ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ ιός Έμπολα, η πιο σωστά η ασθένεια του ιού Έμπολα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1976, σε δύο περιοχές, πολλά χιλιόμετρα μακριά ή μία από την άλλη: Στη Νζάρα του Σουδάν και το Γιαμπούκου του Ζαΐρ (σήμερα Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό). Πήρε το όνομα του από το ποτάμι Έμπολα.
Κατά το τελευταίο ξέσπασμα της έχει σκοτώσει περισσότερα από 3300 άτομα. Η κόκκινη ζώνη της επιδημίας βρίσκεται στη Δυτική Αφρική.
Το υπουργείο Υγείας της Ισπανίας επιβεβαίωσε ότι Ισπανίδα νοσηλεύτρια βρέθηκε θετική στον ιό του Εμπολα, το πρώτο κρούσμα της ασθένειας στην Ευρώπη και το δεύτερο εκτός των χωρών της δυτικής Αφρικής όπου εμφανίστηκε ο ιός.
Ο ιός προκαλεί σοβαρό αιμορραγικό πυρετό σε ανθρώπους και άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά και είναι μοιραίος στο μεγαλύτερο ποσοστό των κρουσμάτων.
Η πλειονότητα των κρουσμάτων είναι ενήλικες ηλικίας 15 – 59 ετών. Από τον έλεγχο επιβεβαιωμένων εργαστηριακά κρουσμάτων με PCR, διαπιστώθηκε η γονιδιακή ομοιότητα του στελέχους σε ποσοστό 98%, με το στέλεχος που προκάλεσε την επιδημία από ιό Έμπολα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό το 2009.
Η μετάδοση
Μεταδίδεται μέσω της άμεσης επαφής με αίμα ή άλλα σωματικά υγρά (π.χ. σάλιο, ούρα) από μολυσμένα άτομα, νεκρά ή ζωντανά. Στους τρόπους μετάδοσης περιλαμβάνεται και η χωρίς προφυλάξεις σεξουαλική επαφή με ασθενείς έως και εφτά εβδομάδες μετά την ανάρρωσή τους.
Η ασθένεια μεταδίδεται επίσης από την άμεση επαφή με αίμα και άλλα σωματικά υγρά από άγρια ζώα, νεκρά ή ζωντανά, όπως πίθηκοι, αντιλόπες και νυχτερίδες.
Ο ιός Έμπολα δεν μεταδίδεται μέσω του αέρα, όπως συμβαίνει με τη γρίπη.
Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι νυχτερίδες της υποοικογένειας Pteropodinae που αφθονούν στα αφρικανικά δάση θεωρείται ότι μεταφέρουν τον ιό χωρίς να προσβάλλονται από αυτόν. Επίσης, σχετικές έρευνες έδειξαν ότι ο ιός μπορεί να μεταφερθεί και από το γένος των νυκτερίδων tadarida, υποδηλώνοντας ότι οι νυχτερίδες είναι πηγή του ιού.
Συμπτώματα-Φάση 1
Ύστερα από δύο ημέρες και έως 21 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό, η ασθένεια μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά με πυρετό, μυϊκούς πόνους, αίσθηση αδυναμίας, πονοκέφαλο και κυνάγχη. Πρόκειται για τα συμπτώματα της πρώτης φάσης.
Συμπτώματα-Φάση 2
Το επόμενο στάδιο της ασθένειας χαρακτηρίζεται από εμετό, διάρροια, εξανθήματα και δυσλειτουργία του
ήπατος και των νεφρών. Μερικοί ασθενείς εμφανίζουν επίσης έντονη εσωτερική και εξωτερική αιμορραγία και πολυοργανική ανεπάρκεια.
Πρόληψη
Η πρόληψη περιλαμβάνει μέτρα για τη μείωση της μετάδοσης από μολυσμένους πιθήκους και χοίρους σε ανθρώπους. Αυτό σημαίνει προληπτικούς ελέγχους αυτών των ζώων για μόλυνση, επακόλουθη θανάτωση εφόσον αποδειχθούν θετικά στον ιό και κατάλληλο ενταφιασμό.
Το κατάλληλο μαγείρεμα του κρέατος και η προστατευτική ενδυμασία κατά τη διάρκεια της μεταφοράς και χειρισμού κρεάτων είναι επίσης επιβοηθητική, όπως και η προστατευτική ενδυμασία και το πλύσιμο των χεριών, όταν βρίσκεται κανείς κοντά σε άτομο που έχει προσβληθεί από τη νόσο. Δείγματα σωματικών υγρών και ιστών από ανθρώπους που έχουν νοσήσει χρειάζονται ειδικό χειρισμό και ιδιαίτερη προσοχή, καθώς πολλά είναι τα μέλη του ιατρικού προσωπικού των χωρών της Δυτικής Αφρικής που έχουν προσβληθεί.
Η ενημέρωση των πολιτών είναι το κλειδί της πρόληψης και σε αυτή την περίπτωση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ξεκαθαρίζει ότι το μοναδικό μέτρο αντιμετώπισης της εξάπλωσης αυτή τη στιγμή είναι η πρόληψη.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΘεραπεία
Για την ώρα όλες οι θεραπείες για την ασθένεια του ιού βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο. Οι θεραπείες που εφαρμόζονται αφορούν κυρίως στην αντιμετώπιση της συμπτωματολογίας. Ανάμεσα στις προσπάθειες για τη βοήθεια νοσούντων περιλαμβάνονται η ενυδάτωση με στοματική παροχή υγρών, ή η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών.
Ελπιδοφόρο είναι το φάρμακο ZMapp, που χορηγήθηκε με αίσια αποτελέσματα σε δύο αμερικανούς γιατρούς που κόλλησαν τον ιό. Ωστόσο, χορηγήθηκε σε Ισπανό ιερέα, ο οποίος τελικά κατέληξε. Επομένως, η αποτελεσματικότητα του είναι αβέβαιη.
Πάντως, αποθέματα του φαρμάκου, που κατασκευάζεται από αμερικανική εταιρεία, αποστέλλονται συνεχώς στη Δυτική Αφρική. Φαρμακευτική εταιρεία από τον Καναδά αναμένεται να στείλει περίπου 1000 δόσεις ενός πειραματικού εμβολίου, του VSV-EBOV, το οποίο αν και δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ σε άνθρωπο, φάνηκε υποσχόμενο στις πειράματα που έγιναν σε ζώα.
Οι χώρες στην κόκκινη ζώνηa
Η επιδημία ξεκίνησε στις 22 Μαρτίου στη Γουινέα, από όπου εξαπλώθηκε στη Σιέρα Λεόνε και τη Λιβερία. Τώρα εκφράζονται φόβοι ότι εξαπλώνεται γρήγορα και στη Νιγηρία, όπου επιβεβαιώθηκε ο πρώτος θάνατος από Έμπολα στις 25 Ιουλίου. Χώρες που αποτελούν συγκοινωνιακούς κόμβους, όπως η Κένυα, αν και δεν βρίσκονται στη Δυτική Αφρική, λαμβάνουν αυστηρά μέτρα.
Η εξάπλωση του ιού – Θύματα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜέχρι τις 11 Αυγούστου είχαν αναφερθεί 1.975 και 1069 θάνατοι στη Δυτική Αφρική. Ωστόσο, εκτιμάται ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος.