Το Διεθνές Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής αποτελεί και φέτος το πολιτιστικό γεγονός της χρονιάς στη Μάλτα.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο μπαρόκ στα καλύτερά του. Για πέμπτη χρονιά το Διεθνές Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής μετατρέπει τη Βαλέτα σε πόλο έλξης των μουσικόφιλων.
Πρόκειται για μια γιορτή αυτού του μουσικού είδους που ξεκίνησε το 16ο αιώνα, όταν έπεφταν και τα πρώτα θεμέλια στη μαλτέζικη πρωτεύουσα. Η καλύτερη απάντηση στο σκεπτικισμό των πρώτων διοργανώσεων, όπως μας λέει ο διευθυντής και εμπνευστής του Κένεθ Ζάμιτ Ταμπόνα.
«Μπαρόκ; Τι είναι το μπαρόκ; Τους απάντησα πως είναι στο dna μας, πως βρίσκεται παντού, ότι είμαστε ένα έθνος μπαρόκ με μια μπαρόκ πρωτεύουσα, οι πόλεις και τα χωριά μας έχουν μπαρόκ εκκλησίες, θαύματα της μπαρόκ αρχιτεκτονικής, όμως ποτέ δεν είχαμε τη μουσική μπαρόκ. Μέχρι πριν δέκα χρόνια ξέραμε μόνο τον Μπαχ, τον Βιβάλντι, τον Χέντελ, ίσως τον Σκαρλάτι κι αυτό ήταν όλο. Άρα, βασικά, βρεθήκαμε κι ακόμα βρισκόμαστε σε ένα ταξίδι αυτοανακάλυψης», επισημαίνει ο Ταμπόνα.
Το φεστιβάλ άνοιξε στην εκκλησία Τα’ Γκιεζού η ιταλική ορχήστρα Κοντσέρτο ντε Καβαλιέρι, το πιο ζωηρό και ενθουσιώδες μπαρόκ σύνολο των ημερών μας.
Ρωτήσαμε τον μαέστρο της Μαρτσέλο ντι Λίζα πώς και αυτή η μουσική, εξαιρετικά μοντέρνα στην εποχή της, είναι ελκυστική ακόμη και σήμερα.
Μας απάντησε ως εξής: «Η μπαρόκ μουσική, σε αντίθεση με εκείνη του ρομαντισμού, είναι πολύ πιο κοντά στη σημερινή μας αισθητική. Κι αυτό γιατί την εποχή εκείνη, η αισθητική είχε αλλάξει, μιλούσε για μια καλύτερη ζωή, για τη σπουδαιότητα της ζωής, ήθελε να εκπλήξει το κοινό. Όταν παίζουμε σήμερα, είναι κάτι που και σε εμάς ακούγεται πολύ μοντέρνο και σύγχρονο».
Η μπαρόκ μουσική υπήρξε πολύ δημοφιλής μεταξύ των μελών της αριστοκρατίας ή του υψηλόβαθμου κλήρου. Όμως το 18ο αιώνα, το είδος εκλαϊκεύθηκε στη Γαλλία μέσω του κουκλοθέατρου.
Το Κέντρο Μπαρόκ Μουσικής των Βερσαλλιών, το οποίο έχει αφοσιωθεί στη μελέτη και ερμηνεία της γαλλικής μπαρόκ μουσικής, παρουσίασε για τις ανάγκες του φεστιβάλ μια παρωδία όπερας του 17ου αιώνα.
«Πρόκειται για το Muppet Show της εποχής του. Σατιρίζουμε τους συνθέτες και τα έργα τους, αλλά και όλο το θεατρικό παρασκήνιο της παρισινής μουσικής και εν γένει καλλιτεχνικής ζωής. Βασικά, σατιρίζουμε όλο τον κόσμο», μας είπε ο διευθυντής του Ζαν-Φιλίπ Ντεσερουσό, συμπληρώνοντας:
«Πρόκειται για μια παράδοση του 17ου και 18ου αιώνα το να ερμηνεύονται οι ηλικιωμένες γυναίκες από άνδρες ή οι άνδρες να διακωμωδούν τις γυναίκες. Ο Μολιέρος το έκανε συχνά στα έργα του, χρησιμοποιούσε για τους γυναικείους ρόλους αυτό που σήμερα θα λέγαμε “drag queen“».
Ένα από τα καλύτερα σημεία της έναρξης του φεστιβάλ υπήρξε η εμφάνιση της ορχήστρας Correspondances.
Οι Λυονέζοι μουσικοί ερμήνευσαν στον εντυπωσιακό καθεδρικό του Αγίου Ιωάννη το μαγευτικό “Te Deum” του Μαρκ Αντουάν Σαρπεντιέ, μια μελωδία που είναι σήμερα γνωστή ως ο ύμνος της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης EBU.
«Πρόκειται για μία στιγμή που φεύγουμε από τους πολέμους, από το περίπλοκο πολιτικό και θρησκευτικό πλαίσιο», μας λέει ο διευθυντής της ορχήστρας Σεμπαστιάν Ντοσέ. «Πρέπει να φανταστούμε σήμερα ότι ζούμε στη Μέση Ανατολή κι ότι φτιάχνουμε κάτι από αυτό το σαραβαλιασμένο σύμπαν. Εφευρίσκουμε νέα είδη, νέες αρμονίες. Πρόκειται για μια μουσική που θέλει να ευχαριστήσει το κοινό κι ίσως γι’ αυτό η μπαρόκ μας μιλάει σήμερα, το 2017, τόσο απλά και με τόσο ευθύ τρόπο. Ίσως περισσότερο από τη ρομαντική μουσική, όπου οι συνθέτες ασχολούνταν με πιο πνευματικά πράγματα. Υπάρχει στη μουσική κάτι πολύ ευθύ».
Τα τελευταία χρόνια, αυτό το φεστιβάλ κατάφερε να γίνει ένα από τα κορυφαία πολιτιστικά δρώμενα της Μάλτας. Ενδεικτικό είναι ότι η συναυλία της ορχήστρας Correspondances στον καθεδρικό του Αγίου Ιωάννη προσήλκυσε 800 φίλους της μπαρόκ μουσικής, κάτι εντυπωσιακό για μια πόλη 7.000 κατοίκων.
Ο απεσταλμένος του euronews Βόλφγκανγκ Σπίντλερ μεταδίδει:
«Με όλα τα εντυπωσιακά της μπαρόκ κτίρια, αυτή η πόλη είναι σίγουρα η τέλεια σκηνή, πάνω στην οποία θα παρουσιαστεί η ποικιλία της μπαρόκ μουσικής σε ένα ευρύ κοινό».