«Κόκκινα» δάνεια: Οι αστερίσκοι της συμφωνίας κυβέρνησης - τραπεζών

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μετά από δύο διευρυμένες συναντήσεις και πολλές παρασκηνιακές διεργασίες, κυβέρνηση και τράπεζες κατέληξαν σε συμφωνία που ανοίγει την «ομπρέλα» προστασίας της πρώτης κατοικίας σε χιλιάδες επιπλέον δανειολήπτες με «κόκκινα» δάνεια.

Τα «υπέρ» για τους δανειολήπτες

Παρότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, και κυρίως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, πίεζαν για μείωση του ορίου αξίας για τις πρώτες κατοικίες που προστατεύονται, η κυβέρνηση «έπεισε» τις τράπεζες να κρατήσουν ψηλά τον πήχη: 

• το ύψος της αντικειμενικής αξίας θα βρίσκεται στις 250.000 ευρώ
• των ευνοϊκών ρυθμίσεων θα μπορούν να επωφεληθούν **και οι επαγγελματίες (ελεύθεροι επαγγελματίες και έμποροι) **με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία. Υπολογίζεται ότι από τα 100 δισ. ευρώ των «κόκκινων» δανείων, τα 50 δισ. ευρώ είναι επαγγελματικά δάνεια, η πλειοψηφία των οποίων έχει ως υποθήκη την πρώτη κατοικία.
• το κράτος θα επιδοτεί μέρος των δόσεων. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι την επιδότηση θα λάβουν δανειολήπτες με πολύ χαμηλό εισόδημα. Για το σκοπό αυτό αναμένεται να διατίθενται από τον κρατικό προϋπολογισμό 200 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
• στη ρύθμιση θα μπορούν να μπουν δανειολήπτες με ετήσιο εισόδημα έως 12.500 (για τους άγαμους). Το ποσό αυτό προσαυξάνεται στα 21.000 για ζευγάρι και σε αυτό προστίθενται 5.000 ευρώ για κάθε παιδί. Έτσι θα φτάνει τα 36.000 ευρώ για οικογένεια με τρία παιδιά.

Οι «αστερίσκοι»

Εκπρόσωποι των δανειοληπτών επισημαίνουν ότι η συμφωνία δεν είναι και τόσο ευνοϊκή για τους δανειολήπτες όσο αρχικά φαίνεται.

Καταρχάς, όπως επεσήμανε στο euronews ο νομικός σύμβουλος της Ένωσης Δανειοληπτών, Στρατής Νικολακέας, για πρώτη φορά εισάγεται η πρόβλεψη για «ανεξόφλητο ποσό», το οποίο ορίζεται στα 130.000 ευρώ. 

Αυτό σημαίνει ότι δανειολήπτες με οφειλές σε δάνεια που ξεπερνάνε τα 130.000 δε θα μπορούν να μπούνε στη ρύθμιση. Ο Σ. Νικολακέας τονίζει ότι είναι πολύ σημαντικό να διευκρινιστεί αν το ποσό αυτό αφορά το υπόλοιπο του στεγαστικού δανείου ή το σύνολο του τραπεζικού δανεισμού (πχ οφειλές από καταναλωτικά δάνεια). Στην τελευταία περίπτωση εκτιμάται ότι 1 στους 3 δανειολήπτες θα βρεθεί εκτός ρύθμισης.

Η συμφωνία κυβέρνησης - τραπεζών προβλέπει «κούρεμα» για την οφειλή που ξεπερνά το 120% της αξίας του ακινήτου. Μένει να διευκρινιστεί αν μιλάμε για αντικειμενική (όπως προέβλεπε ο ν. Κατσέλη) ή εμπορική (όπως προέβλεπε ο ν. Σταθάκη) αξία. Ωστόσο μέχρι τώρα πολλοί δανειολήπτες είχαν καταφέρει να «κουρέψουν» στα δικαστήρια πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του δανείου τους.

Όλες οι ρυθμίσεις θα γίνονται μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα, χωρίς τη μεσολάβηση των δικαστηρίων. Οι ενώσεις δανειοληπτών τονίζουν ότι πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για υποχρεωτική συμμετοχή των τραπεζών. Διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να αρνούνται, όπως υποστηρίζουν οι ενώσεις, χωρίς αιτιολόγηση τη ρύθμιση, όπως καταγγέλλουν ότι συμβαίνει τώρα με την πλατφόρμα εξωδικαστικού συμβιβασμού. 

Επιφυλάξεις και από τον τραπεζικό κλάδο

Στελέχη του τραπεζικού κλάδου εκφράζουν προβληματισμό για το αν οι νέες ρυθμίσεις θα βοηθήσουν ουσιαστικά τις τράπεζες στην εξυγίανση του «κόκκινου» βάρους στα βιβλία τους. 

Σημειώνουν ότι τα χαμηλά εισοδηματικά κριτήρια θα ευνοήσουν όλους αυτούς που αποκρύπτουν εισοδήματα και θα επιβραβεύσουν τη φοροδιαφυγή.

Στην ίδια λογική εντάσσεται και ο προβληματισμός για επιδότηση όσων δηλώνουν πολύ χαμηλό εισόδημα. 

Επίσης, η «ομπρέλα» ανοίγει τόσο ώστε υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί νέα γενιά αενάως ρυθμιζόμενων δανείων.