Ο CBAM στα αγγλικά, Μηχανισμός Προσαρμογής των Συνόρων Άνθρακα στα ελληνικά. είναι ένα εργαλείο που προτείνει η Κομισιόν, το οποίο αποσκοπεί στον καθορισμό ενός φόρου άνθρακα στα εισαγόμενα προϊόντα, προκειμένου να προστατευθούν οι εταιρείες της ΕΕ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕίναι ένα μικρό ακρωνύμιο με τέσσερα γράμματα, αλλά θα μπορούσε να ταρακουνήσει τις διεθνείς βιομηχανίες που παράγουν άνθρακα. Ο CBAM στα αγγλικά, είναι ο Μηχανισμός Προσαρμογής των Συνόρων Άνθρακα στα ελληνικά. Την Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει τις λεπτομέρειες αυτού του εργαλείου, το οποίο αποσκοπεί στον καθορισμό ενός φόρου άνθρακα στα εισαγόμενα προϊόντα, προκειμένου να προστατευθούν οι εταιρείες της ΕΕ που πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030.
«Πολλές από τις βιομηχανίες που έχουν πληγεί περισσότερο αισθάνονται ότι κινδυνεύουν τώρα να υποστούν αθέμιτη μεταχείριση από ανταγωνιστικά προϊόντα που προέρχονται από χώρες εκτός Ευρώπης. Λένε δηλαδή ότι αν αυτά τα προϊόντα δεν είναι αναγκασμένα να τηρούν την ίδια αυστηρή παραγωγή σε άνθρακα, έχουν αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και θα πρέπει να έχουμε έναν μηχανισμό στα σύνορα που να αντισταθμίζει αυτό το πλεονέκτημα», είπε ο Ντέιβιντ Ο Σάλιβαν, πρώην πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στις Ηνωμένες Πολιτείες και σύμβουλος της Steptoe & Johnson.
Ο μηχανισμός αυτός θα πρέπει να καλύπτει τον χάλυβα, το τσιμέντο, τα λιπάσματα, το αλουμίνιο και την ηλεκτρική ενέργεια. Οι τομείς αυτοί παρακολουθούν στενά τις τελευταίες προσαρμογές των πολιτικών επιλογών και το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του συστήματος. Οι παραγωγοί χάλυβα υποστηρίζουν τον κλιματικό στόχο, αλλά θέτουν προϋποθέσεις για μια επιτυχή μετάβαση.
«Η βασική προϋπόθεση είναι ότι πρέπει να συμπληρώσει τα υφιστάμενα μέτρα τουλάχιστον μέχρι το 2030. Δεύτερον, πρέπει να περιλαμβάνει μια λύση για τις εξαγωγές, διότι εξάγουμε 30 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Και τρίτον, χρειάζεται αποτελεσματικό αντίμετρο κατά της καταστρατήγησης», λέει ο Αντόλφο Αέιλιο, Διευθυντής της οργάνωσης «Κλίμα και ενέργεια».
Για να παρακάμψουν τους κανόνες, οι εταιρείες μπορούν να παίξουν με τις τιμές για να απορροφήσουν το κόστος από τον φόρο του άνθρακα. Μπορούν να αποφασίσουν να στέλνουν μόνο τα λιγότερο ρυπογόνα προϊόντα στην ΕΕ και να εξάγουν αλλού την παραγωγή με τις περισσότερες εκπομπές άνθρακα.
Όμως η συζήτηση ξεπερνά τα ευρωπαϊκά σύνορα, αφού αφορά τη φορολόγηση των διεθνών ανταγωνιστών. Για να γίνει πραγματικότητα, αυτός ο μηχανισμός προσαρμογής πρέπει να πείσει τους εταίρους προκειμένου να επικυρωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Για να επιτύχουμε ουδετερότητα ως προς τον άνθρακα, πρέπει να θέσουμε υψηλή τιμή στ ον άνθρακα και αν θέλουμε να αποφύγουμε τη διαρροή άνθρακα, πρέπει να ισχύει και για τα εισαγόμενα προϊόντα, επομένως χρειαζόμαστε έναν μηχανισμό προσαρμογής του άνθρακα στα σύνορα. Αυτή η εκπαίδευση σημαίνει να εξηγήσουμε στους μεγάλους εταίρους μας ότι αυτό δεν είναι προστατευτισμός, ότι είναι μια αναγκαιότητα για να συμβάλουμε σε έναν κοινό στόχο», είπε η γενική διευθύντρια Ευρώπης του Ινστιτούτου Jacques Delors, Ζενεβιέβ Πονς .
Αυτό το εργαλείο θα μπορούσε να αποφέρει έως και 10 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ο πόρος θα μπορούσε επομένως να συμβάλει στη χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάκαμψης. Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η επιλογή αυτή δεν είναι κατ' αρχήν βιώσιμη. Ο στόχος είναι να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και επομένως οι εταιρείες να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα και να πληρώνουν λιγότερους φόρους.