Διαχειρίσιμοι μεν, υπαρκτοί δε, οι προκλήσεις που μπορούν να επηρεάσουν την οικονομία του νησιού
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ οικονομική ανάπτυξη σταδιακά επιβραδύνεται, αλλά παραμένει ισχυρή, ενισχυμένη από τους τομείς των υπηρεσιών και των κατασκευών, η οποία χρηματοδοτείται εν μέρει από άμεσες ξένες επενδύσεις, αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε ανακοίνωση του για την Κύπρο. Την ίδια ώρα προειδοποιεί για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Σύμφωνα με το Ταμείο, οι κίνδυνοι απορρέουν κυρίως από τα ακόμη σημαντικά ποσά μη εξυπηρετούμενων δανείων, την ανάγκη για μείωση του δημοσίου χρέους και οι ενδεχόμενες δημοσιονομικές υποχρεώσεις που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την οικονομική σταθερότητα και βιωσιμότητα του χρέους, όπως είναι η εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας και η εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων για επαναφορά των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων.
Ωστόσο, το ΔΝΤ σημειώνει πως οι κίνδυνοι από την εισαγωγή του ΓεΣΥ θα μπορούσαν να μειωθούν με τη σταθερή εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με στόχο να καταστεί ο τομέας της δημόσιας υγείας πιο ανταγωνιστικός και με την εξασφάλιση επαρκούς διαχείρισης των κινήτρων για τους παρόχους και τους ασθενείς.
Αναλυτικότερα, το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι οι αυξημένες δημόσιες δαπάνες και δημοσιονομικές ενδεχόμενες υποχρεώσεις που θα προκύψουν από την επαναφορά μέρους των μισθών που αποκόπηκαν την περίοδο κρίσης και από το υψηλότερο από το αναμενόμενο δημοσιονομικό κόστος της εφαρμογής του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS). Ο συνδυασμός των δύο, σχολιάζει, θα μπορούσε να μειώσει το πρωτογενές πλεόνασμα και να αυξήσει το κόστος δανεισμού της Κύπρου.
Ενδεχόμενες δημοσιονομικές υποχρεώσεις θα μπορούσαν επίσης να προκύψουν από την εφαρμογή των κρατικών εγγυήσεων, από ελλείμματα συνταξιοδότησης δημόσιων φορέων και την πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου κατά των δημόσιων μισθολογικών μέτρων που ελήφθησαν κατά την τραπεζική κρίση 2012-13. "Ένα σενάριο απρόβλεπτης δημοσιονομικής χαλάρωσης που οδηγεί σε χαμηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα (κατά ½ τυπικής απόκλισης) και η πραγματοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων ύψους 9% του ΑΕΠ θα επιδεινώσει την πορεία του χρέους και θα αυξήσει σημαντικά το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης και τις ανάγκες χρηματοδότησης", σημειώνει χαρακτηριστικά. Παρά το αυξημένο κόστος δανεισμού, ο κίνδυνος για την ικανότητα αποπληρωμής του Ταμείου μετριάζεται, δεδομένου ότι η μέγιστη ετήσια έκθεση στο δανεισμό που έχει δώσει το Ταμείο, είναι μόλις 0,7% του ΑΕΠ.
Κίνδυνοι και σε τράπεζες
Οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή μέτρων λήψης αποφάσεων ή μείωσης των τιμών των ακινήτων θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν τις κεφαλαιακές θέσεις των τραπεζών. Ωστόσο, η ταχύτερη ανάκαμψη του Φορέα Διαχείρισης Δανείων, αναφέρει το ΔΝΤ, θα μπορούσε να μετριάσει αυτούς τους κινδύνους.
Παράλληλα, το ΔΝΤ αναφέρει πως ένα σκληρό Brexit θα επηρεάσει δυσμενώς την οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου μεσοπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, με επιπτώσεις στις εξαγωγές και τις εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων καθώς και έμμεσα μέσω των επιπτώσεών της στην οικονομία της ΕΕ και των αυστηρότερων από τις αναμενόμενες παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες.
Προσοχή στα διαβατήρια
Λόγω της εξάρτησης του αναπτυσσόμενου κατασκευαστικού κλάδου από τις εισροές που συνδέονται με το Σχέδιο των Πολιτογραφήσεων Ξένων επενδυτών, το ΔΝΤ αναφέρει πως η επιβολή αυστηρότερων μέτρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε σταδιακή επιβράδυνση των επενδύσεων μεσοπρόθεσμα. Πρόσθετα, τονίζει πως οποιαδήποτε αρνητική αξιολόγηση που σχετίζεται με τα μέτρα που εφαρμόζει η Κύπρος για ξέπλυμα (AML), θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις και τη συνεχή πρόσβαση των τραπεζών στην τραπεζική με τις ανταποκρίτριες τράπεζες. Γενικότερα, το μεγάλο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και οι ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης καθιστούν την Κύπρο ευάλωτη στους κινδύνους που προκύπτουν από την ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών στις χώρες καταγωγής, ιδίως λόγω των πολύ ισχυρών δανείων και των νοικοκυριών.
Ο κίνδυνος αυτός, καταλήγει, μετριάζεται από την εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου και παρέχει μια ανοδική πορεία για τις προοπτικές ανάπτυξής της.
Πηγές: Καθημερινή Κύπρου, Φιλελεύθερος