Ο στρατηγός που έπεσε νεκρός από στοχευμένη αμερικανική επίθεση drone στο Ιράκ είχε εξελιχθεί στα μάτια των συμπατριωτών του σε έναν «ροκ σταρ».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο στρατιωτικό του αξίωμα, αν και είναι το ανώτερο που απονέμεται στο Ιράν, δεν μπορεί να αποδώσει το ρόλο του υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί στην Ισλαμική Δημοκρατία. Ο επικεφαλής της Δύναμης Κουντς, ο οποίος σκοτώθηκε σε αμερικανική αεροπορική επιδρομή στο Ιράκ, χαρακτηρίστηκε από τον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ως το πρόσωπο της αντίστασης. Διεθνώς όμως ήταν σημείο αναφοράς για το Ιράν, έχοντας συμμετοχή σε κάθε στρατιωτική ή πολιτική διεργασία που αφορούσε τη χώρα του.
Ανήλθε με τη βούλα του αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ στην ηγεσία της Δύναμης Κουντς το 1998 και στη διάρκεια της θητείας του ενίσχυσε τους δεσμούς του Ιράν με τη Χεζμπολά, τις δυνάμεις του Μπασάρ αλ-Άσαντ και τους Ιρακινούς σιίτες, ενώ παράλληλα κρατούσε σταθερά χαμηλό προφίλ.
Το 2019 ο Χαμενεΐ του απένειμε το μετάλιο του Τάγματος του Ζολφικάρ, δηλαδή την ύψιστη στρατιωτική τιμητική διάκριση, η οποία δεν είχε απονεμηθεί σε κανέναν στρατιωτικό διοικητή από την ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας το 1979.
«Ήταν οπωσδήποτε ο σημαντικότερος και πιο αξιόλογος ηγέτης στο Ιράν, όχι μόνο τα τελευταία σαράντα χρόνια, αλλά ίσως εδώ και πολλές δεκαετίες, αν όχι αιώνες», σημειώνει ο Αλί Βαέζ, αναλυτής για το Ιράν στο Διεθνές Ινστιτούτο Κρίσεων. «Είναι εκείνος που επεξέτεινε την επιρροή του Ιράν πολύ πέρα από τα σύνορά του, αναπτύσσοντας αυτό που οι Ιρανοί αποκαλούν 'προωθημένη αμυντική πολιτική', μια στρατηγική που εδράζεται στη στρατολόγηση ομάδων και ενδιαμέσων εκτός συνόρων, ώστε να αποτραπούν επιθέσεις επί ιρανικού εδάφους. Είναι εγκέφαλός αυτής της στρατηγικής. Είναι εκείνος που ανέπτυξε εις βάθος διασυνδέσεις και δίκτυα διαμέσου της περιοχής από τον Λίβανο στο Ιράκ, στη Συρία, στην Υεμένη, στο Αφγανιστάν».
Ο θάνατος του Σουλεϊμανί σηματοδοτεί μια εξαιρετική κλιμάκωση στις αμερικανοϊρανικές σχέσεις, οι οποίες, από τη στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τη χώρα του από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, κινούνται από τη μία κρίση στην άλλη.
Ο 62χρονος Σουλεϊμανί σκοτώθηκε σε στοχευμένη επίθεση από μη επανδρωμένο αμερικανικό μαχητικό αεροσκάφος σε παράδρομο κοντά στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο. Υψηλόβαθμος Ιρακινός αξιωματούχος των υπηρεσιών ασφαλείας ανέφερε πως το σώμα του Σουλεϊμάνι διαμελίστηκε, ενώ Ιρακινός πολιτικός αποκάλυψε πως ο Ιρανός στρατιωτικός αναγνωρίστηκε από ένα δαχτυλίδι. Και οι τρεις πηγές μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, καθώς δεν είχαν εξουσιοδότηση να ενημερώσουν τα ΜΜΕ.
Η απώλεια του Σουλεϊμανί είναι για το Ιράν η απώλεια μιας εμβληματικής φιγούρας που αποτελεί την προσωποποίηση της εθνικής υπερηφάνιας και αντοχής απέναντι στις αμερικανικές κυρώσεις. Δεν ενεπλάκη στην πρώτη γραμμή της πολιτικής σκηνής, ωστόσο ο Σουλεϊμανί πήρε «πόντους» λόγω των κατηγοριών από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ ότι ήταν ο ενορχηστρωτής ιρανικών επιθέσεων δι' αντιπροσώπου ("proxy attacks") στο εξωτερικό.
Ο ιρανικός στρατός υπέφερε από το 1979 κάτω από την πίεση των αμερικανικών κυρώσεων. Όμως οι Φρουροί της Επανάστασης έχει αναπτύξει ένα πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων, ενώ μπορεί να χτυπήσει ασύμμετρα στην περιοχή μέσω δυνάμεων όπως η Χεζμπολά στον Λίβανο ή οι Χούτι στην Υεμένη.
Ως επικεφαλής της Δύναμης Κουντς, δηλαδή του παραστρατιωτικού κλαδου των Φρουρών, ο Σουλεϊμανί ηγήθηκε όλων των εκστρατευτικών δυνάμεών της, ενώ πρόφατα πραγματοποίησε αρκετές μετακινήσεις μεταξύ Ιράκ, Λιβάνου και Συρίας. Τα μέλη της Δύναμης Κουντς έχουν ήδη αναπτυχθεί στον πόλεμο της Συρίας στο πλευρό του Μπασάρ αλ-Άσαντ, αλλά και στο Ιράκ εν όψει της αμερικανικής επέμβασης του 2003, μέσω της οποίας ανετράπη ο Σαντάμ Χουσέιν, ένας επί μακρόν εχθρός της Τεχεράνης.
Ωστόσο, ο Σουλεϊμανί ανέβηκε ακόμη ψηλότερα, όταν ανέλαβε ρόλο συμβούλου στις μάχες κατά των τζιχαντιστών σε Ιράκ και Συρία. Αμερικανικές πηγές αναφέρουν ότι υπό την ηγεσία του Σουλεϊμανί οι Φρουροί της Επανάστασης εκπαίδευσαν Ιρακινούς παραστρατιωτικούς στο πώς να κατασκευάζουν και να χρησιμοποιούν βόμβες που τοποθετούνταν στην άκρη του δρόμου με στόχο τις αμερικανικές δυνάμεις μετά την εισβολή στο Ιράκ. Το Ιράν αρνείται αυτές τις κατηγορίες.
Σύμφωνα με το περιοδικό Time ο Σουλεϊμανί για τους συμπατριώτες του είχε εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε «ροκ σταρ». Για την πρώην πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών στον ΟΗΕ Νίκι Χέιλι, πάντως, ο Σουλεϊμανί ήταν ένας «αρχιτρομοκράτης» και η εξόντωσή του ήταν σωστή.