να επαναπροσδιορίσω αυτή την περίοδο όπως θέλω», είπε στην έρευνα ο Mohsan Lin, 28χρονος γραφίστας που κατάγεται από το Χονγκ Κονγκ.
«Σε προηγούμενα Χριστούγεννα, γύριζα μόνος μου το Ηνωμένο Βασίλειο και επισκεπτόμουν φίλους στη χώρα. Έτσι, κατάφερνα να συναντήσω πολλούς διαφορετικούς φίλους και να εξερευνήσω μέρη του Ηνωμένου Βασιλείου όπου δεν είχα πάει.»
Φέτος, ο Lin θα περάσει τα Χριστούγεννα στη Νορβηγία επισκεπτόμενος φίλους, αντί να επιστρέψει στο σπίτι του στο Χονγκ Κονγκ. Αν και θα απολαύσει ένα δείπνο Χριστουγέννων σε νορβηγικό στιλ, έχει επίσης προγραμματίσει να εξερευνήσει το Όσλο, να κάνει σνόουμπορντ, σκέιτμπορντ και να δοκιμάσει πλωτές σάουνες.
«Θυμάμαι να τρώμε Κορεάτικο μπάρμπεκιου αντί για γαλοπούλα μια χρονιά στο Σαουθάμπτον και να συμμετέχω στο ‘Boxing Day Dip’ στο Νιούκασλ. Μια άλλη χρονιά, πέρασα τις εβδομάδες πριν από τα Χριστούγεννα σε ένα καμπ χόκεϊ επί πάγου στη Φινλανδία, όπου προπονήθηκα σε εγκαταστάσεις όπου θα προπονούνταν η ολυμπιακή φινλανδική ομάδα χόκεϊ επί πάγου», πρόσθεσε ο Lin.
Η ευκολία και η άνεση υπερισχύουν της παράδοσης
Τα Χριστούγεννα μπορεί να είναι αγχωτικά, χρονοβόρα, ακριβά και γενικώς χαοτικά, ειδικά για οικογένειες με μικρά παιδιά ή για όσους φιλοξενούν για πρώτη φορά με ελάχιστη βοήθεια.
Έτσι, για πολλούς, το να περάσουν αυτό το διάστημα στο εξωτερικό είναι πρωτίστως θέμα ευκολίας και άνεσης. Αυτό περιλαμβάνει το να μην χρειάζεται να σχεδιάσουν περίπλοκα γεύματα, αλλά να βγουν για ένα πολυτελές δείπνο χωρίς πιάτα για πλύσιμο ή να μείνουν σε ένα θέρετρο με υπηρεσίες φροντίδας παιδιών.
Για κάποιους, τα σύνθετα ζητήματα οργάνωσης γίνονται ο λόγος για να παρακάμψουν εξ ολοκλήρου την παράδοση.
«Οι οικογένειες είναι πιο γεωγραφικά διασκορπισμένες, πράγμα που κάνει ευκολότερο να συναντηθούν σε έναν προορισμό παρά να συγκεντρωθούν σε ένα σπίτι. Το ταξίδι έχει γίνει ουδέτερο έδαφος. Τα ζητήματα οργάνωσης είναι ολοένα πιο καθοριστικά. Οι ταξιδιώτες δίνουν προτεραιότητα σε διαδρομές που μοιάζουν ελεγχόμενες και προβλέψιμες, με απευθείας πτήσεις, απλές μεταφορές και καταλύματα που λειτουργούν για όλες τις ηλικίες», τόνισε ο Andrew Harrison-Chinn, διευθυντής μάρκετινγκ στην εταιρεία πρόσβασης σε αίθουσες αεροδρομίων Dragonpass.
Σημείωσε επίσης ότι αυτή η στροφή αντανακλά πρακτική αλλαγή και όχι πολιτισμική απόρριψη, μεταμορφώνοντας τα Χριστούγεννα από έναν τόπο σε μια κοινή εμπειρία.
Παρά την συνεχιζόμενη κρίση κόστους ζωής, οι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι πρόθυμοι να ξοδέψουν επιλεκτικά για ό,τι τους έχει μεγαλύτερη σημασία, ιδίως όταν αυτό μειώνει το άγχος και δίνει προτεραιότητα στην άνεση. Σε αυτό περιλαμβάνονται μικρές αναβαθμίσεις που εξασφαλίζουν καλύτερα ωράρια πτήσεων και άλλων μεταφορών, πιο ομαλές μετεπιβιβάσεις και πιο ήρεμα αεροδρόμια.
«Το κλίμα είναι ένας ακόμη παράγοντας. Κάποιοι ταξιδιώτες θέλουν σίγουρο χιόνι, άλλοι φως και ζεστασιά. Το να πληρώνεις για βεβαιότητα θεωρείται πλέον λογικό και όχι πολυτέλεια. Τα κοινωνικά δίκτυα ενισχύουν αυτές τις αποφάσεις, αλλά δεν τις δημιουργούν», εξήγησε ο Harrison-Chinn.
Περισσότεροι ταξιδιώτες δίνουν προτεραιότητα στην «επιλεγμένη οικογένεια» και στην ευεξία
Αν και τα Χριστούγεννα παραδοσιακά θεωρούνται περίοδος όπου οι οικογένειες συναντιούνται και γιορτάζουν την αρμονία, δυστυχώς μπορεί και να οξύνουν συγκρούσεις και εντάσεις γύρω από ποικίλα ζητήματα.
Έτσι, για πολλούς, τα Χριστούγεννα και άλλες οικογενειακές συγκεντρώσεις και διακοπές μπορούν να γίνουν πηγή έντονου στρες και άγχους. Κάτι που ολοένα περισσότεροι προσπαθούν να αποφύγουν εντελώς, είτε κάνοντας μόνοι τους ένα ταξίδι στο εξωτερικό είτε περνώντας χρόνο με τις οικογένειες του/της συντρόφου τους αντί με τις δικές τους.
Η άνοδος του Friendmas, δηλαδή της επιλογής να γιορτάζεις τα Χριστούγεννα με μια ομάδα στενών φίλων, αντί με την οικογένεια, υπογραμμίζει επίσης αυτή τη στροφή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να σημαίνει ακόμη και ένα ταξίδι με φίλους στο εξωτερικό τα Χριστούγεννα.
«Υπάρχει ολοένα μεγαλύτερη έμφαση στην «επιλεγμένη οικογένεια», όπου οι ουσιαστικές φιλίες θεωρούνται ζωτικής σημασίας για την ευεξία, αντικαθιστώντας τα παραδοσιακά οικογενειακά τελετουργικά. Με τις κοινωνικές, οικονομικές και εργασιακές πιέσεις να αυξάνονται, βλέπουμε επίσης ανθρώπους να επιλέγουν να περάσουν τα Χριστούγεννα με τρόπο που να τους αναζωογονεί», είπε η ψυχοθεραπεύτρια Δρ Jo Gee.
Για πολλούς, το τέλος του χρόνου είναι μία από τις ελάχιστες περιόδους που μπορούν να πάρουν άδεια από τη δουλειά, να χαλαρώσουν, να ανανεωθούν και να προετοιμαστούν για το νέο έτος, αλλά και να ταξιδέψουν και να ζήσουν νέα πράγματα.
Ως εκ τούτου, γίνονται ολοένα πιο προστατευτικοί με αυτό το χρονικό διάστημα και με το πώς επιλέγουν να το περάσουν.
Κάθε άλλο παρά απόρριψη της σύνδεσης, πρόκειται περισσότερο για επαναπροσδιορισμό του τι σημαίνουν οι ουσιαστικές σχέσεις, με την οικογένεια και τους φίλους, αλλά και με τον εαυτό τους.
Έτσι, τα χριστουγεννιάτικα ταξίδια γίνονται περισσότερο ζήτημα επιλογής του τρόπου που θέλουν οι άνθρωποι να αξιοποιήσουν τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο τους, παρά απόρριψη της παράδοσης.
Το 45% των 18-24 ετών στην έρευνα της Virgin Experience Days αποκάλυψε ότι οι «αντισυμβατικοί» εορτασμοί τούς φαίνονται πολύ πιο ουσιαστικοί από τους παραδοσιακούς.
Αυτό επεκτάθηκε και στα δώρα της Γενιάς Z , με το 30% των 18-24 ετών να θέλει ένα κουπόνι για μια ατομική εμπειρία αντί για μία με αγαπημένο πρόσωπο ή φίλο. Αυτό υπερίσχυσε των αιτημάτων για υλικά δώρα που είχαν ζητήσει, καθώς και των αιφνιδιαστικών υλικών δώρων.
«Τα στατιστικά δείχνουν ότι οι νεότεροι Βρετανοί είναι σχεδόν διπλάσια πιθανό να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα αντισυμβατικά, με τη Γενιά Z να αποδίδει μεγαλύτερη αξία στην αυθεντικότητα, στην ευεξία και στην αυτοέκφραση απ’ ό,τι στην παράδοση», είπε η Δρ Gee στην έρευνα της Virgin Experience Days.
«Πρόσφατες έρευνες δείχνουν πώς οι νέοι ενήλικες δίνουν προτεραιότητα σε εμπειρίες που ευθυγραμμίζονται με την ψυχική τους υγεία και την ταυτότητά τους, βλέποντας μοναχικούς ή εναλλακτικούς εορτασμούς ως πράξεις ενδυνάμωσης και αυτοφροντίδας.»
Οι «αντισυμβατικοί» εορτασμοί δεν περιορίζονται στα Χριστούγεννα, αλλά εμφανίζονται όλο και συχνότερα για γεγονότα όπως η απαλλαγή από χρέη, η απόκτηση νέου κατοικίδιου ή η ολοκλήρωση ενός σημαντικού ορόσημου.