Ποιος είναι ο άνθρωπος που «ζει στη σκιά», πότε και πώς συνέλαβε το σχέδιο που οδήγησε στη σφαγή των κιμπούτς και πώς κατάφερε να «αποκοιμίσει» την Μοσάντ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο Ισραήλ χαρακτηρίζει τη σαρωτική επίθεση της Χαμάς ως... δική του 11η Σεπτεμβρίου. Ο εγκέφαλος πίσω την επίθεση, ο Παλαιστίνιος Μοχάμεντ Ντέιφ, την αποκαλεί «Κατακλυσμό του Αλ Άκσα».
Η φράση που ο πιο καταζητούμενος άνθρωπος στο Ισραήλ χρησιμοποίησε σε ηχητικό μήνυμα, το οποίο μεταδόθηκε την ώρα που η Χαμάς εκτόξευε χιλιάδες ρουκέτες το Σάββατο από τη Λωρίδα της Γάζας, σήμαινε πως η επίθεση ήταν αντίποινα για ισραηλινές επιδρομές στο τζαμί Αλ Άκσα της Ιερουσαλήμ.
Ήταν Μάιος του 2021, έπειτα από μια επιδρομή στον τρίτο πιο ιερό τόπο του ισλάμ που είχε εξοργίσει τον αραβικό και το μουσουλμανικό κόσμο, όταν ο Ντέιφ άρχισε να σχεδιάζει την επιχείρηση που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 1.200 ανθρώπους στο Ισραήλ, σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στη Χαμάς στη Γάζα.
«Το έναυσμα έδωσαν βίντεο και φωτογραφίες που εικόνιζαν την έφοδο του Ισραήλ στο τζαμί Αλ Άκσα στη διάρκεια του Ραμαζανιού, τον ξυλοδαρμό προσκυνητών, την επίθεση σ' αυτούς, ηλικιωμένους και νέους να σύρονται έξω από το τζαμί», είπε η πηγή. «Όλο αυτό τροφοδότησε και πυροδότησε την οργή».
Αυτή η έφοδος στο συγκρότημα του τζαμιού, που αποτελούσε από καιρό εστία βίας λόγω θεμάτων κυριαρχίας και θρησκείας στην Ιερουσαλήμ, συνέβαλε στο ξέσπασμα μαχών ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς που διήρκεσαν 11 ημέρες.
Περισσότερο από δύο χρόνια μετά, η επίθεση του Σαββάτου, η χειρότερη παραβίαση της ισραηλινής άμυνας από την αραβοϊσραηλινή σύγκρουση του 1973, ώθησε το Ισραήλ να κηρύξει τον πόλεμο και να εξαπολύσει εναντίον της Γάζας πλήγματα αντιποίνων που μέχρι χθες, Τρίτη, είχαν στοιχίσει τη ζώη σε περισσότερους από 800 ανθρώπους.
Ο Ντέιφ έχει επιζήσει επτά αποπειρών δολοφονίας του από το Ισραήλ, η τελευταία από τις οποίες είχε γίνει το 2021. Σπάνια μιλάει και δεν εμφανίζεται ποτέ δημόσια. Έτσι, όταν ο τηλεοπτικός σταθμός της Χαμάς ανακοίνωσε πως επρόκειτο να μιλήσει το Σάββατο, οι Παλαιστίνιοι ήξεραν πως κάτι σημαντικό ετοιμαζόταν.
«Σήμερα η οργή του Αλ Άκσα, η οργή του λαού και του έθνους μας εκρήγνυται. Μουτζαχεντίν (μαχητές) μας, σήμερα είναι η ημέρα σας για να κάνετε αυτόν τον εγκληματία να καταλάβει ότι ο χρόνος του έχει τελειώσει», λέει ο Ντέιφ στην ηχογράφηση.
Υπάρχουν μόνο τρεις φωτογραφίες του Ντέιφ: στη μία είναι εικοσάρης, σε μια άλλη φοράει μάσκα και είναι επίσης μια φωτογραφία της σκιάς του, η οποία χρησιμοποιήθηκε όταν μεταδόθηκε το ηχογραφημένο μήνυμα.
Είναι άγνωστο πού βρίσκεται ο Ντέιφ, αν και πιθανότατα είναι στη Γάζα, μέσα στο λαβύρινθο από σήραγγες που βρίσκεται κάτω από το θύλακα. Πηγή στις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας δήλωσε πως ο Ντέιφ εμπλέκεται άμεσα στο σχεδιασμό και στις επιχειρησιακές πλευρές της επίθεσης.
Δύο εγκέφαλοι, ένας ιθύνων νους
Παλαιστινιακές πηγές ανέφεραν πως μία από τις κατοικίες που επλήγησαν στη διάρκεια της νύκτας από τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στη Γάζα ανήκε στον πατέρα του Ντέιφ. Ο αδελφός του Ντέιφ και άλλα δύο μέλη της οικογένειας σκοτώθηκαν κατά την επίθεση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Η πηγή που πρόσκειται στη Χαμάς δήλωσε πως η απόφαση για να προετοιμαστεί η επίθεση ελήφθη από κοινού από τον Ντέιφ, ο οποίος διοικεί τις Ταξιαρχίες Αλ Κάσαμ της Χαμάς, και τον Γεχία Σινουάρ, τον ηγέτη της Χαμάς στη Γάζα, αλλά δεν είναι σαφές ποιος ήταν ο αρχιτέκτονας.
«Είναι δύο εγκέφαλοι, αλλά ένας ιθύνων νους», δήλωσε η πηγή, προσθέτοντας πως η πληροφορία για την επιχείρηση ήταν γνωστή μόνο σε μια φούχτα ηγετών της Χαμάς.
Η μυστικότητα ήταν τέτοια ώστε το Ιράν, ορκισμένος εχθρός του Ισραήλ και σημαντική πηγή χρηματοδότησης, εκπαίδευσης και όπλων για τη Χαμάς, γνώριζε μόνο σε γενικές γραμμές ότι το κίνημα σχεδίαζε μια μεγάλη επιχείρηση και δεν γνώριζε ούτε το χρόνο ούτε τις λεπτομέρειες, σύμφωνα με μια περιφερειακή πηγή που γνωρίζει πώς σκέπτεται η ισλαμιστική οργάνωση.
Η πηγή είπε ότι ενώ η Τεχεράνη γνώριζε πως μια μεγάλη επιχείρηση ετοιμαζόταν, αυτή δεν είχε συζητηθεί σε καμιά κοινή αίθουσα επιχειρήσεων που να περιλαμβάνει τη Χαμάς, την παλαιστινιακή ηγεσία, τους υποστηριζόμενους από το Ιράν λιβανέζους μαχητές της Χεζμπολάχ και το Ιράν. «Ήταν ένας πολύ στενός κύκλος», είπε η πηγή.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμανεΐ, δήλωσε πως η Τεχεράνη δεν εμπλέκεται στην επίθεση στο Ισραήλ. Η Ουάσινγκτον έχει δηλώσει πως ενώ η Τεχεράνη είναι συνένοχη, δεν έχει πληροφορίες ούτε στοιχεία που να δείχνουν άμεση συμμετοχή του Ιράν στις επιθέσεις.
Το σχέδιο, όπως το συνέλαβε ο Ντέιφ, περιλάμβανε μια παρατεταμένη προσπάθεια εξαπάτησης. Το Ισραήλ οδηγήθηκε να πιστεύει πως η Χαμάς, σύμμαχος του ορκισμένου εχθρού του Ισραήλ, του Ιράν, δεν ενδιαφέρεται να αρχίσει μια σύγκρουση και επικεντρώνει αντίθετα στην οικονομική ανάπτυξη στη Γάζα, την οποία το ισλαμιστικό κίνημα κυβερνά.
Όμως ενώ το Ισραήλ άρχιζε να προσφέρει οικονομικά κίνητρα σε εργάτες της Γάζας, οι μαχητές της οργάνωσης εκπαιδεύονταν και έκαναν ασκήσεις, συχνά μπροστά στα μάτια των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, είπε πηγή που πρόσκειται στη Χαμάς.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Προετοιμαζόμαστε γι' αυτή τη μάχη εδώ και δύο χρόνια», δήλωσε ο Άλι Μπαράκα, ο επικεφαλής του τμήματος εξωτερικών σχέσεων της Χαμάς.
Μιλώντας με ήρεμη φωνή, ο Ντέιφ λέει στο ηχογραφημένο μήνυμά του πως η Χαμάς είχε προειδοποιήσει επανειλημμένα το Ισραήλ να σταματήσει τα εγκλήματά του εναντίον των Παλαιστινίων, να απελευθερώσει φυλακισμένους, για τους οποίους είπε πως υποβάλλονται σε κακομεταχείριση και βασανιστήρια, και να σταματήσει την απαλλοτρίωση παλαιστινιακής γης.
«Καθημερινά η κατοχή κάνει εφόδους στα χωριά μας, στις κωμοπόλεις και τις πόλεις μας στη Δυτική Όχθη και κάνει επιδρομές σε σπίτια, σκοτώνει, τραυματίζει, καταστρέφει και φυλακίζει. Την ίδια στιγμή, κατάσχει χιλιάδες στρέμματα γης μας, ξεριζώνει το λαό μας από τα σπίτια του για να κτίσει οικισμούς, ενώ η εγκληματική πολιορκία του συνεχίζεται στη Γάζα».
«Στη σκιά»
Εδώ και πολύ περισσότερο από ένα χρόνο, αναταραχή επικρατεί στη Δυτική Όχθη, μια περιοχή μήκους περίπου 100 χιλιομέτρων και πλάτους 50 χιλιομέτρων που βρίσκεται στην καρδιά της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης από το 1967 που την κατέλαβε το Ισραήλ.
Ο Ντέιφ είπε ότι η Χαμάς είχε καλέσει τη διεθνή κοινότητα να βάλει ένα τέλος στα «εγκλήματα της κατοχής», όμως το Ισράηλ αύξησε τις προκλήσεις του. Είπε επίσης πως η Χαμάς είχε στο παρελθόν ζητήσει από το Ισραήλ μια ανθρωπιστική συμφωνία για την απελευθέρωση φυλακισμένων Παλαιστινίων, όμως το αίτημά της απορρίφθηκε.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Υπό το φως του οργίου της κατοχής και της άρνησης εκ μέρους της του διεθνούς δικαίου και διεθνών αποφάσεων, και υπό το φως της αμερικανικής και της δυτικής στήριξής της και της διεθνούς σιωπής, αποφασίσαμε να βάλουμε ένα τέλος σε όλο αυτό», είπε.
Γεννήθηκε το 1965 με το όνομα Μοχάμεντ Μάσρι στον Προσφυγικό Καταυλισμό Χαν Γιούνις, που ιδρύθηκε μετά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1948, και έγινε γνωστός ως Μοχάμεντ Ντέιφ αφού εντάχθηκε στη Χαμάς κατά την πρώτη Ιντιφάντα, την παλαιστινιακή εξέγερση που άρχισε το 1987.
Συνελήφθη από το Ισραήλ το 1989 και πέρασε περίπου 16 μήνες στη φυλακή, σύμφωνα με πηγή στη Χαμάς.
Ο Ντέιφ πήρε πτυχίο στις φυσικές επιστήμες από το Ισλαμικό Πανεπιστήμιο στη Γάζα, όπου σπούδασε φυσική, χημεία και βιολογία. Έδειξε κλίση προς τις τέχνες, ηγήθηκε της επιτροπής ψυχαγωγίας του πανεπιστημίου και πήρε μέρος σε θεατρικές παραστάσεις κωμωδιών.
Καθώς ανερχόταν στις τάξεις της Χαμάς, ο Ντέιφ ανέπτυξε το δίκτυο σηράγγων της οργάνωσης και τις δύνατότητές της να κατασκευάζει βόμβες. Επί δεκαετίες βρισκόταν στην κορυφή των καταζητουμένων από το Ισραήλ, καθώς θεωρήθηκε προσωπικά υπεύθυνος για τους θανάτους δεκάδων Ισραηλινών σε βομβιστικές επιθέσεις καμικάζι.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΓια τον Ντέιφ, το να παραμένει στη σκιά ήταν ζήτημα ζωής ή θανάτου. Πηγές στη Χαμάς είπαν ότι έχασε ένα μάτι και τραυματίσθηκε σοβαρά στο ένα πόδι σε μία από τις απόπειρες του Ισραήλ να τον δολοφονήσει.
Η σύζυγός του, ο ηλικίας 7 μηνών γιος του και η τρίχρονη κόρη του σκοτώθηκαν από ισραηλινό αεροπορικό πλήγμα το 2014.
Το γεγονός ότι κατάφερνε να επιβιώνει ενώ διηύθυνε την ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς τον ανέδειξε σε παλαιστίνιο λαϊκό ήρωα. Σε βίντεο εμφανίζεται φορώντας μάσκα ή φαίνεται μόνο η σκιά του. Δεν χρησιμοποιεί σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία όπως «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα, είπε η πηγή που πρόσκειται στη Χαμάς.
«Είναι αφανής. Είναι ο άνθρωπος στη σκιά».